Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
W sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna jest dopuszczalna, gdy wartość przedmiotu zaskarżenia jest nie niższa niż dziesięć tysięcy złotych. Wyjątki dotyczą spraw o przyznanie i wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, w których to przypadkach skarga przysługuje niezależnie od tej wartości.
Natomiast kwestia, czy wartość przedmiotu zaskarżenia w skardze kasacyjnej należy liczyć odrębnie dla każdego podwładnego przez długi czas budziła wątpliwości, a orzecznictwo było niejednolite. I tak np. w wyroku z 26 czerwca 2012 r., sygn. akt II UK 312/11, Sąd Najwyższy zajął stanowisko, zgodnie z którym wartość przedmiotu zaskarżenia należy liczyć odrębnie względem każdego ubezpieczonego. Odmienny pogląd zaś wyraził SN m.in. w postanowieniu z 17 kwietnia 2009 r., sygn. akt II UZ 12/09, uznając, że możliwie jest ich zsumowanie, ponieważ jeżeli istotą sporu jest wysokość należnych składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, wartość przedmiotu sporu, a co za tym idzie, wartość przedmiotu zaskarżenia stanowi różnica między wysokością składek zapłaconych przez odwołującego się za sporne okresy a wysokością składek wyliczoną przez organ rentowy w zaskarżonych decyzjach.
Wątpliwości rozstrzygnęła uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 12 czerwca 2014 r., sygn. akt II UZP 1/14. Zgodnie z jej treścią w razie objęcia jednym wyrokiem wielu decyzji ustalających płatnikowi składek (pracodawcy) i wskazanym w tych decyzjach pracownikom podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, wartość przedmiotu zaskarżenia skargą kasacyjną oznacza się odrębnie względem każdego ubezpieczonego pracownika.
Cytowana uchwała niewątpliwie utrudnia większości małych przedsiębiorców – płatnikom składek – obronę ich praw. Praktycznie zamknie im bowiem drogę do zaskarżenia niekorzystnego dla nich wyroku sądu II instancji. Rzadko zdarza się, żeby w sprawach dotyczących odwołań od decyzji ZUS nakazujących zapłatę zaległych składek wartość przedmiotu zaskarżenia w odniesieniu do jednego podwładnego wynosiła co najmniej 10 000 zł.
W opisywanej sytuacji złożenie skargi kasacyjnej nie będzie więc dopuszczalne. Nie ma przy tym jednak znaczenia, że sąd I instancji (co następnie zaakceptowała II instancja), powołując się na zasady ekonomiki procesowej, rozpatrywał kilka decyzji w jednym procesie. Był to jedynie zabieg techniczny. Jego skutkiem nie było powstanie nowej sprawy o wartości przedmiotu sporu 15 000 zł. Łącznie rozpoznawane sprawy zachowują samodzielny charakter i w każdej z nich zapada odrębne rozstrzygnięcie, nawet jeśli przybiera ono postać procesową jednego orzeczenia.
Podstawa prawna
Art. 19 par. 2 w zw. z art. 3984 par. 3, a także art. 3986 par. 2 w zw. z art. 3982 par. 1 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822 ze zm.).
