Końcówka roku obfituje w nabory wniosków

PORADNIK Dotacje inwestycyjne dla firm cieszą się zawsze bardzo dużym zainteresowaniem. Konkursy z nowej puli Funduszy Europejskich już ruszyły, warto się więc do nich dobrze przygotować.

Jest kilka możliwości uzyskania dofinansowania na inwestycje w firmie. Pieniądze na taki cel zarezerwowane są zarówno w programach regionalnych, jak i krajowym – Inteligentny Rozwój. Wspólną cechą, która łączy wszystkie dotacje inwestycyjne, jest innowacyjność. Efektem zrealizowanego przedsięwzięcia musi być wprowadzenie na rynek nowych lub znacząco ulepszonych produktów, usług lub procesów. Wymagana skala innowacyjności jest uzależniona od programu, z którego udzielane jest wsparcie. W przypadku krajowego – co najmniej taki musi być również poziom innowacyjności. Analogicznie w programach regionalnych – nowe towary, produkty lub procesy muszą się wyróżniać co najmniej w województwie. Również zasady dotyczące rodzaju przedsięwzięć przewidzianych do dofinansowania są podobne w programach regionalnych i krajowych. Główna różnica polega na wielkości oraz zasięgu terytorialnym projektów.

Badania na rynek

Jednym z typów projektów, na który można aktualnie uzyskać dofinansowanie, jest wdrożenie wyników własnych lub zakupionych prac badawczo-rozwojowych. W programie Inteligentny Rozwój wsparcie takie przewidziane jest w poddziałaniu 3.2.1 Badania na rynek. Za udzielanie wsparcia odpowiedzialna jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (www.parp.gov.pl). Nabór wniosków prowadzony jest do 28 września br. Analogiczne działania są – pod różnymi nazwami – w programach regionalnych. Urzędy marszałkowskie wyznaczyły do obsługi przedsiębiorców zewnętrzne instytucje lub pełnią tą funkcję same. Informacje o naborach wniosków i instytucjach je prowadzących znajdują się na stronach internetowych poszczególnych programów regionalnych, do których przekierowanie można znaleźć na portalu www.FunduszeEuropejskie.gov.pl.

O ten rodzaj dotacji ubiegać się mogą mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwa. Wdrażane innowacje mogą bazować nie tylko na nowoczesnych technologiach, lecz także na wzornictwie przemysłowym czy ekologii.

Projekty mogą polegać na zakupie maszyn, urządzeń i innej infrastruktury oraz praw własności przemysłowej, dzięki którym firma będzie mogła wprowadzić na rynek nowe lub znacząco ulepszone produkty czy usługi. Dodatkowym efektem mogą być postępowe rozwiązania w odniesieniu do procesów produkcyjnych, nowej metody organizacyjnej lub marketingowej, organizacji miejsca pracy lub stosunków z otoczeniem.

Możliwe jest również dofinansowanie części kosztów związanych z zarządzaniem projektem oraz doradztwem i realizacją prac rozwojowych w zakresie niezbędnym do realizacji przedsięwzięcia.

Zaplecze technologiczne

Inny typ dotacji inwestycyjnych ma na celu wsparcie tworzenia lub rozwoju centrów badawczo-rozwojowych. Mogą to być jednostki wewnętrzne działające na potrzeby firmy realizującej inwestycję lub świadczące usługi dla innych przedsiębiorstw. Również takie wsparcie dostępne jest w podziale na poziom krajowy (Inteligentny Rozwój, działanie 2.1 Wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw, instytucja odpowiedzialna: Ministerstwo Rozwoju, www.mr.gov.pl) i regionalny (urzędy marszałkowskie i wyznaczone przez nie instytucje). Nabór wniosków w tym pierwszym przypadku prowadzony jest do 31 października.

Dofinansowane mogą być przede wszystkim wydatki inwestycyjne w aparaturę, sprzęt, technologie i inną niezbędną infrastrukturę, która służyć będzie prowadzeniu prac badawczo-rozwojowych na rzecz tworzenia innowacyjnych produktów i usług. Wsparciu mogą też podlegać koszty odpowiedniej wiedzy technicznej oraz doradztwa i równorzędnych usług wykorzystywanych na potrzeby projektu, a także koszty zakupu materiałów i produktów związanych bezpośrednio z realizacją projektu.

O tego typu dotacje, na poziomie krajowym, mogą ubiegać się nie tylko mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, lecz także duże firmy.

Koszty kwalifikowalne

W obu rodzajach dofinansowania wsparciu podlegają zarówno wydatki typowo inwestycyjne, jak również doradztwo czy prace rozwojowe w zakresie niezbędnym do zrealizowania przedsięwzięcia.

