Już w marcu 2022 roku rozpocznie się zmiana sposobu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej. Część telewizorów na rynku jest do tego dostosowana, inne będą potrzebowały podłączenia specjalnego dekodera. W internecie pojawia się wiele ofert, ale warto wcześniej wszystko dokładnie sprawdzić.
Ponad 2 miliony gospodarstw bez telewizji? Niekoniecznie
Dla części gospodarstw domowych – tych, które odbierają wyłącznie bezpłatną naziemną telewizję cyfrową (nie korzystają z telewizji kablowej lub satelitarnej), zmiana standardu będzie się wiązać z koniecznością wymiany telewizora na nowszy, przystosowany do zmiany standardu model lub doposażenia obecnie użytkowanego telewizora w dekoder naziemnej telewizji cyfrowej. Z badań wynika, że 2,27 mln gospodarstw nie jest jeszcze przystosowana do odbioru naziemnej telewizji cyfrowej.
Jak sprawdzić, czy mój telewizor odbiera nowy standard nadawania?
Nowy standard oznacza techniczne zmiany dotyczące transmisji sygnału. Stosowane będzie kodowanie obrazu zgodnie ze standardem HEVC (występującym także pod nazwą H.265 lub MPEG-H). Problem w tym, że wiele odbiorników telewizyjnych, dostępnych obecnie w sprzedaży, jest już wyposażonych w dekoder DVB-T2, a jednak mogą one odczytać jedynie obraz zakodowany zgodnie ze starszym standardem kodowania wizji, czyli AVC (występującym także pod nazwą H.264 lub MPEG-4 część 10). Te telewizory po wprowadzeniu w Polsce standardu transmisji DVB-T2/HEVC przestaną „rozpoznawać” nadawane treści.
Istnieje kilka sposobów, aby przekonać się, czy nasz telewizor odbiera nowy standard nadawania. Przede wszystkim można to prześledzić w instrukcji obsługi, gdzie powinna się pojawić informacja o obsługiwanych kodekach. Dodatkowo informacje te można sprawdzić m.in. na stronach producentów telewizorów. Można też skorzystać z wyszukiwarki na stronie telewizjanaziemna.pl/, czyli specjalnej stronie przygotowanej przez TVP do informowania na temat możliwości i zagadnień technicznych nowego standardu.
Najprostszym sposobem będzie uruchomienie automatycznego strojenia kanałów. Nadawcy telewizyjni uruchomili bowiem już szereg kanałów testowych DVBT-2/HEVC, w zależności od nadajnika i nadawcy numery tych kanałów się różnią. Jeśli nasz telewizor nie wyszukał tych kanałów testowych, prawdopodobnie nie obsługuje on nowego standardu. Ostatecznie wszyscy użytkownicy naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce przekonają się o możliwościach swojego telewizora wraz z wyłączeniem nadawania w starym standardzie. Pozostanie wtedy kwestia, co dalej z fantem zrobić.
Wymiana telewizora, zakup dekodera – co lepiej zrobić? [MINI PORADNIK]
Jeśli nie posiadasz telewizora a chcesz dokonać zakupu, lub planujesz wymianę, pamiętaj, aby był on zgodny ze standardem DVBT-2 HEVC. W 2020 roku weszło w życie obowiązkowe, wynikające z ustawy wsparcie dla DVB-T2/HEVC, dlatego najnowsze telewizory, które znajdziesz na rynku, obsługują nowy standard. Także większość telewizorów z lata 2018-2020 powinno być z takim standardem zgodne. Jednak przed zakupem telewizora w sieci lub w sklepie stacjonarnym warto się upewnić, pytając zarówno sprzedawców jak i sprawdzając parametry i specyfikację techniczną na stronie producenta.
