Subskrybuj nas na Youtube
Zawieszenie działalności gospodarczej stanie się bardziej elastyczne. Da się z niego skorzystać bezterminowo albo na dowolny okres. Ale co ważne, także wtedy, gdy pracownicy przebywają na urlopach macierzyńskich lub wychowawczych.
Nowe prawo przedsiębiorców bardziej niż wcześniejsze regulacje wychodzi naprzeciw oczekiwaniom tych przedsiębiorców, którzy planują zawiesić działalność na pewien okres. Często zdarza się, że właściciel niewielkiego biznesu chce odpocząć od obowiązków, wyjechać na pewien czas, zająć się sprawami osobistymi, rozkręcić inny biznes albo po prostu popracować u kogoś innego na etacie. Niestety dziś często barierą są formalności, m.in. maksymalny 24-miesięczny limit, konieczność deklarowania przerwy i pilnowania tego, aby w odpowiednim czasie wystąpić z ponownym wnioskiem o wpis. Teraz to się zmieni. Wraz z wejściem Konstytucji Biznesu zawieszenie działalności stanie się łatwiejsze.
Nieokreślony czas zawieszenia
W art. 23 ust. 1 p.p. przyjęto, że przedsiębiorca wpisany do CEIDG może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni. Dotychczas, zgodnie z art. 14a ust. 1 u.s.d.g., był to okres od 30 dni do 24 miesięcy. Teraz zatem z tego górnego limitu zrezygnowano. Inaczej mówiąc: po zmianach będzie można zawiesić działalność na dowolny okres, nawet bez określania czasu przerwy. To dobra wiadomość zwłaszcza dla tych przedsiębiorców, którzy nie wiedzą, jak długo potrwa przerwa, i chcą mieć swobodę w określeniu terminu powrotu do biznesu.
Niestety z udogodnienia bezterminowego zawieszenia skorzystają tylko osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. Podmioty wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego tak jak dotąd mogą zawiesić działalność na czas od 30 dni do 24 miesięcy (art. 23 ust. 2 prawa przedsiębiorców).
Mniej biurokracji: wznowienie z automatu
Kolejnym istotnym uproszczeniem dla przedsiębiorców, także wpisanych do KRS, jest wprowadzenie zasady automatycznego wznowienia działalności po upływie wskazanego we wniosku okresu zawieszenia.
WAŻNE
Prawo przedsiębiorców rezygnuje z maksymalnego limitu czasowego dla zawieszenia działalności gospodarczej.
Przerwa w wykonywaniu działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu firmy (nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku) i będzie trwała do dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej (art. 24 ust. 2 p.p.).
Oczywiście – jak wspomniano wcześniej – po zmianach będzie można zawiesić działalność bez określania tego terminu (i wówczas będzie wznowiona na wniosek przedsiębiorcy), ale jeśli ktoś ma sprecyzowane plany i chce uprościć sobie procedury – to może taki termin wskazać.
To znaczna zmiana. Do tej pory po upływie ustalonego okresu zawieszenia działalności gospodarczej można było ją wznowić tylko na wniosek przedsiębiorcy. Ponadto wniosek ten musiał zostać złożony przed upływem maksymalnie 24-miesięcznego okresu zawieszenia. W przeciwnym wypadku przedsiębiorca ulegał wykreśleniu z rejestru.
Wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej w przypadku przedsiębiorców podlegających obowiązkowi wpisu do CEIDG następować będzie na podstawie przepisów o CEIDG. A gdy są wpisani do KRS – będą wówczas stosowane regulacje ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 700 ze zm.). Z tym że zgodnie z art. 24 ust. 6 p.p. w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców KRS, okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej trwać będzie nie dłużej niż do dnia poprzedzającego dzień automatycznego wpisu informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej.
Do obliczania okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej stosować się będzie, tak jak dotychczas, przepisy ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.; dalej: k.p.a.). Tak jak do tej pory, jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmować będzie wyłącznie pełny miesiąc luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres jej zawieszenia przyjmować się będzie liczbę dni lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym.
Analogicznie jak dotychczas w u.s.d.g., możliwość zawieszenia działalności gospodarczej przewidziano co do zasady w przypadku przedsiębiorcy, który nie zatrudnia pracowników (art. 22 ust. 1 p.p.). W praktyce wymóg ten jest trudny do spełnienia. Jednak w nowych przepisach prawodawca czyni pewien wyjątek.
Kiedy pracownicy są chronieni
Nowością jest możliwość zawieszenia firmy, która zatrudnia wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego lub urlopie wychowawczym lub urlopie rodzicielskim, o ile nie łączą oni korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu.
Uregulowano przy tym kwestię ewentualnego zakończenia korzystania z urlopów lub złożenia przez pracownika wniosku dotyczącego łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w trakcie trwania zawieszenia. W myśl art. 22 ust. 2 p.p. takiemu pracownikowi będzie przysługiwało prawo do wynagrodzenia jak za przestój, określonego przepisami kodeksu pracy (do czasu zakończenia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej). Przy czym prawo do tego wynagrodzenia będą mieli zarówno ci pracownicy, którzy zaplanowali powrót z urlopów w okresie zawieszenia firmy, jak i ci, którzy zdecydują się (albo muszą) wcześniej z takich urlopów powrócić.
