Nasza spółka nabyła nieruchomość w licytacji prowadzonej przez urząd skarbowy. Otrzymaliśmy właśnie wezwanie do uiszczania kwoty nabycia w terminie 14 dni. Mamy jednak problem, bo planowaliśmy zaciągnąć kredyt, ale bank nie rozpoznał jeszcze naszego wniosku. Czy da się termin wpłaty wydłużyć? Jeśli tak – czy powinniśmy złożyć wniosek w tej sprawie już teraz, czy czekać, aż upłynie te 14 dni?

Z opisu wynika, że spółka uczestniczyła w licytacji prowadzonej przez naczelnika urzędu skarbowego i zapewne wygrała przetarg, uzyskując tzw. przybicie. Postanowienie o przybiciu organ egzekucyjny wydaje po zamknięciu licytacji na rzecz licytanta, który zaoferował najwyższą cenę (art. 111m ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji; dalej: u.p.e.a.). Podaje się w nim: imię i nazwisko nabywcy, oznaczenie nieruchomości, datę licytacji i cenę nabycia. W orzecznictwie sądowym akcentuje się, że postanowienie o przybiciu ogłasza się niezwłocznie po zamknięciu licytacji, a to oznacza wymóg bezzwłocznego działania organu egzekucyjnego. Zatem stadium przybicia zbiega się w czasie z poprzedzającym go stadium – licytacją. Takie uregulowanie ma na celu eliminowane stanu niepewności co do wyników licytacji, co ma szczególne znaczenie dla tego, kto zaoferował najwyższą cenę.

Możliwość odroczenia

Z art. 111s u.p.e.a. wynika, że jeżeli nabywca nie wykonał w terminie warunków licytacyjnych co do zapłaty ceny, wygasają skutki przybicia. Uiszczoną część ceny się zwraca. Następstwa te organ egzekucyjny stwierdza postanowieniem, na które przysługuje zażalenie. Z punktu widzenia zadanego pytania kluczowe znaczenie odgrywa jednak art. 112 u.p.e.a. i nast. Wynika z nich, że z chwilą gdy postanowienie o przybiciu stało się ostateczne, organ egzekucyjny wzywa licytanta, który uzyskał przybicie, aby w terminie 14 dni od otrzymania wezwania złożył do depozytu organu egzekucyjnego cenę nabycia z potrąceniem wadium złożonego w gotówce. Jednak na wniosek nabywcy organ egzekucyjny może wyznaczyć dłuższy termin uiszczenia ceny nabycia, nieprzekraczający jednak trzech miesięcy.
Zatem przepisy dają pewną możliwość ubiegania się przez nabywcę nieruchomości o wydłużenie terminu na zapłatę ceny nabycia. Co wymaga jednak podkreślenia, zgoda na wydłużenie terminu zależy tylko od woli organu egzekucyjnego – naczelnika urzędu skarbowego. W praktyce mechanizm ten jest wykorzystywany przez organy egzekucyjne i nabywców, o czym świadczy choćby jedno z nowszych orzeczeń z tego zakresu, tj. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 25 maja 2022 r. (sygn. akt I SA/Gl 259/22), w którym naczelnik urzędu skarbowego właśnie wydłużył wspomniany 14-dniowy termin do trzech miesięcy.

W którym momencie

Problematyczne jest jednak to, kiedy złożyć wspomniany wniosek o wydłużenie terminu zapłaty do trzech miesięcy, tego bowiem przepis już nie określa. Ze względów praktycznych i systemowych uzasadnione będzie stanowisko, że wniosek należy jeszcze przed upływem podstawowego terminu 14-dniowego. Uznanie bowiem, że złożenie wniosku o przedłużenie terminu uiszczenia ceny przybicia możliwe jest po upływie przepisanych prawem 14 dni, prowadziłoby do niepewności co do woli nabycia licytowanej nieruchomości przez tego, kto wygrał przetarg. Wniosek w tej sprawie należy złożyć jeszcze w okresie biegu ustawowego terminu podstawowego, czyli 14-dniowego. W przeciwnym razie należy liczyć się z odmową wydłużenia terminu ze strony organu egzekucyjnego. Rzecz jasna, we wniosku warto podać przyczyny uzasadniające, a może nią być m.in. problem z szybkim uzyskaniem kredytu bankowego, tym bardziej gdy będzie to niezależne od postawy spółki. ©℗
Podstawa prawna
• art. 111m, 111s, 112 i nast. ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 479; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1301)