Może jednak okazać się, że już posiadasz telewizor, ale jest on niezgodny ze standardem DVB-T2 HEVC. Uwaga, może to oznaczać, że posiadasz albo telewizor analogowy z dekoderem cyfrowym zgodnym ze standardem DVBT MPEG 4, albo telewizor zgodny ze standardem DVB-T2 MPEG 4. Ostatecznie może to być telewizor spoza naszego rynku, który ma zainstalowane różnego rodzaju blokady systemowe. W takim przypadku musisz dokonać zakupu tunera zgodnego ze standardem DVBT-2 HEVC. Ceny tego typu urządzeń nie powinny przekraczać 100 złotych. Zanim jednak kupisz dekoder, sprawdź wszystkie ustawienia telewizora, aby mieć pewność, że rzeczywiście nie obsługuje on nowego standardu.
Dofinansowanie zakupu dekodera
Każde gospodarstwo domowe, które potrzebuje wsparcia w zakresie przystosowania do zmiany standardu, otrzyma je – w formie świadczenia o wartości do 100 zł na zakup dekodera. Zgodnie z założeniami ustawy — świadczenie na zakup dekodera, w ramach gospodarstwa domowego, będzie przysługiwać jednej osobie. Dofinansowaniem objęty będzie zakup dekodera zgodnego z zapisami rozporządzenia w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla odbiorników cyfrowych, czyli takiego, który umożliwia poprawny odbiór sygnału telewizyjnego w nowym standardzie.
Projektowane przepisy mają ukrócić proceder handlu urządzeniami niespełniającymi wymogów technicznych. W przypadku nieuczciwych sprzedawców — wprowadzają dotkliwe sankcje finansowe. Celem tych regulacji jest zapewnienie użytkownikom pełnych możliwości korzystania z nowych funkcjonalności telewizji naziemnej.
Wnioskowanie o nowe świadczenie będzie bardzo proste. Do wyboru będzie kilka opcji: elektroniczny formularz, tradycyjny wniosek, możliwości wnioskowania przez pełnomocnika — członka rodziny lub domownika. Po złożeniu wniosku — uprawniona osoba otrzyma dokument potwierdzający przyznanie świadczenia na zakup dekodera. Będzie go mogła zrealizować w jednym ze sklepów RTV, które zgłoszą się do udziału w programie. Dofinansowanie będzie jednorazowe, w wysokości do 100 zł. Świadczenie można będzie uzyskać do końca 2022 r.
Uwaga na oszustów
Urządzenia wprowadzane teraz do sprzedaży muszą obsługiwać standard DVB-T2/HEVC i w sklepach dużych sieci raczej nie natrafimy już na niezgodne z nim modele. Problem może pojawić się jeżeli będziemy chcieli kupić sprzęt na internetowych platformach zakupowych – nowy lub pochodzący z drugiej ręki.
Można tam znaleźć oferty telewizorów i dekoderów, które odbierają wprawdzie sygnał DVB-T2, ale nie obsługują nowego typu kodowania obrazu – HEVC (lub H.265/MPEG-H). Taki odbiornik lub tuner może okazać się bezużyteczny i nie należy go kupować w obliczu zmiany standardu.
Allegro wesprze kupujących dekodery DVB-T2. Największa w Polsce platforma e-commerce chce zminimalizować ryzyku nieuczciwych transakcji i kieruje do sprzedawców specjalne komunikaty. - Sprzedajesz dekodery? Zadbaj o to, żeby spełniały wymagania techniczne. Jeśli sprzedajesz dekodery DVB-T2, zadbaj o to, żeby spełniały wymagania techniczne, określone w rozporządzeniu Ministra Cyfryzacji z 7 października 2019 r. w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla odbiorników cyfrowych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 515) – informuje Allegro w komunikacie skierowanym do sprzedawców. To warta odnotowania inicjatywa, która może uchronić kupujących przed ewentualnymi pomyłkami czy nawet oszustwami.