!Zupełną nowością jest możliwość zawieszenia firmy, która zatrudnia wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim czy też wychowawczym.
W spółkach cywilnych
W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w spółce cywilnej zawieszenie będzie skuteczne pod warunkiem, że taki wniosek złożą wszyscy wspólnicy.
Analogicznie jak dotychczas przedsiębiorca, który wykonuje działalność gospodarczą jako wspólnik w więcej niż jednej spółce cywilnej, będzie mógł zawiesić jej wykonywanie w jednej lub kilku takich spółkach. Reguła ta będzie obowiązywać również w sytuacji, gdy prowadzi on firmy w różnych formach organizacyjnych (np. osoba jest wspólnikiem w spółce cywilnej i w spółce jawnej). Zasada ta wynika obecnie z art. 22 ust. 3 i 4 p.p.
Przepis ten nie będzie miał jednak zastosowania, gdy przedsiębiorca w ramach działalności gospodarczej prowadzi kilka zakładów. [przykład 1]
PRZYKŁAD 1
Firma wielozakładowa
Weterynarz prowadzi trzy gabinety weterynaryjne. Nie może więc zawiesić działalności jednego, a jednocześnie prowadzić pozostałe. Zawieszenie działalności gospodarczej odnosi się do działalności jako takiej, a nie do jej poszczególnych części. Dotyczy zatem całej działalności prowadzonej przez dany podmiot, z jednoczesnym dopuszczeniem jedynie pewnych czynności w ograniczonym zakresie.
(Podobnie wskazano w wyroku WSA w Warszawie z 17 listopada 2014 r.,sygn. akt IV SA/Wa 1112/14).
Czego nie można, a co dozwolone
W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie będzie mógł wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Tak jak dotychczas p.p. dopuszcza podejmowanie przez przedsiębiorcę w okresie przerwy wszelkich czynności niezbędnych do zachowania lub zabezpieczenia źródeł przychodów. [schemat] Należy wskazać, że przedsiębiorca jest w tym zakresie ograniczony. Czynności te muszą być bowiem niezbędne, a przedsiębiorca nie może wykraczać poza ich zakres, gdyż wówczas pojawiłaby się możliwość nie tylko naruszenia zakazu wykonywania działalności w okresie zawieszenia, lecz także ewentualnego osiągnięcia przychodów (P. Borszowski, „Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej a przychody należne”, Prawo i Podatki 2009, nr 7, s. 16 i n.).
Co jest dozwolone podczas wakacji od biznesu
W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca w myśl art. 25 ust. 2 p.p. będzie mógł:
● wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;
● przyjmować należności i regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
● zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
● uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia;
● wykonywać wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
● osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia;
● być kontrolowany na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
Istotne jest także, że w okresie przerwy na przedsiębiorcy będą ciążyły określone obowiązki. Polegają one na regulowaniu zobowiązań, które powstały przed datą zawieszenia działalności, uczestniczenia w postępowaniach sądowych, podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą, poddanie się kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą. [przykład 2]
Z chwilą wykreślenia z CEIDG przedsiębiorca będący osobą fizyczną nie będzie mógł wykonywać działalności gospodarczej (art. 26 p.p.).
PRZYKŁAD 2
W czasie przerwy też są obowiązki
Organ podatkowy określił wysokość zobowiązania podatkowego spółki z o.o. Ta nie wniosła w terminie odwołania. Wystąpiła do organu II instancji o przywrócenie terminu. Argumentowała, że zawiesiła prowadzenie działalności gospodarczej i do momentu złożenia wniosku jej nie wznowiła. Organ II instancji odmówił przywrócenia terminu na złożenie odwołania. W uzasadnieniu wskazał, że korespondencja do spółki kierowana była na adres wskazany przez nią w KRS jako siedziba przedsiębiorstwa. Dalej, zdaniem organu, zawieszenie działalności gospodarczej nie oznacza jej zaprzestania, a zatem w tym czasie przedsiębiorca pozostaje nadal osobą prowadzącą działalność gospodarczą, choć w zakresie ograniczonym do czynności wskazanych w ustawie. Także w tym okresie przedsiębiorca ma obowiązek właściwego zorganizowania odbioru korespondencji. Spółka wniosła skargę do sądu administracyjnego. Ten ją oddalił, wskazując, że zawieszenie działalności gospodarczej to nadal formalne istnienie przedsiębiorstwa, czyli wypełnianie obowiązków związanych m.in. z postępowaniem podatkowym. Wobec tego nie jest więc wystarczający argument spółki, że skoro zawiesiła działalność, to na jej zarządzie nie ciążą żadne obowiązki.
(Na podstawie wyroku WSA w Poznaniu z 25 maja 2017 r., sygn. akt III SA/Po 150/17).
