Resort sprawiedliwości planuje wydać nowe rozporządzenia dotyczące wynagrodzenia radcy prawnego i adwokata za pomoc prawną udzieloną z urzędu.

„Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza wszcząć prace mające na celu wydanie nowych rozporządzeń w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu” – napisał resort w korespondencji z Włodzimierzem Chróścikiem, prezesem Krajowej Rady Radców Prawnych. Wiadomością tą prezes Chróścik podzielił się z opinią publiczną na stronie internetowej KRRP.

- Cieszę się, że resort sprawiedliwości podziela naszą argumentację i zamierza wyrównać stawki za pomoc z urzędu ze stawkami w tych samych sprawach dla radców prawnych ustanowionych pełnomocnikami z wyboru – skomentował. – To będzie znacząca zmiana dla tysięcy radców prawnych w Polsce. Ale to nie koniec naszych rozmów z ministerstwem. Będziemy dalej zabiegali również o to, żeby zwłaszcza najniższe ryczałtowe stawki nie tylko zostały zrównane, ale również podniesione i odpowiadały wartościom rynkowym – bo od wielu lat pozostają na tym samym, niskim poziomie. Konieczne jest również wprowadzenie mechanizmu waloryzacji stawek.

Prezes KRRP dodał, że w tej sprawie planowane są kolejne spotkania i rozmowy z kierownictwem MS.

Wzrosną też stawki adwokackie

"Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza wszcząć prace nad nowymi rozporządzeniami w sprawie stawek za prowadzenie spraw z urzędu – zarówno dla adwokatów, jak i radców prawnych" - poinformowała w piątek Naczelna Rada Adwokacka, publikując pismo w tej sprawie, jakie wiceminister sprawiedliwości Sebastian Kaleta skierował do prezesa NRA Przemysława Rosatiego.

Z korespondencji wynika, że podwyższone mają być stawki dla adwokatów i radców prawnych zarówno z urzędu, jak i z wyboru. Wiceminister Kaleta zastrzegł, że MS jest zobowiązane w pierwszej kolejności oszacować skutki finansowe tych działań.

Poszczególne przepisy o urzędówkach są niekonstytucyjne

Zarówno w przypadku radców prawnych, jak i adwokatów, Trybunał Konstytucyjny orzekał już o niekonstytucyjności poszczególnych przepisów rozporządzeń o urzędówkach (sygn. akt SK 66/19, SK 78/21, SK 85/22, SK 53/22).

Ostatnie tego typu orzeczenie zapadło przed paroma dniami, 13 czerwca 2023 r. (sygn. akt SK 83/19). TK stwierdził niekonstytucyjność przepisu rozporządzenia adwokackiego dotyczącego wysokość opłaty za prowadzenie przed sądem apelacyjnym sprawy odwoławczej z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. W uzasadnieniu sędzia sprawozdawca Jarosław Wyrembak zwrócił uwagę, że z przyczyn formalnych wyrok dotyczy tylko jednego przepisu, argumentacja TK ma jednak zastosowanie do systemowego unormowania kwestii urzędówek.

- Ze względu na szeroki zakres stosowania zakwestionowanej przez trybunał metody regulacji, także w odniesieniu do innych grup zawodowych niż adwokaci, TK podkreśla bardzo pilną potrzebę rewizji obowiązujących w tym zakresie rozwiązań prawnych, z uwzględnieniem rozstrzygnięcia wyrażonego przez trybunał w niniejszym wyroku – mówił sędzia.

Adwokaci chcą uchylenia rozporządzenia

Swoje starania o zwiększenie urzędówek podejmuje też Naczelna Rada Adwokacka. Na tym tle doszło nawet do wymiany zdań między prezesami samorządów radcowskiego i adwokackiego. Dotyczyła tego, w jakim stopniu ich działania powinny być skoordynowane (więcej: „Adwokaci kontra radcy prawni. Spięcie między prezesami”.

Z kolei Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie do końca września br. ma zorganizować marsz pod gmach resortu sprawiedliwości, domagając się m.in. zwiększenia stawek za urzędówki („Warszawska palestra szykuje protest. Stołeczni adwokaci chcą marszu pod ministerstwo”).
Ostatnio Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej wystąpiło do premiera, by ten skorzystał ze swojego konstytucyjnego uprawnienia i zwrócił się do Rady Ministrów o uchylenie rozporządzenia dotyczącego urzędówek adwokackich (więcej: „Adwokatura zaostrza kurs w sprawie urzędówek”).
Jak informuje DGP Centrum Informacyjne Rządu, wystąpienie NRA wpłynęło do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i obecnie jest przedmiotem analiz Rządowego Centrum Legislacji.