Kamil Zaradkiewicz z Izby Cywilnej Sądu Najwyższego skierował do Trybunału Konstytucyjnego pytanie prawne dotyczące zgodności z konstytucją art. 87 par. 1 zdanie drugie ustawy o SN.

Przepis ten stanowi, że skład siedmiu sędziów może postanowić o nadaniu mocy zasady prawnej uchwale przez ten skład podjętej. Staje się ona wówczas wiążąca dla wszystkich składów SN, a odstąpienie od wyrażonego w niej poglądu wymaga przedstawienia zagadnienia prawnego do rozstrzygnięcia składowi całej izby.

W ocenie SN art. 87 par. 1 zdanie drugie ustawy budzi wątpliwości konstytucyjne z uwagi na nakaz związania sędziego konstytucją RP i ustawami (art. 178 ustawy zasadniczej), moc powszechnie obowiązującą orzeczeń TK (art. 190 ust. 1 Konstytucji RP), konstytucyjny system źródeł prawa i jego hierarchię (art. 8, 87 ust. 1, art. 91 ust. 1 i 2 Konstytucji RP), a także ustrojowe usytuowanie SN (art. 183 ust. 1 Konstytucji RP).

Pytanie zostało zasadne na posiedzeniu 11 maja przy okazji rozpoznawania skarg o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach, a skierował je SN w składzie: Kamil Zaradkiewicz, przewodniczący i zarazem sprawozdawca, Oktawian Nawrot i Mirosław Sadowski. Postanowienie nie ma jeszcze uzasadnienia.

Jak nie trudno się domyślić, jest to reakcja na uchwałę z 26 kwietnia wydaną w Izbie Pracy SN w składzie siedmiu sędziów. W orzeczeniu tym (sygn. PZP 6/22) SN stwierdził, że rozpoznanie sprawy w II instancji w składzie jednoosobowym nie zapewnia sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy i stanowi przesłankę nieważności postępowania. SN, na podstawie art. 87 par. 1 zdanie drugie, postanowił nadać tej uchwale moc zasady prawnej. W rezultacie wiele spraw w sądach powszechnych zostało odroczonych w celu dolosowania sędziów do składów kolegialnych. ©℗