Naczelny Sąd Administracyjny uchylił sześć wiążących informacji stawkowych dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zgodnie z którymi kajmak jest wyrobem cukierniczym sklasyfikowanym pod pozycją 1704 CN. Zwrócił sprawę do ponownego rozpatrzenia.
Jak podkreślił Hieronim Sęk sędzia sprawozdawca NSA nie przesądza o kwalifikacji masy krówkowej, ma ją ponownie ustalić organ. Wyrok ten w sześciu sprawach zapowiadaliśmy w dzisiejszym wydaniu w artykule „GUS zmienia zdanie w sprawie kajmaku, a sąd wyda dziś wyrok” (DGP nr 232/2022). Wskazywaliśmy w nim, że na tydzień przed tym rozstrzygnięciem GUS zmienił swoją wykładnię – na niekorzystną dla podatników. Zrobił to, jak sam przyznał, po konsultacji z Ministerstwem Finansów, co wzbudziło wiele wątpliwości. Jeszcze 5 października 2022 r. twierdził, że masa krówkowa to wyrób mleczarski, a już 24 listopada 2022 r., że to wyrób cukierniczy.
Zasadniczo spór bowiem dotyczy tego czy kajmak to wyrób cukierniczy sklasyfikowany pod pozycją 1704 nomenklatury scalonej (CN) z 23 proc. VAT, czy wyrób mleczarski sklasyfikowany pod pozycją 0404 CN z 5 proc. stawką podatku.
Przypomnijmy, że problem ze stawką VAT na kajmak pojawił się w grudniu 2020 r. gdy dyrektor KIS zaczął zmieniać wydane wcześniej korzystne dla podatników WIS. Obecnie twierdzi, że właściwa jest stawka 23 proc. VAT. Powołuje się przy tym na procesy chemiczne, które zachodzą podczas długiego gotowania mleka: karmelizacja oraz reakcja Maillarda. Zdaniem fiskusa wskutek wymieszania składników masy i ich obróbki termicznej zmienia się nie tylko skład chemiczny (odparowanie wody z mleka), lecz także jego cechy organoleptyczne: barwa i smak produktu końcowego. O tym, że kajmak nie jest produktem mleczarskim, ma świadczyć również znaczny dodatek cukru (powyżej 33 proc. masy).
Z takim podejściem nie zgadzają się jednak podatnicy, którzy twierdzą, że masa krówkowa jest wyrobem mleczarskim z 5 proc. stawką VAT. Dlatego sprawa trafiła do sądu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, który orzekł w tych sprawach podzielił jednak wykładnię dyrektora KIS (wyroki z 13 lipca 2021 r. sygn. akt I SA/Bd 330/21, z 15 czerwca 2021 r. sygn. akt I SA/Bd 306/21, z 19 października 2021 r. sygn. akt I SA/Bd 317/21 i I SA/Bd 319/21, z 9 listopada 2021 r. sygn. akt I SA/Bd 450/21 i z 21 grudnia 2021 r. sygn. akt I SA/Bd 318/21).
Z podejściem fiskusa nie zgodził się jednak NSA. Uchylił decyzje dyrektora KIS i zwrócił do ponownego rozpatrzenia. Sędzia sprawozdawca Hieronim Sęk wytknął błędne podejście dyrektora KIS do klasyfikacji wyrobu. Organ odrzucił bowiem możliwość zaklasyfikowania kajmaku do wyrobów mleczarskich (0404 CN) tylko dlatego, że uznał, że jest to wyrób cukierniczy (1704 CN). Według sądu nie można jednak wykluczyć kwalifikacji do wyrobów mleczarskich tylko dlatego, że w produkcie, jak to twierdzi fiskus jest dużo cukru, albo ze względu na zastosowany proces technologiczny.
Sędzia Hieronim Sęk podkreślił też, że zasadniczym produktem masy kajmakowej jest mleko. Powołał się przy tym też na wyjaśnienia pełnomocniczki organu, że otrzymuje się ją z odparowania wody ze słodzonego mleka zagęszczonego. Według sędziego kluczowe w tym przypadku jest uzyskanie posmaku mlecznego, a nie proces produkcyjny.
Sędzia wyjaśnił, że dyrektor KIS będzie teraz musiał ponownie przeprowadzić kwalifikację.
- NSA nie przesądza tym wyrokiem gdzie ten towar powinien się znaleźć, przesądza pewne elementy - podkreślił Hieronim Sęk. Według sędziego grę wchodzą nie tylko kody CN z działów 04 (produkty mleczarskie) i 17 (wyroby cukiernicze), ale też 19 (przetwory m.in. z mleka).
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 grudnia 2022 r. sygn. akt: I FSK 2294/21, I FSK 2510/21, I FSK 197/22, I FSK 198/22, I FSK 249/22, I FSK 516/22
