Subskrybuj nas na Youtube
Nowe rozwiązania dotyczące organizacji nieodpłatnej pomocy, a także utworzenie Krajowego Rejestru Mediatorów przewiduje proponowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy.
Założenia projektu ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej oraz niektórych innych ustaw (UD494) zostały opublikowane w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.
Prawnik świadczący nieodpłatną pomoc będzie miał obowiązek logowania się w systemie teleinformatycznym, potwierdzenia obecności osoby uprawnionej na wizycie oraz dokumentowania karty pomocy. Kartę pomocy trzeba będzie przygotować i zgłosić w systemie do 10 dnia następnego miesiąca.
W umowach z adwokatami lub radcami prawnymi znajdzie się zapis dotyczący potrącania ich wynagrodzenia z tytułu nienależytej realizacji obowiązków określonych w ustawie, w szczególności za niezalogowanie się na dyżurze w systemie teleinformatycznym oraz nieterminowe wprowadzanie kart pomocy. Ponadto starosta będzie miał obowiązek przekazywania do okręgowej rady adwokackiej i okręgowej izby radców prawnych ocen współpracy z wykonawcami – ma to wyeliminować tych, którzy nieprawidłowo wywiązują się z obowiązków.
Inna z proponowanych zmian zakłada, że na prośbę osoby uprawnionej ze szczególnymi potrzebami pomoc prawna zostanie jej udzielona na piśmie. Taką propozycję złożyła Rada ds. Polityki Senioralnej.
„Udzielanie porady w formie ustnej było dla wielu osób niewystarczające i utrudniające faktyczne skorzystanie z przekazanych informacji” – czytamy w informacji o projekcie. Autorzy chcą też zlikwidować obowiązek składania przez beneficjentów pomocy oświadczenia o niemożności poniesienia przez nich kosztów odpłatnej pomocy prawnej oraz oświadczeń przedsiębiorców o niezatrudnianiu pracowników w ciągu ostatniego roku.
Kolejna zmiana precyzuje, że nieodpłatna pomoc prawna lub nieodpłatne poradnictwo obywatelskie udzielane są na dyżurze w punkcie stacjonarnym. Projekt zakłada jednak możliwość zdalnego świadczenia pomocy – decyzję co do tego podejmie jej beneficjent.
Rozwiązaniem problemu nadużywania prawa do pomocy ma być wprowadzenie limitu dwóch wizyt tygodniowo na osobę. Wyjątki będą dopuszczalne w szczególnie uzasadnionych wypadkach, po uprzednim uzgodnieniu z wykonawcą.
Do ustawowego katalogu form udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa ma zostać dodana możliwość przedstawienia przesłanek do skorzystania z polubownych metod rozwiązywania sporów, w szczególności mediacji. Ustawa przewiduje ponadto wprowadzenie – w miejsce list stałych mediatorów prowadzonych przez prezesów sądów okręgowych – centralnego Krajowego Rejestru Mediatorów, co ma ułatwić i usprawnić wybór mediatora o określonym doświadczeniu i kompetencjach. Wszystkie regulacje dotyczące wymagań stawianych mediatorom mają zostać uporządkowane w jednym akcie prawnym.
Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to II kw. 2023 r.©℗