Subskrybuj nas na Youtube
Mój ojciec jest w bardzo podeszłym wieku i czuje się coraz gorzej. Chciałby uregulować swoje sprawy majątkowe, sporządzić testament i udzielić mi pełnomocnictwa do sprzedania nieruchomości. Stan zdrowia uniemożliwia mu jednak wizytę w kancelarii notarialnej. Czy testament i pełnomocnictwo w formie aktu notarialnego mogą zostać sporządzone w jego domu albo w szpitalu – pyta pan Janusz
Tak. Notariusz ma prawo sporządzić oba dokumenty: testament oraz pełnomocnictwo upoważniające do sprzedaży nieruchomości, a także wykonać inne czynności notarialne również poza swoją kancelarią, czyli np. w domu klienta lub w szpitalu. Może to jednak zrobić tylko wtedy, gdy przemawia za tym charakter czynności lub szczególne okoliczności, np. stan zdrowia chorego uniemożliwia dowiezienie go do kancelarii. Czynności notarialne dokonane w innym miejscu są tak samo ważne jak te dokonane w kancelarii. W treści testamentu i pełnomocnictwa rejent nie ma obowiązku zamieścić wzmianki o stanie zdrowia testatora lub mocodawcy.
Bez względu na to, gdzie rejent spisuje ostatnią wolę klienta i sporządza pełnomocnictwo, ciążą na nim takie same obowiązki. Powinien stwierdzić tożsamość spadkodawcy i ustalić, czy ma pełną zdolność do czynności prawnych, a także czy oświadczenia składa świadomie i swobodnie. Chodzi przede wszystkim o ustalenie, czy rozumie on treść i znaczenie aktu oraz czy jest on zgodny z jego wolą. Gdyby powziął jakiekolwiek wątpliwości, czy strona ma zdolność do czynności prawnych, nie wolno mu dokonać czynności. Przyczyną wyłączającą świadomość lub swobodne podjęcie decyzji mogą być nie tylko choroba psychiczna lub niedorozwój umysłowy strony czynności notarialnej, ale także inne powody, np. takie przemijające zaburzenia czynności psychicznych jak pozostawanie pod wpływem narkotyków, hipnozy, wysoka gorączka albo niektóre schorzenia związane z podeszłym wiekiem. Oświadczenie woli jest świadome jedynie wtedy, gdy np. w czasie sporządzania testamentu nie występowały żadne zaburzenia świadomości i testator jasno zdawał sobie sprawę z tego, że sporządza testament o określonej treści, nie pozostawał pod wpływem czyichkolwiek sugestii ani nie kierował się pobudkami uczuciowymi, mającymi chorobliwy charakter. Uwaga! Ważny testament w formie notarialnej może zostać sporządzony nawet przez osobę głuchą lub niemą pod warunkiem, że notariusz w dokumencie zamieści wzmiankę o tym, że przekonał się, że treść dokonanej czynności jest testatorowi dokładnie znana i że ją zrozumiał.
Podstawa prawna
Art. 950 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121). Art. 3, art. 5, art. 79–86 ustawy z 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 164 ze zm.).