TEZA: Art. 15 ust. 1 u.z.n.k. został tak skonstruowany, że zachowania w nim wymienione stanowią przykłady czynu nieuczciwej konkurencji, polegającego na utrudnianiu innym przedsiębiorcom dostępu do rynku.
Sygn. akt I ACa 1407/14
WYROK SĄDU APELACYJNEGO W WARSZAWIE
z 24 lutego 2015 r.
STAN FAKTYCZNY
Powódka, sp. z o.o. z siedzibą w M., sprzedawała artykuły RTV pozwanej spółce z siedzibą w W., prowadzącej sklep z artykułami RTV i AGD. Strony zawarły umowę, w której ustaliły, że pozwana zobowiązana jest do świadczenia na rzecz powódki usług marketingowych i reklamowych. W trakcie współpracy pozwana wystawiła powódce faktury i noty obciążeniowe. Wierzytelności pozwanej potrącane były z wierzytelności powódki z tytułu zapłaty za dostarczony towar.
W ocenie sądu okręgowego powództwo o zapłatę było zasadne częściowo. Sąd wskazał, że zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. nr 153, poz. 1503; dalej: u.z.n.k.) czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku poprzez pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży. Uznał, że pobieranie przez pozwaną opłat z tytułu usług marketingowych stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Ich ukształtowanie prowadzi do sytuacji, gdy zwiększenie obrotu powoduje obciążenie dostawcy, który zamiast być premiowany za zwiększenie sprzedaży do sklepów pozwanej, jest de facto karany finansowo.
Apelację wniosła pozwana spółka.
UZASADNIENIE
Sąd apelacyjny oddalił apelację. Wskazując na objęte hipotezą art. 15 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k. pojęcie dostępu do rynku, stwierdził, że winno być ono rozumiane szeroko, tj. jako swoboda wejścia na rynek, wyjścia z niego, a przede wszystkim jako możliwość oferowania na nim swoich towarów i usług. Wskazał, że art. 15 ust. 1 u.z.n.k. został tak skonstruowany, iż zachowania w nim wymienione stanowią przykłady czynu nieuczciwej konkurencji, polegające na utrudnianiu innym przedsiębiorcom dostępu do rynku. Wskazane zachowania, w tym pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży, zawsze powodują utrudnianie dostępu do rynku.
Sąd apelacyjny zauważył, że naliczone przez pozwaną koszty (tj. dodatkowa opłata za ekspozycję produktów oraz z tytułu tzw. reklamy centralnej) mają charakter innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży. Działania te służyły interesom pozwanej, która mogła liczyć na większe zyski. Pobieranie opłat za opisane usługi słusznie więc sąd I instancji uznał za niedopuszczalną praktykę w rozumieniu art. 15 ust. 1 pkt 4 u.n.z.k.
W ocenie sądu II instancji pozwana nie udowodniła, że naliczenie opłat odpowiadało warunkom umowy. Uznać więc należało, że stanowiło to pobranie innych opłat niż marża handlowa i świadczyło o utrudnianiu dostępu do rynku.