Dotarliśmy do szczegółów projektu nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o kuratorach sądowych. Według naszych informacji dziś powinien on trafić do uzgodnień.
– To kompleksowa i długo wyczekiwana reforma, regulująca status jednej z fundamentalnych grup zawodowych wymiaru sprawiedliwości, na której spoczywają zadania związane z wykonywaniem orzeczeń – mówi odpowiedzialny za przygotowanie projektu wiceminister sprawiedliwości Michał Woś. Jak zaznacza, jest to obszerna nowela wychodząca naprzeciw oczekiwaniu środowiska kuratorów, z którymi po szerokich konsultacjach udało się wypracować rozwiązania dostosowujące przepisy do m.in. obecnej organizacji wymiaru sprawiedliwości.
Projekt zakłada m.in., że pracodawca zapewnia kuratorowi zawodowemu, na jego wniosek lub za jego zgodą, pomoc psychologiczną. Kuratorowi społecznemu taką pomoc zapewnia sąd rejonowy, w którym pełni on swoją funkcję.
Poza tym kuratorowi sądowemu, pokrzywdzonemu przestępstwem w związku z wykonywaniem czynności służbowych, ma przysługiwać od pracodawcy zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu karnym, w którym uczestniczył w charakterze pokrzywdzonego lub oskarżyciela posiłkowego. To instrument ochrony prawnej.
Nowe przepisy mają też zmniejszyć nieproporcjonalne obciążenie pracą, na które kuratorzy skarżą się od lat. Zgodnie z projektem kierownik zespołu będzie zobowiązany do podejmowania działań w celu równomiernego obciążenia pracą członków zespołu. Podobny obowiązek ma spoczywać na kuratorze okręgowym. Według uzasadnienia zmiany te nie spowodują „dowolności przydziału spraw do referatów poszczególnych kuratorów, ponieważ (…) na każdym etapie sprawowanego nadzoru nad kuratorską służbą sądową obowiązkiem będzie kontrola równomiernego obciążenia pracą”.
Projekt reguluje też kwestię dodatków funkcyjnych. Uprawnieni do nich będą: kurator okręgowy, zastępca kuratora okręgowego, kierownik zespołu kuratorskiej służby sądowej, kurator delegowany z sądu rejonowego do sądu okręgowego, rzecznik dyscyplinarny, zastępca rzecznika dyscyplinarnego oraz kurator zawodowy pracujący w ośrodku kuratorskim.
W myśl propozycji resortu, kuratorowi zawodowemu pełniącemu obowiązki kierownika ośrodka kuratorskiego będzie przysługiwać dodatek funkcyjny w wysokości 110 proc. kwoty bazowej, a kuratorowi zawodowemu prowadzącemu zajęcia w takiej placówce – w wysokości 80 proc. kwoty bazowej. Pozostałe osoby uprawnione otrzymają to świadczenie w stawce określonej przez Radę Ministrów w rozporządzeniu.
Jak wskazano w uzasadnieniu, projekt eliminuje dotychczasowe ograniczenie dotyczące możliwej długości trwania zawieszenia kuratora (nie dłużej niż trzy miesiące). Zamiast tego wprowadza rozwiązanie, zgodnie z którym zawieszenie w pełnieniu obowiązków służbowych ustaje z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego, chyba że prezes sądu okręgowego uchylił je wcześniej.
Zaproponowano też, by stosunek pracy z kuratorem zawodowym wygasał z mocy prawa w razie ukarania go karą dyscyplinarną wydalenia ze służby kuratorskiej lub z chwilą nabycia obywatelstwa innego państwa.
Projekt zakłada również wprowadzenie zewnętrznego nadzoru administracyjnego ministra sprawiedliwości nad działalnością kuratorów sądowych, sprawowanego za pośrednictwem prezesów sądów apelacyjnych.
– Bardzo pozytywnie opiniujemy pomoc prawną i psychologiczną, bo coraz częściej jesteśmy narażani na ataki czy nękanie ze strony swoich podopiecznych. Nie wiemy, czemu ma służyć likwidacja standardów obciążenia. Nieco boimy się, że zacznie się przenoszenie kuratorów między zespołami w celu wyrównania obciążenia zamiast nowych etatów – komentuje Aleksandra Szewera-Nalewajek, przewodnicząca Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Kuratorów Sądowych.
Postuluje zatem pozostawienie standardów obciążenia i dopasowanie ich „do realnych zadań wykonywanych przez kuratorów”. Jak ocenia, bardzo pozytywną zmianą są dodatki specjalne, bo dotychczas ośrodki kuratorskie były mocno niedofinansowane. Zdaniem Szewery-Nalewajek delegat do krajowej rady kuratorów to grupa, która również powinna mieć prawo do tych dodatków.
– Skrócenie czasowe i ilościowe kadencji kuratora okręgowego to kolejny nasz postulat. Zależy nam też na wpisaniu immunitetu materialnego dla kuratorów – akcentuje Szewera-Nalewajek. ©℗
