Subskrybuj nas na Youtube
W najbliższych latach najmniejsze przedsiębiorstwa będą miały do dyspozycji znacznie szerszą ofertę pożyczek i kredytów na inwestycje
/>
Najmniejsze przedsiębiorstwa stanowią ponad 98 proc. wszystkich firm w Polsce. Jest ich ok. 2 mln. Tworzą ponad 70 proc. miejsc pracy i odpowiadają za ok. 65 proc. produktu krajowego brutto. Ich rozwój ma znaczący wpływ na gospodarkę kraju. Niestety, jest on wciąż hamowany przez utrudniony dostęp do kapitału na inwestycje. Banki ostrożnie podchodzą do najmniejszych, a szczególnie młodych stażem firm. Chętnie zakładają im rachunki, ale rozmowy o kredytach są bardzo trudne. Tę lukę na rynku usług finansowych wypełniają fundusze europejskie. Środki z tego źródła będą przeznaczone na uruchomienie instrumentów zwrotnych, czyli głównie pożyczek i poręczeń dla najmniejszych biznesów. Z ich ofertą przedsiębiorcy mieli już okazję zapoznać się w ostatnich latach. Teraz skala wsparcia udzielanego w tej formie będzie jeszcze większa.
Inwestycje z kredytu
Jak pokazują statystyki, mniej więcej 70 proc. mikro i małych przedsiębiorców finansuje swoje inwestycje wyłącznie ze środków własnych. Taka sytuacja nie wynika jednak z ich niechęci do zaciągania kredytów. Brak możliwości pozyskania środków finansowych na rozwój to jedna z najważniejszych barier, jaką wskazują. Większość banków niechętnie udziela dużych kredytów najmniejszym firmom. Najczęstszą przyczyną jest brak odpowiednich aktywów, które mogłyby służyć jako zabezpieczenie.
Ale to niejedyny powód. Niejednorodność grupy mikroprzedsiębiorców sprawia, że instytucjom finansowym trudno jest oszacować ryzyko. Nie przekonują ich nawet dane Głównego Urzędu Statystycznego, które wskazują, że jest to grupa, która zazwyczaj nie ma problemu z rentownością, natomiast ma ciągłą potrzebę dostępu do kapitału na rozwój.
Aby zaspokoić tę potrzebę oraz choć w części wypełnić lukę istniejącą na rynku usług finansowych, część środków z funduszy europejskich przeznaczona została na pożyczki i kredyty na inwestycyjne. Podobnie jak do tej pory będą one udzielane przede wszystkim przez fundusze pożyczkowe oraz niektóre banki. Okres finansowania to ok. 5 lat. Zazwyczaj nie będzie pobierana prowizja, a oprocentowanie może być bardzo korzystne, nawet ok. 2 proc. w skali roku. Maksymalna kwota kredytu lub pożyczki to 1 mln zł, jednak przez niektórych pośredników finansowych może być ograniczana na przykład do 250 tys. zł, aby z oferty mogło skorzystać jak najwięcej firm.
Jak pokazują doświadczenia poprzednich lat, przedsiębiorcy najczęściej potrzebują kapitału w granicach 100 tys. zł. Co ważne, ze środków uzyskanych z unijnych pożyczek lub kredytów można będzie sfinansować całkowity koszt inwestycji – wraz z podatkiem VAT.
Pożyczki będą udzielane przede wszystkim na zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Mogą także pokrywać koszty przekazania praw własności w przedsiębiorstwach, jeżeli ma ono miejsce między niezależnymi inwestorami. W wyjątkowych przypadkach możliwe będzie potraktowanie pożyczki jako źródła kapitału obrotowego, jednak celem wykorzystania środków nie będzie mogło być jedynie zaspokajanie bieżących potrzeb firmy, nieprowadzących do rozwoju.
Pożyczki jedynie w ograniczonym stopniu będą też mogły być przeznaczone na zakup nieruchomości. Najczęściej limit środków na ten cel nie powinien przekraczać 10 proc.
Unijne poręczenia
Fundusze europejskie wesprą też przedsiębiorców, którzy będą chcieli skorzystać z oferty banków, ale do uzyskania kredytu brakuje im zabezpieczeń. Kontynuowany będzie system udzielania poręczeń. Odpowiadać będzie za niego Bank Gospodarstwa Krajowego, który podobnie jak w przypadku pożyczek wybierze instytucje odpowiedzialne za bezpośredni kontakt z przedsiębiorcami. Będą to przede wszystkim fundusze poręczeniowe. Maksymalny okres poręczenia to 75 miesięcy, jednak nie może on trwać dłużej niż 6 miesięcy od daty wygaśnięcia kredytu lub pożyczki. Poręczenia są udostępniane na bardzo korzystnych warunkach finansowych, a start-upy mogą je otrzymać nawet bezpłatnie.
Proste procedury
Uzyskanie kredytu lub pożyczki wprowadzonych na rynek dzięki funduszom europejskim będzie stosunkowo proste. Najczęściej procedury nie będą się różnić od tych stosowanych w bankach. Przedsiębiorca będzie więc musiał w skrótowej formie przedstawić plan inwestycji, jej elementy, koszty i szacowane przychody. Przy większych pożyczkach nie obejdzie się bez wniesienia zabezpieczenia. Pożyczone pieniądze trzeba będzie zwrócić, wraz z odsetkami. Instytucje udzielające wsparcia będą mogły umożliwić opcję karencji w spłacie zobowiązania. W okresie jej obowiązywania (najczęściej 6 miesięcy) spłacie podlegają tylko odsetki od pożyczonego kapitału.
Dużą zaletą korzystania z pożyczek i kredytów unijnych, w porównaniu do dotacji, jest brak obowiązków wynikających z okresu trwałości. Korzystając z dotacji przedsiębiorcy zobowiązani są do zachowania efektów inwestycji przez trzy lata od czasu zakończenia projektu (dla mikro, małych i średnich firm). Instrumenty zwrotne nie powodują takich konsekwencji. Przedsiębiorca może swobodnie dysponować sprzętami zakupionymi za pieniądze z pożyczki, od wyboru miejsca ich użytkowania aż po możliwość sprzedaży w dowolnym momencie.
Korzystanie ze zwrotnych form wsparcia nie obliguje też przedsiębiorców do dodatkowych działań, na przykład zatrudniania pracowników. Najczęściej nie ma również wymogów dotyczących innowacyjności realizowanych projektów ani stopnia zaawansowania technologicznego kupowanych maszyn i urządzeń.
Gdzie po informacje
● punkty informacyjne
W kraju działają punkty informacyjne funduszy europejskich, w których konsultanci bezpłatnie udzielają informacji na temat możliwości uzyskania wsparcia, procedur z tym związanych, terminów oraz dokumentów. Lista adresowa punktów jest dostępna jest na stronie: www.funduszeeuropejskie.gov.pl/punkty
● internet
Źródłem kompleksowych informacji na temat funduszy europejskich jest portal Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju: www.funduszeeuropejskie.gov.pl
Szczegółowe informacje na temat programów regionalnych są na stronach internetowych zarządów województw, których adresy są dostępne na portalu funduszy europejskich.
/>