Rządowy Program Mieszkania Komunalne – 1,65 mld zł w 2023 roku

W tym roku na wspieranie samorządów w budowie mieszkań dla najbardziej potrzebujących rząd przeznaczył 1,65 mld zł, z czego 876 mln zł zostało już rozdysponowanych. Dzięki tej transzy środków zasoby mieszkaniowe gmin i miast powiększą się o ponad 4 tys. mieszkań, a to nie wszystkie efekty działania programu.

Bezzwrotne wsparcie budownictwa socjalnego i komunalnego to program, który ma na celu zwiększenie liczby mieszkań będących w gestii samorządów. Lokale te przeznaczone są przede wszystkim dla osób o niskich i przeciętnych dochodach lub dla tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej i nie stać ich na wynajem lokalu na zwykłych rynkowych zasadach. Źródłem jego finansowania są środki pochodzące z budżetu państwa, których dysponentem jest Minister Rozwoju i Technologii.

Szerokie działania na wielu polach

„Wspieranie mieszkalnictwa przez rząd przybiera wiele form. Dla osób, które chcą kupić swoje pierwsze w życiu mieszkanie lub dom, już w lipcu wystartuje program składający się z dwóch filarów: bezpiecznego kredytu 2% oraz oszczędnościowego Konta Mieszkaniowego. Zdajemy sobie jednak sprawę, że ułatwienia w zakupie lokalu nie rozwiązują wszystkich problemów, bo dla części społeczeństwa borykającej się z brakiem mieszkania jest to rozwiązanie po prostu nieosiągalne. Tu ważna rolę maja do odegrania gminy, które mocno wspieramy przy budowie lokali komunalnych oraz przekształcaniu pustostanów w mieszkania. Ich pula powinna być zwiększana, by takie mieszkania stanowiły alternatywę dla budownictwa komercyjnego”– mówi minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.

Tylko dzięki rozdysponowanym od początku tego roku dotacjom w wysokości 876 mln zł powstanie 4 011 nowych lub całkowicie wyremontowanych mieszkań w dobrym standardzie i z niskim czynszem (utworzonych np. po adaptacji pustostanów). Ale wspieranie budownictwa socjalnego i komunalnego to nie tylko nowe lokale – z rozdysponowanych w tym roku środków zostanie stworzonych także 167 miejsc w schroniskach dla bezdomnych i 100 w noclegowniach. Dopłaty z programu mogą być także przeznaczone m.in. na budowanie mieszkań na wynajem oraz na kupno lokali mieszkalnych i byłych mieszkań zakładowych.

Nawet 80-procentowa dopłata do inwestycji

Dla porównania: w całym 2014 roku w ramach programu zakwalifikowano jedynie 121 wniosków o dofinansowanie, a suma grantów przekroczyła zaledwie 81 mln zł. Skąd więc tak duży wzrost zainteresowania? To efekt zmian, które wprowadzono w 2021 roku wraz z tzw. społecznym pakietem mieszkaniowym. Jego głównym celem było zwiększenie dofinansowanie samorządowych inwestycji do poziomu aż 80 proc. Wdrożono też rozwiązania ułatwiające gminom tworzenie Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych.

W 2022 roku MRiT wprowadziło kolejne ułatwienia, m.in. samorządy mogły otrzymywać pieniądze jeszcze przed rozpoczęciem budów. Pojawiła się też możliwość zwiększenia wsparcia o 20 proc. już w trakcie realizacji inwestycji – w sytuacji ciągłych wzrostów cen materiałów i kosztów robocizny był to dodatkowy impuls zachęcający gminy do działania, który przyniósł zakładany efekt.

Co udało się już osiągnąć

W latach 2021-2022 łączna kwota dofinansowania w programie wspierania budownictwa socjalnego i komunalnego wyniosła ok. 2,2 mld zł i cały czas oddawane są do użytku nowe mieszkania, których budowa rozpoczęła się w tamtym okresie. Dzięki przyznanym wówczas środkom jednostki samorządu terytorialnego otrzymały pieniądze na utworzenie 12,6 tys. mieszkań, z czego 8 664 stanowiły lokale komunalne, 3 790 to mieszkania społeczne czynszowe, a 114 mieszkania chronione. Powstaną również 154 miejsca w schroniskach dla osób bezdomnych i 105 miejsc w noclegowniach i ogrzewalniach.