Udział wsparcia udzielanego w ramach tzw. pomocy inwestycyjnej w kosztach kwalifikowalnych określa tzw. mapa pomocy publicznej. W zależności od wielkości przedsiębiorstwa i lokalizacji inwestycji może wynosić od 35 do 70 proc. Wśród kosztów zaliczających się do tego typu wsparcia znajdują się m.in. zakupy:

● środków trwałych (w tym nieruchomości),

● robót i materiałów budowlanych,

● wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, licencji, know-how oraz innych praw własności intelektualnej, jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

1. będą wykorzystywane wyłącznie w przedsiębiorstwie przedsiębiorcy otrzymującego pomoc,

2. będą podlegać amortyzacji zgodnie z przepisami o rachunkowości,

3. będą nabyte od osób trzecich niepowiązanych z przedsiębiorcą na warunkach rynkowych,

4. będą stanowić aktywa przedsiębiorcy otrzymującego pomoc i pozostaną związane z projektem, na który przyznano pomoc, w okresie trwałości (co najmniej 3 lata od dnia zakończenia realizacji projektu dla małych i średnich firm, 5 lat dla dużych).

Możliwe jest dofinansowanie nie tylko tradycyjnych zakupów, lecz także spłat rat kapitału wynikających z umów leasingowych. Warunkiem jest jednak, że zakupione w ten sposób maszyny czy urządzenia staną się własnością przedsiębiorcy korzystającego z dofinansowania na koniec trwania umowy leasingu. W przypadku leasingu nieruchomości – umowa taka powinna obejmować co najmniej trzy lata od przewidzianego dnia zakończenia realizacji dofinansowanego projektu (lub 5 lat w przypadku dużych firm).

Wydatki związane z nabyciem lub leasingiem nieruchomości, niezależnie od programu, nie mogą stanowić więcej niż 10 proc. kosztów kwalifikowanych całego projektu.

W poszczególnych programach stosowane są natomiast również inne ograniczenia co do wysokości i udziału w całości przedsięwzięcia różnych rodzajów kosztów inwestycyjnych.

Co do kosztów związanych z zarządzaniem projektem, niezbędnym doradztwem czy wykonywaniem prac rozwojowych – w różnych programach są one traktowane w różny sposób. Na przykład w programie regionalnym województwa łódzkiego nie mogą stanowić więcej, niż 10 proc. kosztów kwalifikowanych. Z kolei w programie Inteligentny Rozwój w działaniu Badania na rynek kwoty przeznaczone na doradztwo oraz prace rozwojowe w każdym przypadku nie mogą przekroczyć 1 mln zł, a dofinansowanie odpowiednio 450 tys. i 500 tys. zł

Kosztami kwalifikowalnymi prac rozwojowych są np.:

● wynagrodzenia osób zatrudnionych przy realizacji projektu w części odpowiadającej wymiarowi bezpośredniego zaangażowania w projekt,

● badania wykonywane na podstawie umowy, wiedzy i patentów zakupionych lub użytkowanych na podstawie licencji udzielonej przez podmioty zewnętrzne na warunkach pełnej konkurencji oraz usług doradczych i usług równorzędnych wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby związane z realizacją projektu,

● wydatki operacyjne, w tym koszty materiałów, środków eksploatacyjnych i podobnych produktów, ponoszone bezpośrednio w wyniku realizacji projektu.

Z kolei usługi doradcze świadczone przez doradców zewnętrznych nie mogą mieć charakteru ciągłego ani okresowego, nie mogą być też związane z bieżącą działalnością operacyjną MSP, w szczególności w zakresie doradztwa podatkowego, stałej obsługi prawnej lub reklamy.

Inteligentne specjalizacje

W przypadku dotacji inwestycyjnych przedsiębiorcy powinni mieć na uwadze inteligentne specjalizacje, które zostały określone zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym. Są one nowością w porównaniu do dotacji udzielanych z wcześniejszych puli Funduszy Europejskich. Do ich określenia unijne regiony zostały zobowiązane przez Komisję Europejską. Są to szeroko rozumiane branże, które mają największe szanse rozwinąć się na danym terenie ze względu na jego uwarunkowania gospodarcze, naturalne czy historyczne. Skoncentrowanie na nich wsparcia pozwoli, zdaniem unijnych urzędników, na jeszcze efektywniejsze wykorzystanie Funduszy Europejskich. Nagromadzenie i dynamiczny rozwój firm, działających w pokrewnych dziedzinach, ułatwiają bowiem kooperację, zawiązywanie partnerstw czy tworzenie klastrów. Wyraźna specjalizacja regionu sprzyja też rozwojowi profesjonalnych kadr – z jednej strony przyciąga fachowców z innych regionów, z drugiej pozwala na kształcenie młodych ludzi w kierunkach rozwijających się w ich miejscu zamieszkania.

Projekty wpisujące się w inteligentne specjalizacje będą preferowane przy wyborze do objęcia dofinansowaniem. Dlatego są one wskazywane w dokumentacji konkursowej zarówno programów krajowych, jak i regionalnych. Informacje na temat krajowych inteligentnych specjalizacji są też na portalu www.smart.gov.pl.

PROJEKT JEST WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU SPÓJNOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