Ministerstwo Sprawiedliwości chce włączyć banki do elektronicznego postępowania wieczystoksięgowego (e.p.w.). Będą one mogły elektronicznie wypełniać i składać wnioski o wpis/zmianę/wykreślenie hipotek. W tej chwili mogą składać je w postaci papierowej.
Przyspieszy proces nanoszenia wzmianek w księgach wieczystych, w których ujawniane są hipoteki. Oznacza to m.in. korzyści dla kredytobiorców – mają krócej płacić podwyższoną ratę. – Nie znamy jeszcze szczegółów projektu w tej sprawie, ale kierunek ten jest jak najbardziej pożądany – komentuje wiceprezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek
Michał Woś, wiceminister sprawiedliwości, podczas forum Cybersec CEE w Krynicy w zeszły piątek poinformował, że
banki będą mogły elektronicznie wypełniać i składać wnioski o wpis, zmianę i wykreślenie hipotek. W tej chwili mogą robić to tylko w postaci papierowej. Zmiana przyspieszy proces nanoszenia wzmianek w księgach wieczystych, w których ujawniane są hipoteki. Oznacza to korzyści dla kredytobiorców, będą oni krócej płacić podwyższoną ratę.
Na ten problem zwracaliśmy już uwagę w DGP nr 120/2021 („Jak odkorkować sądy wieczystoksięgowe”). Grzegorz Kiełpsz, prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich, podkreślał wtedy, że wielomiesięczne oczekiwanie na wpis do hipoteki komplikuje sytuację i przedsiębiorców, i konsumentów, którym banki – wobec braku szybkiego wpisu hipoteki – podwyższają marże. Opóźnienia zagrażają sprawności obrotu gospodarczego, i to nie tylko w aspekcie dotyczącym rynku
nieruchomości. – Obejmuje to cały, szeroko rozumiany rynek kredytowy – podkreślał Kiełpsz.
Co zyskają kredytobiorcy…
Tadeusz Białek, wiceprezes Związku Banków Polskich, potwierdza, że zapowiedziana zmiana to dobra wiadomość dla kredytobiorców. – Mamy boom na rynku kredytów hipotecznych, więc na uwidocznienie hipotek w księgach wieczystych trzeba długo czekać. Jest nadzieja, że większa elektronizacja przyspieszy ten proces, co oznacza, że kredytobiorcy krócej będą płacić podwyższone raty do czasu wpisu – tłumaczy.
Według MS kredytobiorcy odniosą też inne korzyści, np. wzmianka w księdze wieczystej będzie widoczna natychmiast po złożeniu wniosku elektronicznego. Otrzymają też zawiadomienie o wpisie do hipoteki drogą elektroniczną, zamiast – jak dziś – tradycyjną pocztą.
Resort rozważa też, czy nie zdjąć z kredytobiorców obowiązku osobistego składania papierowego wniosku wieczystoksięgowego w celu ujawniania hipoteki w księdze wieczystej w biurze podawczym sądu. Obowiązek ten przejęłyby banki.
…co banki…
Banki zyskają na tym, że przyspieszy proces ujawniania hipotek. Będą też elektronicznie wypełniać i składać dotyczące ich wnioski, i również drogą elektroniczną otrzymywać zawiadomienia o wpisie.
– W dialogu z resortem sprawiedliwości podnosiliśmy, że ułatwienia wiążące się z elektronizacją powinny objąć również banki, które jako największa grupa wierzycieli są wśród najczęściej korzystających z systemu ksiąg wieczystych – mówi Tadeusz Białek.
Jak wyjaśnia, w przypadku banków dostęp do systemu Elektronicznych Ksiąg Wieczystych (EKW) nie byłby tożsamy z dostępem, jaki mają organy państwowe, ale już sama możliwość składania przez banki wniosków o wpis do działu IV księgi wieczystej drogą elektroniczną i korespondencja z bankiem również drogą elektroniczną bardzo usprawniłyby finansowanie
nieruchomości. – Wyeliminuje to bardzo uciążliwy papierowy obieg korespondencji, który nastręcza wielu problemów, zwłaszcza w warunkach pandemicznych – zaznacza prezes Białek. I konkluduje: – Nie znamy jeszcze szczegółów projektu w tej sprawie, ale kierunek ten jest jak najbardziej pożądany.
…a co sądy wieczystoksięgowe
Jednym z najważniejszych ułatwień będzie automatyczna rejestracja wstępna spraw wynikających z wniosków złożonych elektronicznie. Poza tym usprawni się ujawnianie hipotek w księgach wieczystych (kopiowanie danych z wniosku elektronicznego do projektu wpisu w księdze wieczystej). Zawiadomienia o dokonanym wpisie dotyczącym hipotek wysyłane będą drogą elektroniczną, co oznacza mniej pracy oraz oszczędności finansowe.
Resort sprawiedliwości podkreśla, że znacznie poprawi się też pewność obrotu
nieruchomościami.
Korzyści z EKW
Na podstawie elektronicznych postępowań wieczystoksięgowych notariusze, komornicy sądowi i naczelnicy urzędów skarbowych działający jako organ egzekucyjny składają wnioski o wpis w księdze wieczystej. Robią to za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Elektroniczne Księgi Wieczyste. – Znacznie ułatwia to pracę sądów, ponieważ część danych zawartych we wniosku może być automatycznie przeniesiona do księgi wieczystej – tłumaczył podczas Cybersec CEE w Krynicy Marcin Romanowski, wiceminister sprawiedliwości.
Podkreślał, że jest to ogromne ułatwienie również dla przedsiębiorców. – Osoby, które szukają informacji na temat księgi wieczystej, chcą dostać odpis księgi albo inny dokument, nie muszą udawać się do sądu. Wystarczy, że wejdą na portal ekw.ms.gov.pl – wskazywał.
Minister zaznaczył, że już ponad 40 proc. postępowań wieczystoksięgowych jest prowadzonych w formie elektronicznej. W 2020 r. wyszukiwań i pobrań z ksiąg wieczystych przez przeglądarkę internetową EKW było ponad 170 mln, a w tym roku skorzystano z niej już ponad 137,6 mln razy. ©℗