Na razie nie będzie ani umowy o pracę dla adwokatów, ani poluzowania reklamy usług prawniczych. Delegaci na Krajowy Zjazd Adwokatury nie są jednak rozczarowani.

W piątek zakończyła się druga część Krajowego Zjazdu Adwokatury. Podobnie jak podczas wiosennej części wyborczej, adwokaci ponownie obradowali zdalnie. I to właśnie taka forma prowadzenia dyskusji skłoniła kilku delegatów do złożenia wniosku o odroczenie zjazdu do kwietnia 2022 r. Argumentowali to tym, że tegoroczna część programowa podejmuje zbyt istotne i przełomowe dla całego środowiska tematy, by dało się przedyskutować je bez rzeczywistego spotkania się na sali i przy znaczącym ograniczeniu czasu debaty. Wnioski ostatecznie jednak odrzucono.
Podczas tej części zjazdu zaprezentowano projekt nowego kodeksu etyki dla adwokatów, nad którym prace toczyły się jeszcze za czasu poprzedniej kadencji Naczelnej Rady Adwokackiej. Jak podkreślił adwokat prof. dr hab. Jacek Giezek, były przewodniczący Komisji Etyki NRA, autorom zależało przede wszystkim na tym, by rozbudować system wartości, na którym powinno opierać się całe środowisko. Nie chodziło więc o stworzenie nowego kodeksu karnego, skupiającego się na straszeniu i dyscyplinowaniu. Profesor Giezek wskazał też, że trudno oczekiwać, by w zbiorze znalazły się kazuistyczne rozwiązania każdego problemu, który może pojawić się w praktyce.
Podczas zjazdu adwokaci jedynie dyskutowali nad wypracowaną propozycją. Padło jednak wiele argumentów za tym, by nie zastępować obecnego kodeksu etyki całkowicie nową regulacją w sytuacji, gdy poprzedni – choć mocno niedoskonały – jest już solidnie obudowany orzecznictwem i interpretacjami. Adwokaci proponowali raczej, by zreformować go za pomocą rozwiązań wypracowanych przez komisję.
Podobne zdanie w tym temacie miał sam Przemysław Rosati, przewodniczący NRA, który stwierdził, że adwokatura nie jest gotowa na rewolucję, ale potrzebuje zmian ewolucyjnych. Podkreślił też, że nad propozycją zmian, które nie doprowadzą do chaosu, pracuje już zespół ds. opracowania zmian w Zbiorze Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu przy NRA. Przemysław Rosati zadeklarował także, że w trakcie obecnej kadencji niewątpliwie zostaną one wcielone w życie.
W głosowaniu odrzucono zarówno propozycję, by adwokaci mogli zatrudniać się na umowę o pracę (podobnie jak radcowie prawni), jak i poluzowanie zakazu reklamy usług prawniczych. Widać jednak, że w tych kwestiach środowisko jest dość mocno podzielone. Część adwokatów uważa, że przyznanie możliwości zatrudnienia na podstawie umowy o pracę godziłoby w same fundamenty tego zawodu i narażałoby niezależność na szwank. Z kolei taka forma zatrudnienia zapewnia niezbędne zabezpieczenia, istotne zwłaszcza dla kobiet, które zdecydują się na macierzyństwo. W trakcie dyskusji adwokaci podkreślali, że od pewnego czasu widoczny jest trend, w którym część przedstawicieli adwokatów decyduje się z tego powodu zapisać na listę radców prawnych.
Ożywioną dyskusję wśród delegatów wzbudziła też kwestia reklamy. Główną obawą wyrażaną przez jej przeciwników jest to, że między kancelariami może dochodzić do kolejnych nierówności, bo większe podmioty będzie stać na więcej. Mniejsze będą z góry na mniej korzystnej pozycji.
Delegatom daleko jednak do pesymizmu. Michał Bukowiński, dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Bydgoszczy i delegat z ramienia bydgoskiej izby, podkreśla, że największym utrudnieniem była zdalna forma zjazdu, która nie ułatwiała wymiany poglądów. Była jednak konieczna ze względu na sytuację epidemiczną.
– Podjętymi uchwałami nie czuję się rozczarowany. Poza przyjętymi przez aklamację uchwałami w sprawie ochrony praworządności oraz w sprawie reformy wymiaru sprawiedliwości udało się nam wypracować stanowisko w sprawie unowocześnienia szkolenia aplikantów adwokackich, potrzeby poszerzenia zakresu spraw objętych przymusem adwokackim, reformy systemu pomocy prawnej z urzędu czy współpracy z funduszami typu litigation funding – wymienia.
Podobne zdanie ma Andrzej Bieńkowski, delegat na KZA z ramienia warszawskiej izby adwokackiej. Podkreśla, że istotnym impulsem do zmian będzie uchwała programowa zaproponowana przez prezesa NRA.
– Podczas KZA udało nam się podjąć ważne uchwały, z których wynika, że adwokatura jest świadoma potrzeby zmian. Ostatecznie odrzucono propozycję, by umożliwić adwokatom zatrudnianie na podstawie umowy o pracę, jednak chcę wyraźnie podkreślić, że odrzucono konkretny projekt, nie samą ideę. Wskazano również kierunki zmian istotne dla ochrony zawodu adwokata, zwłaszcza w obszarze szybko zmieniających się w czasie pandemii przepisów, które coraz bardziej ograniczają nam możliwość wykonywania pracy, przede wszystkim na salach sądowych – mówi.