Obawy ze strony związku Cyfrowa Polska
Związek Importerów i Producentów Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego – ZIPSEE Cyfrowa Polska wskazał na pewne obawy wynikające ze wsparcia zakupu dekoderów, ale już nie telewizorów. - Ograniczenie mechanizmu dofinansowania jedynie do zakupu dekoderów w sposób jawny ogranicza ich wybór, naraża na ryzyko nieuczciwych praktyk sprzedażowych, uniemożliwia wykorzystanie pełni możliwości nowego standardu i przyczynia się do utrzymania i pogłębienia wykluczenia cyfrowego wśród obywateli – można przeczytać w stanowisku Związku. - Wskazać należy, że dekoder nie zapewnia możliwości pełnego wykorzystania nowego standardu NTC. Urządzenie takie nie jest samowystarczalne – podłączone dostosowanego dotychczas w gospodarstwie domowym telewizora niekompatybilnego z DVB-T2/HEVC nie tylko nie poprawi jakości obrazu i dźwięku, ale często nie pozwoli również na skorzystanie z nowych funkcjonalności standardu (np. telewizji hybrydowej HbbTV) – informuje Cyfrowa Polska. Związek zauważa, że część telewizorów na rynku nie obsługuje tzw. telewizji hybrydowej, łączącej w sobie typową emisję sygnałów telewizyjnych wraz z multimedialnymi usługami dostarczanym za pośrednictwem danych. Oczywiście jest to pewnego rodzaju wykluczenie, choć trzeba też zauważyć, że część posiadaczy tego typu starszych urządzeń nie korzysta z usług szerokopasmowego internetu. Oczywiście wsparcie dla zakupu nowych telewizorów z HbbTV byłoby pewnym impulsem, choć trudno sobie wyobrazić nowy sprzęt na rynku nie obsługujący tej funkcji. Szybciej tego typu urządzenia znajdziemy na rynku wtórnym i tu warto byłoby uważać na wskazaną kwestię.
Najbezpieczniejsza opcja – poczekać
Wydaje się, że jedną z najlepszych decyzji, jakie mogą podjąć widzowie, to wstrzymanie się z decyzją o wymianie lub zakupie telewizora bądź dokupieniu dekodera do momentu wprowadzenia nowego standardu zgodnie z harmonogramem. Wtedy będziemy mieli pewność, czy nasz odbiornik obsługuje nowy standard, czy nie. Dodatkowo, jeśli mamy zamiar kupić telewizor lub dekoder, należy to zrobić w zaufanym sklepie. Może to być znana sieć marketów elektronicznych lub niewielki sklep osiedlowy z elektroniką. Ważne, abyśmy mieli paragon i możliwość zwrotu urządzenia. Absolutnie należy wystrzegać się zakupów telewizorów czy dekoderów w promocyjnych cenach na targach, szczególnie jeśli towar pochodzi z tzw. drugiej ręki bądź jest używany. Jeśli kupujemy w sieci, czy to w sklepach, czy na platformach sprzedażowych, zakupów należy dokonać wyłącznie u zaufanych sprzedawców. To może nas ustrzec przed wydaniem pieniędzy na sprzęt, który nie spełnia naszych oczekiwań związanych z działaniem w nowym standardzie nadawania.
Kiedy nowy standard nadawania telewizji?
W Polsce wdrożenie nowego standardu odbędzie się etapowo:
Etap 1: od 28 marca 2022 r. – województwa dolnośląskie i lubuskie.
Etap 2: od 25 kwietnia 2022 r. - województwa kujawsko-pomorskie, pomorskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie.
Etap 3: od 23 maja 2022 r. – województwa lubelskie, łódzkie, małopolskie, opolskie, podkarpackie, śląskie, świętokrzyskie.
Etap 4: od 27 czerwca 2022 r. - województwa lubelskie, mazowieckie, podlaskim, warmińsko-mazurskie.
Źródło: gov.pl, UKE, Cyfrowa Polska, telewizjanaziemna.pl, własne