Wywłaszczany płaci podatek, dopóty jest właścicielem nieruchomości

Właściciele gruntów zajętych przez Skarb Państwa lub samorząd pod budowę drogi publicznej płacą podatek od nieruchomości aż do końca miesiąca, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji stanie się ostateczna – wyjaśnił wiceminister finansów Artur Soboń w odpowiedzi na poselską interpelację.

Dodał, że od tego momentu nie trzeba już płacić podatku, i to nawet jeśli nie została jeszcze zmieniona treść księgi wieczystej czy wpisu do ewidencji gruntów i budynków.

Pytanie dotyczyło sytuacji podatników wywłaszczanych z gruntów na podstawie tzw. specustawy drogowej z 10 kwietnia 2003 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 162). Przypomnijmy, że proces nabywania nieruchomości przez Skarb Państwa lub samorząd w tym trybie rozpoczyna się, gdy właściwy zarządca drogi składa wniosek do wojewody (w niektórych sytuacjach do starosty) o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.

Wojewoda (lub starosta) ma na wydanie decyzji 90 dni. Najczęściej nadawany jest jej przy tym rygor natychmiastowej wykonalności, co zobowiązuje do niezwłocznego wydania nieruchomości, opróżnienia lokali i innych pomieszczeń.

Decyzja staje się ostateczna zasadniczo po upływie 14 dni od dnia, w którym upłynął bezskutecznie termin do wniesienia odwołania. Jeśli odwołanie zostało wniesione, to sprawa trafia do organu wyższego rzędu (wojewody lub najczęściej ministra infrastruktury), a ten ponownie rozpatruje sprawę w ciągu 30 dni.

Z chwilą gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji staje się ostateczna, nieruchomość przechodzi na własność Skarbu Państwa lub samorządu.

Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji stanowi podstawę do zmiany wpisów w księdze wieczystej i katastrze nieruchomości. Jednak, jak zwróciła uwagę posłanka, taki proces może trwać latami. W jej przekonaniu może to oznaczać, że właściciele działek nadal muszą płacić podatek od nieruchomości, mimo że od dłuższego czasu nimi nie władają.

Wiceminister Soboń wyjaśnił jednak, że czas dokonywania wpisów w księdze wieczystej i ewidencji gruntów i budynków nie ma tu znaczenia, bo potwierdzają one jedynie istniejące już prawo. Przywołał art. 3 ust. 1 i art. 6 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, z których wynika, że właściciel nieruchomości jest podatnikiem do końca miesiąca, w którym np. nastąpi przeniesienie własności nieruchomości na inny podmiot. Skoro zgodnie z art. 12 ust. 4 specustawy drogowej takie przeniesienie na rzecz Skarbu Państwa lub samorządu nastąpi z chwilą, gdy decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji stanie się ostateczna, to z upływem miesiąca, w którym do tego dojdzie, wygasa obowiązek podatkowy.

Wywłaszczony podatnik powinien w ciągu 14 dni złożyć informację organowi podatkowemu, a ten zmieni decyzję o wysokości podatku od nieruchomości – wyjaśnił wiceminister.©℗