Ministerstwo Sprawiedliwości chce włączyć banki do elektronicznego postępowania wieczystoksięgowego. To dobre wieści dla kredytobiorców, którzy będą krócej płacić podwyższoną ratę.

Ministerstwo Sprawiedliwości chce włączyć banki do elektronicznego postępowania wieczystoksięgowego (e.p.w.). Będą one mogły elektronicznie wypełniać i składać wnioski o wpis/zmianę/wykreślenie hipotek. W tej chwili mogą składać je w postaci papierowej.

Przyspieszy proces nanoszenia wzmianek w księgach wieczystych, w których ujawniane są hipoteki. Oznacza to m.in. korzyści dla kredytobiorców – mają krócej płacić podwyższoną ratę. – Nie znamy jeszcze szczegółów projektu w tej sprawie, ale kierunek ten jest jak najbardziej pożądany – komentuje wiceprezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek

Michał Woś, wiceminister sprawiedliwości, podczas forum Cybersec CEE w Krynicy w zeszły piątek poinformował, że banki będą mogły elektronicznie wypełniać i składać wnioski o wpis, zmianę i wykreślenie hipotek. W tej chwili mogą robić to tylko w postaci papierowej. Zmiana przyspieszy proces nanoszenia wzmianek w księgach wieczystych, w których ujawniane są hipoteki. Oznacza to korzyści dla kredytobiorców, będą oni krócej płacić podwyższoną ratę.
Na ten problem zwracaliśmy już uwagę w DGP nr 120/2021 („Jak odkorkować sądy wieczystoksięgowe”). Grzegorz Kiełpsz, prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich, podkreślał wtedy, że wielomiesięczne oczekiwanie na wpis do hipoteki komplikuje sytuację i przedsiębiorców, i konsumentów, którym banki – wobec braku szybkiego wpisu hipoteki – podwyższają marże. Opóźnienia zagrażają sprawności obrotu gospodarczego, i to nie tylko w aspekcie dotyczącym rynku nieruchomości. – Obejmuje to cały, szeroko rozumiany rynek kredytowy – podkreślał Kiełpsz.

Co zyskają kredytobiorcy…

Tadeusz Białek, wiceprezes Związku Banków Polskich, potwierdza, że zapowiedziana zmiana to dobra wiadomość dla kredytobiorców. – Mamy boom na rynku kredytów hipotecznych, więc na uwidocznienie hipotek w księgach wieczystych trzeba długo czekać. Jest nadzieja, że większa elektronizacja przyspieszy ten proces, co oznacza, że kredytobiorcy krócej będą płacić podwyższone raty do czasu wpisu – tłumaczy.
Według MS kredytobiorcy odniosą też inne korzyści, np. wzmianka w księdze wieczystej będzie widoczna natychmiast po złożeniu wniosku elektronicznego. Otrzymają też zawiadomienie o wpisie do hipoteki drogą elektroniczną, zamiast – jak dziś – tradycyjną pocztą.
Resort rozważa też, czy nie zdjąć z kredytobiorców obowiązku osobistego składania papierowego wniosku wieczystoksięgowego w celu ujawniania hipoteki w księdze wieczystej w biurze podawczym sądu. Obowiązek ten przejęłyby banki.

…co banki…

Banki zyskają na tym, że przyspieszy proces ujawniania hipotek. Będą też elektronicznie wypełniać i składać dotyczące ich wnioski, i również drogą elektroniczną otrzymywać zawiadomienia o wpisie.
– W dialogu z resortem sprawiedliwości podnosiliśmy, że ułatwienia wiążące się z elektronizacją powinny objąć również banki, które jako największa grupa wierzycieli są wśród najczęściej korzystających z systemu ksiąg wieczystych – mówi Tadeusz Białek.
Jak wyjaśnia, w przypadku banków dostęp do systemu Elektronicznych Ksiąg Wieczystych (EKW) nie byłby tożsamy z dostępem, jaki mają organy państwowe, ale już sama możliwość składania przez banki wniosków o wpis do działu IV księgi wieczystej drogą elektroniczną i korespondencja z bankiem również drogą elektroniczną bardzo usprawniłyby finansowanie nieruchomości. – Wyeliminuje to bardzo uciążliwy papierowy obieg korespondencji, który nastręcza wielu problemów, zwłaszcza w warunkach pandemicznych – zaznacza prezes Białek. I konkluduje: – Nie znamy jeszcze szczegółów projektu w tej sprawie, ale kierunek ten jest jak najbardziej pożądany.

…a co sądy wieczystoksięgowe

Jednym z najważniejszych ułatwień będzie automatyczna rejestracja wstępna spraw wynikających z wniosków złożonych elektronicznie. Poza tym usprawni się ujawnianie hipotek w księgach wieczystych (kopiowanie danych z wniosku elektronicznego do projektu wpisu w księdze wieczystej). Zawiadomienia o dokonanym wpisie dotyczącym hipotek wysyłane będą drogą elektroniczną, co oznacza mniej pracy oraz oszczędności finansowe.
Resort sprawiedliwości podkreśla, że znacznie poprawi się też pewność obrotu nieruchomościami.

Korzyści z EKW

Na podstawie elektronicznych postępowań wieczystoksięgowych notariusze, komornicy sądowi i naczelnicy urzędów skarbowych działający jako organ egzekucyjny składają wnioski o wpis w księdze wieczystej. Robią to za pośrednictwem systemu teleinformatycznego Elektroniczne Księgi Wieczyste. – Znacznie ułatwia to pracę sądów, ponieważ część danych zawartych we wniosku może być automatycznie przeniesiona do księgi wieczystej – tłumaczył podczas Cybersec CEE w Krynicy Marcin Romanowski, wiceminister sprawiedliwości.
Podkreślał, że jest to ogromne ułatwienie również dla przedsiębiorców. – Osoby, które szukają informacji na temat księgi wieczystej, chcą dostać odpis księgi albo inny dokument, nie muszą udawać się do sądu. Wystarczy, że wejdą na portal ekw.ms.gov.pl – wskazywał.
Minister zaznaczył, że już ponad 40 proc. postępowań wieczystoksięgowych jest prowadzonych w formie elektronicznej. W 2020 r. wyszukiwań i pobrań z ksiąg wieczystych przez przeglądarkę internetową EKW było ponad 170 mln, a w tym roku skorzystano z niej już ponad 137,6 mln razy. ©℗
Hipoteki i kredyty