Subskrybuj nas na Youtube
Pan Stanisław chciał zaciągnąć kredyt. – Odmówiono mi, bo – jak się okazało – figuruję w rejestrze dłużników, mimo że moim zdaniem wszystkie wcześniej zaciągnięte pożyczki dawno spłaciłem. Jak ustalić, z jakiego powodu moje dane się tam znalazły? Czy mogę domagać się ich usunięcia – pyta pan Stanisław.
/>
Do Krajowego Rejestru Dłużników może zostać wpisany na wniosek wierzyciela jedynie konsument, który łącznie zalega wobec niego na kwotę 200 zł, a zobowiązania są wymagane co najmniej od 60 dni i powstały w przypadkach wskazanych w ustawie o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Chodzi o umowę o kredyt konsumencki, umowę o przewóz osób lub bagażu w komunikacji masowej, dostarczanie energii elektrycznej, gazu i oleju opałowego, wody oraz odprowadzanie ścieków i wywóz nieczystości. Kolejny warunek umożliwiający wierzycielowi dokonanie wpisu do KRD to upływ co najmniej miesiąca od wysłania przez niego listem poleconym albo doręczenia dłużnikowi do rąk własnych na wskazany przez niego adres do doręczeń (bądź na adres zamieszkania) wezwania do zapłaty z ostrzeżeniem o zamiarze przekazania danych do biura (wraz ze wskazaniem biura i jego adresu). Uwaga! Wszystkie te wymogi powinny zostać spełnione łącznie.
Jest jeszcze jeden przypadek, w którym wierzyciel może przekazać do biura informacje o dłużniku – gdy łącznie zostały spełnione następujące wymogi: uzyskał tytuł wykonawczy na potwierdzenie zobowiązania, upłynęło co najmniej 14 dni od wysłania listem poleconym albo doręczenia do rąk własnych ostrzeżenia o zamiarze przekazania danych do biura (wraz ze wskazaniem biura i jego adresu). Wtedy powinien przekazać do biura datę wydania i sygnaturę aktu wykonawczego oraz dane organu orzekającego (np. sąd rejonowy w...).
Wariant 1
Nazwisko dłużnika usuwane jest z rejestru:
●Na wniosek wierzyciela, który powinien go złożyć w ciągu 14 dni po otrzymaniu informacji o spłacie zobowiązania w całości. Biuro usuwa informację w ciągu siedmiu dni od otrzymania wniosku.
●W razie zbycia przez wierzyciela wierzytelności. Nazwisko powinno zostać usunięte w ciągu 14 dni od otrzymania przez biuro takiej informacji. Ale uwaga! Nie zostanie usunięte, jeśli przed upływem 14 dni nabywca długu zwróci się o dokonanie aktualizacji w rejestrze danych wierzyciela.
●Informacje usuwane są też automatycznie po upływie trzech lat od ostatniej ich aktualizacji albo po 10 latach od dnia ich przekazania przez wierzyciela.
Wariant 2
Dłużnik może sam doprowadzić do usunięcia wpisu z Krajowego Rejestru Długów, gdy jakaś instytucja odmówiła z powodu wpisu pożyczki albo oferuje ją na gorszych warunkach. Powinien w tym celu:
●poprosić w tej instytucji o informację, gdzie i z jakiego tytułu figuruje na liście dłużników;
●sprawdzić swoją wiarygodność finansową na innych listach dłużników. Są to:
– BIK (dane kredytobiorców i pożyczkobiorców – należy zamówić raport),
– BIG KRD (dane dłużników telekomunikacyjnych, czynszowych itd. – trzeba zamówić raport),
– BIG ERIF (biuro prowadzi Kruk SA, gromadzi dane dłużników innych firm niż banki);
●odnaleźć dokumenty potwierdzające spłatę zadłużenia i sprawdzić, czy nie przeoczył uregulowania jakiejś raty;
●spłacić zadłużenie, jeśli rzeczywiście istnieje, i poinformować o tym wierzyciela z żądaniem usunięcia danych z rejestru. Po pewnym czasie warto ponownie sprawdzić, czy dane zostały usunięte;
●gdy z uzyskanych informacji wynika, że ktoś posłużył się naszymi danymi, aby zaciągnąć pożyczkę i nie spłacił jej, należy skontaktować się z wierzycielem i powiadomić policję. Po pewnym czasie również warto ponownie sprawdzić, czy dane zostały usunięte z listy dłużników.
Wariant 3
Aby sprawdzić swoje dane w rejestrze i ustalić, czy ktoś nie wpisał nas bez uzasadnienia na listę, trzeba założyć konto w internetowym systemie danych. Pozwoli to na otrzymanie informacji o tym, czy tam figurujemy, o wysokości długu i tytule zadłużenia oraz o tym, kto zamieścił o nas informację.
Warto też skorzystać z zakładki Rejestr zapytań i dowiedzieć się, czy ktoś szukał doniesień o naszych zobowiązaniach.
PORADA EKSPERTA
Osoba bezpodstawnie wpisana do Krajowego Rejestru Długów może bronić swojego interesu w postępowaniu cywilnym i w postępowaniu karnym. Dobra osobiste człowieka pozostają pod ochroną prawa cywilnego (art. 23 k.c. ). W naszym przypadku mamy do czynienia z naruszeniem dobra osobistego w postaci czci, tj. wizerunku człowieka. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może domagać się, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, usunęła jego skutki, w szczególności aby złożyła oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. Może również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej kwoty na wskazany cel społeczny (art. 24 par. 1 k.c.). Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowanemu wolno wystąpić o jej naprawienie na zasadach ogólnych (art. 24 par. 2 k.c.).
Przed złożeniem pozwu należy wezwać osobę, która naruszyła dobro osobiste, do zaprzestania naruszeń i naprawienia szkody. Jeżeli wezwanie nie odniesie skutku, nie pozostaje nic innego, jak złożyć pozew sądowy.
W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią kwotę na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia (art. 448 k.c.).
Bezpodstawne wpisanie do KRD stanowi przestępstwo określone w art. 212 kodeksu karnego. Jest to klasyczny przykład zniesławienia. Zgodnie z tym przepisem, kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Dodatkowo w takich sprawach sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez niego. Ściganie tego przestępstwa odbywa się z oskarżenia prywatnego, co oznacza, że poszkodowany sam musi zgłosić się na policję lub do prokuratury.
Dodatkową możliwość działania przewiduje ustawa z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Zgodnie z art. 47 tej ustawy ten, kto „będąc wierzycielem, w razie całkowitego wykonania zobowiązania albo jego wygaśnięcia lub stwierdzenia faktu nieistnienia zobowiązania [...], niezwłocznie (nie później niż w terminie 14 dni) nie zażądał aktualizacji informacji od biura, któremu przekazał dane o zobowiązaniu lub o posłużeniu się cudzym dokumentem, podlega grzywnie do 30 tys. zł”. Takiej samej karze zgodnie z art. 48 ustawy podlega ten, kto przekazuje do biura nieprawdziwą informację gospodarczą.
Podstawa prawna
Art. 14–16, art. 47 ustawy z 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1015 ze zm.). Art. 23–24, art. 448 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380). Art. 212 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1137).