Rada Miejska w Stąporkowie uchwaliła wzór wniosku o wypłatę zryczałtowanego dodatku energetycznego, w którym wymagała podania numeru PESEL, dodając do tego specjalną klauzulę o odpowiedzialności za składanie fałszywych zeznań. Wojewoda świętokrzyski zaskarżył tę uchwałę do sądu, uznając, że samorząd nie może wymagać od swych mieszkańców podania tego numeru, bo dane te nie są niezbędne do wypłaty dodatku energetycznego. Umieszczenie takiej rubryki we wzorze wniosku jest więc nadmiarowe i kłóci się z wynikającą z RODO zasadą minimalizacji.
Rada Miejska w odpowiedzi na skargę podkreśliła, że żaden przepis prawa nie reguluje, co powinno się znajdować we wniosku o wypłatę zryczałtowanego dodatku energetycznego. Dlatego też, jej zdaniem, uchwała nie naruszała prawa. Nie uzależniała bowiem wypłaty dodatku od wskazania PESEL, numer ten miał być konieczny wyłącznie dla identyfikacji uprawnionych. Nawet zaś uznając, że wymagano nadmiarowych danych, to nie jest to naruszenie na tyle istotne, by powodowało nieważność uchwały.
Nie przekonało to sądu, który przypomniał, że za istotne naruszenie prawa uznaje się uchybienie, prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym. Tak też jego zdaniem stało się w przypadku spornej uchwały. Rada Miejska działała bowiem bez oparcia w przepisach ustawowych. Tu podstawę prawną stanowiła ustawa – Prawo energetyczne (Dz.U. z 2022 r. poz. 1385 ze zm.), a akt ten nie upoważnia do żądania numeru PESEL. Zgodnie z art. 7 konstytucji materia regulowana aktem prawnym (tu lokalnym) musi wynikać z upoważnienia ustawowego, którego zakresu nie może przekraczać. „Zgodzić się należy z Wojewodą, że żądanie zgodnie z określonym uchwałą wzorem wniosku o wypłatę dodatku energetycznego podania numeru PESEL wnioskodawcy stanowi istotne naruszenie prawa” – czytamy w niedawno opublikowanym uzasadnieniu wyroku. Zdaniem sądu „używanie tego numeru na potrzeby oznaczenia strony postępowania administracyjnego, w przypadku, gdy brak jest przepisu wprost stanowiącego podstawę dla przetwarzania tej danej, jest nadmiarowe i niezgodne z zasadą minimalizacji danych wyrażoną w art. 5 ust. 1 lit. c RODO”. Zgodnie z tym przepisem dane osobowe muszą być adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane („minimalizacja danych”). Jak słusznie zwrócono uwagę w skardze, żadna z danych, które pozwala zidentyfikować numer PESEL (data urodzenia, numer porządkowy, oznaczenie płci, liczba kontrolna), nie potwierdza przesłanek, od których zależne jest przyznanie dodatku energetycznego lub jego wysokość” – uzasadnił wyrok sąd, uznając, że numer PESEL podlega szczególnej ochronie, gdyż wykorzystywanie uniwersalnych identyfikatorów osobowych może stwarzać zagrożenia dla ochrony danych.

orzecznictwo

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 7 czerwca 2022 r., sygn. akt II SA/Ke 224/22 www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia