Koszty usunięcia z drogi paliwa lub oleju silnikowego rozlanego podczas wypadku ponosi jego sprawca lub jego ubezpieczyciel - orzekł Sąd Najwyższy.
Spór toczyły towarzystwo ubezpieczeniowe i spółka, która zgodnie z umową zawartą z powiatem zobowiązała się tymczasowo ponosić za niego (jako zarządcę dróg) koszty związane z usuwaniem szkód oraz dochodzić odszkodowania za wykonaną usługę bezpośrednio od ubezpieczyciela, u którego sprawca wypadku ma ubezpieczenie OC pojazdu. Jeśli winowajca nie zostałby ustalony albo nie miałby polisy OC, koszty usuwania szkód zobowiązał się pokryć powiat.
Spółka zgodnie z umową wykonała prace związane z uprzątnięciem pozostałości po kilku wypadkach na drogach zarządzanych przez powiat. Chodziło głównie o zebranie potłuczonego szkła i usunięcie rozlanych płynów eksploatacyjnych z rozbitych aut, przede wszystkim paliwa i olejów silnikowych. Po wykonaniu prac spółka sporządziła kosztorysy i skierowała roszczenia o zwrot kosztów do towarzystwa ubezpieczeniowego, w którym mieli OC sprawcy wypadków.
Ubezpieczyciel zakwestionował swoją odpowiedzialność i odmówił zapłaty, twierdząc, że ciężar utrzymania przez jednostkę samorządową dróg publicznych nie może być przerzucany na właścicieli pojazdów, a więc najczęściej osoby prywatne. Sprawa trafiła do sądu.
W I instancji spółka uzyskała korzystne orzeczenie. Towarzystwo ubezpieczeniowe złożyło apelację, a rozpoznający sprawę sąd okręgowy dostrzegł poważny problem prawny, zasygnalizowany już w odpowiedziach na pozew i apelacji pozwanego ubezpieczyciela. Wobec obowiązku utrzymania dróg przez samorządy (a więc jednostki publiczne) powstało pytanie - czy w takim przypadku sprawca wypadku komunikacyjnego i zakład ubezpieczeń, z którym sprawca jest związany umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody związane z ich ruchem, odpowiadają za szkodę wyrządzoną zarządcy drogi polegającą na zanieczyszczeniu jezdni płynami silnikowymi. To pytanie przekazano do rozpoznania Sądowi Najwyższemu.
SN w odpowiedzi wydał uchwałę, w której stwierdził, że za szkodę spowodowaną zanieczyszczeniami drogi płynami silnikowymi odpowiadają wobec zarządcy drogi sprawca wypadku komunikacyjnego i zakład ubezpieczeń, z którym jest on związany umową ubezpieczenia OC. Tym samym koszty uprzątnięcia z drogi pozostałości wypadku drogowego mają w pierwszej kolejności obciążać sprawcę - czyli w większości wypadków ubezpieczyciela, w którym wykupił on polisę OC.
orzecznictwo
Uchwała Sądu Najwyższego z 20 sty cznia 2022 r., sygn. akt III CZP 9/22. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
