Rzecznik praw obywatelskich pozytywnie odniósł się do postulatów adwokatury proponującej, by usługi prawnicze mogły być świadczone tylko przez wykwalifikowanych prawników.

„Bez wątpienia w interesie obywateli jest uporządkowanie rynku pomocy prawnej w Polsce” – napisał rzecznik praw obywatelskich prof. Marcin Wiącek w stanowisku przesłanym senackiej komisji praw człowieka, praworządności i petycji.

Przypomnijmy, że komisja ta zajmuje się petycją Naczelnej Rady Adwokackiej zmierzającą do uregulowania kwestii prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na świadczeniu pomocy prawnej. NRA chce, by usługi pomocy prawnej mogły być wykonywane tylko przez przedsiębiorców posiadających odpowiednie kwalifikacje, np. radców prawnych lub adwokatów. Do petycji dołączyła propozycję projektu ustawy. Przeciwne inicjatywie są kancelarie odszkodowawcze – argumentują, że zniweczy to skutki deregulacji zawodów prawniczych.

Sejmowa komisja petycji odmówiła zajęcia się inicjatywą m.in. z uwagi na wątpliwości co do jej zgodności z konstytucją. Mniej sceptyczna była komisja Senatu – w lutym br. uznała, że powróci do merytorycznej dyskusji po otrzymaniu stanowisk, o jakie wystąpiła do licznych podmiotów. Jednym z nich był właśnie RPO, który niedawno opublikował treść odpowiedzi udzielonej senatorom.

„Jako organ stojący na straży konstytucyjnych praw i wolności obywatelskich, z dużym zadowoleniem przyjąłem do wiadomości inicjatywę Naczelnej Rady Adwokackiej (…)” – czytamy. Rzecznik przypomina, że wcześniej w korespondencji z ministrem sprawiedliwości sam zwracał uwagę na problem braku odpowiedniej regulacji działalności firm odszkodowawczych.

„Zagwarantowanie odpowiednich usług prawnych jest ważne również z punktu widzenia obywateli prowadzących działalność gospodarczą lub zawodową. Mogłoby bowiem zapobiec negatywnym konsekwencjom w przypadkach niewłaściwie udzielanych porad prawnych” – dodał prof. Wiącek.

Zwrócił jednak uwagę, że należy mieć na względzie również konsekwencje dla podmiotów, które dziś działają na rynku usług prawnych, a nie spełniają przesłanek wymaganych przez projekt adwokatów. „Powyższe nabiera szczególnego znaczenia w kontekście przewidzianego w projekcie ustawy niezbyt długiego okresu na przygotowanie się zainteresowanych podmiotów do wykonania postanowień projektowanej ustawy” – napisał RPO. Propozycja NRA przewiduje trzymiesięczne vacatio legis.

„Projekt wymaga szerokich konsultacji społecznych, aby poznać stanowisko instytucji i podmiotów, których rzeczone zmiany będą potencjalnie dotyczyły” – podsumował prof. Wiącek.

Branża odszkodowawcza uważa, że możliwe jest uregulowanie jej działalności, a nie jej zakazywanie. Nie zgadza się z tym adwokat Dorota Kulińska, dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA. W korespondencji z DGP stwierdziła, że aby uzyskać możliwość świadomej pomocy prawnej, wystarczy uzyskać odpowiednie wykształcenie, do którego jest powszechny i swobodny dostęp – nie ma więc potrzeby tworzenia kolejnych regulowanych zawodów.©℗