Komisja Europejska zaprezentowała w środę szereg propozycji dotyczących cyfryzacji systemów wymiaru sprawiedliwości UE. Ich nadrzędnym celem jest uczynienie komunikacji cyfrowej domyślnym sposobem kontaktów w transgranicznych sprawach sądowych.

"Przestępczość nie zatrzymuje się na granicy, więc nie powinno się na niej zatrzymywać również wymierzanie sprawiedliwości. Przedstawione dziś wnioski mają na celu umożliwienie prokuratorom i sędziom sprawniejszej i skuteczniejszej współpracy. Musimy jak najlepiej wykorzystywać technologie cyfrowe, aby zapewnić organom sądowym, obywatelom i przedsiębiorstwom możliwość wymiany informacji w szybki i bezpieczny sposób. Ma to kluczowe znaczenie dla umożliwienia łatwego i szybkiego dostępu do wymiaru sprawiedliwości" - oznajmiła wiceprzewodnicząca KE Viera Jourova.

Według komisarza UE ds. wymiaru sprawiedliwości Didiera Reyndersa UE dysponuje już wieloma instrumentami ułatwiającymi transgraniczną współpracę sądową, ale nie wszystkie z nich odpowiadają skali obecnych wyzwań i wymagają pilnej modernizacji.

"Systemy wymiaru sprawiedliwości muszą być również bardziej odporne na kryzysy. Sądy powinny mieć możliwość pracy w każdych okolicznościach. Wynika to z zasady praworządności. Do osiągnięcia tego celu może przyczynić się wyposażenie systemów wymiaru sprawiedliwości w odpowiednie narzędzia. Dziś wywiązujemy się ze zobowiązania Komisji dotyczącego stworzenia prawdziwie skutecznej i odpornej europejskiej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości" - zadeklarował.

Przedstawione przez Komisję propozycje zakładają, że po ich wejściu w życie, strony postępowań sądowych będą mogły drogą elektroniczną komunikować się z właściwymi organami lub wszczynać w ten sposób postępowanie sądowe przeciwko stronom z innego państwa członkowskiego. Podczas rozpraw w sprawach cywilnych, handlowych i karnych o charakterze transgranicznym możliwe będzie korzystanie z wideokonferencji. Wnioski, dokumenty i dane będą mogły być przekazywane między organami krajowymi a sądami w formie cyfrowej.

Kolejna inicjatywa dotyczy ustanowienia platformy współpracy wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych. Zespoły te tworzone są na potrzeby określonych postępowań przygotowawczych prowadzonych przez co najmniej dwa państwa. Chociaż zespoły te okazały się skuteczne, to, jak zauważa KE, praktyka pokazuje, że napotykają one na szereg trudności technicznych. Wymiana informacji jest obecnie zbyt powolna i uciążliwa. Specjalna platforma informatyczna umożliwiłaby zespołom dochodzeniowo-śledczym łatwiejszą wymianę informacji i dowodów oraz bezpieczniejszą komunikację, a to dałoby im możliwość wspólnego zarządzania prowadzonymi operacjami.