Subskrybuj nas na Youtube
Rodziny, których członek ma orzeczoną niepełnosprawność, skorzystają z zamrożonych cen energii do wyższego limitu 2,6 MWh. W tym celu konieczne będzie złożenie oświadczenia.
Zamrożenie cen energii elektrycznej wprowadza podpisana w piątek przez prezydenta Ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej. Rozwiązanie w uproszczeniu polega na tym, że w taryfach na energię elektryczną na 2023 r. przedsiębiorstwa energetyczne nie podwyższą stawek dla gospodarstw domowych, a będą stosować te z 2022 r. Zamrożenie dotyczy jednak wyłącznie poboru energii do wysokości określonego rocznego limitu.
Limit co do zasady wynosi 2 MWh dla gospodarstwa domowego. Są jednak wyjątki: w przypadku, gdy w gospodarstwie domowym zamieszkuje osoba niepełnosprawna, limit zwiększa się do 2,6 MWh. Dla rolników i posiadaczy Karty Dużej Rodziny wyniesie on 3 MWh. Większy limit zużycia doczekał się obiegowej nazwy „ulga na prąd dla niepełnosprawnych”, chociaż zaznaczmy, że nie jest to ulga, jaką znamy z przepisów podatkowych.
Ustawa określa limity w megawatogodzinach (MWh), ale niekiedy możemy spotkać się z zapisem w kilowatogodzinach (kWh). Ponieważ 1 MWh = 1000 kWh, 2,6 MWh = 2600 kWh.
Osoba niepełnosprawna a limit zużycia energii
Zgodnie z ustawą, limit 2,6 MWh dotyczy:
- „odbiorcy uprawnionego” z orzeczeniem o niepełnosprawności,
- „odbiorcy uprawnionego” zamieszkującego wspólnie z osobą posiadającą takie orzeczenie.
Jak to rozumieć? Z jednej strony z wyższego limitu może korzystać osoba niepełnosprawna prowadząca samodzielne gospodarstwo domowe. Z drugiej stronny, rozwiązanie dotyczy też gospodarstw domowych wieloosobowych, których członek jest osobą niepełnosprawną („odbiorcą uprawnionym” będzie wówczas ten ze współdomowników, który opłaca rachunki za prąd). Pamiętajmy, że chociaż mowa jest o „odbiorcy”, limit 2,6 MWh dotyczy całego gospodarstwa domowego, a nie każdego domownika osobno.
Ustawa precyzuje, że do korzystania z limitu 2,6 MWh uprawnia:
- orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
- orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy lub o niezdolności do samodzielnej egzystencji (art. 5 pkt 1, 1a i 2 Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych; dalej: Ustawa o rehabilitacji);
- orzeczenie o zaliczeniu do I lub II grupy inwalidów (art. 62 ust. 2 pkt 1 i 2 Ustawy o rehabilitacji);
- status osoby o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, której przysługuje zasiłek pielęgnacyjny (art. 62 ust. 3 pkt 1 Ustawy o rehabilitacji);
- orzeczenie o niepełnosprawności wydane osobie poniżej 16 roku życia.
Oświadczenie o spełnianiu warunków
Co do zasady każde gospodarstwo ma prawo korzystać z zamrożonych cen na prąd do limitu 2 MWh i nie trzeba składać w tym celu żadnych wniosków. By jednak korzystać z wyższego limitu 2,6 MWh dla niepełnosprawnych (i analogicznie 3 MWh dla rolników i dużych rodzin), trzeba będzie złożyć przedsiębiorstwu energetycznemu oświadczenie o spełnianiu warunków.
Ustawodawca nie zdecydował się na określenie wzoru oświadczenia, sprecyzował jedynie, że musi ono zawierać klauzulę: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 § 6 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny.”. Należy przypuszczać, że wzory druków dla swoich klientów przygotują spółki energetyczne – np. Enea już zapowiedziała, że to zrobi, również PGE deklaruje, że będzie informować o wszystkich formalnościach.
Oświadczenie składa się na piśmie, w postaci papierowej lub elektronicznej. Można dostarczyć je spółce energetycznej pocztą lub osobiście. Niewykluczone, będzie można to zrobić także za pomocą aplikacji mobilnej – ustawa wprowadziła niezbędne ramy prawne, konieczne są jednak jeszcze rozwiązania techniczne.
Zamrożenie taryf będzie dotyczyć okresu od 1 stycznia 2023 r., ale spółki mogą zacząć przyjmować oświadczenia przed tą datą. Zgodnie z ustawą, należy je złożyć „niezwłocznie”, byle nie później niż do 30 czerwca 2023 r. Ci, którzy nabędą uprawnienia do podwyższonego limitu w trakcie 2023 r. (np. otrzymają wtedy orzeczenie o niepełnosprawności), powinni złożyć oświadczenie niezwłocznie po spełnieniu przesłanek, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia spełnienia tych przesłanek.
Osoby posiadające odrębne umowy na sprzedaży energii oraz dystrybucję energii, powinny złożyć dwa odrębne oświadczenia obu przedsiębiorstwom energetycznym.
Przedsiębiorstwo energetyczne ma prawo zweryfikować prawo do wyższego limitu 2,6 MWh, żądając przedstawienia do wglądu stosownego oświadczenia potwierdzającego niepełnosprawność.
Co się stanie po przekroczeniu limitu 2600 kWh?
Trwają obecnie prace nad rozwiązaniem, które ma chronić przed podwyżkami także tych, którzy przekroczą limit 2 MWh/2,6 MWh/3 MWh. Rząd przyjął już projekt ustawy, która będzie gwarantowała maksymalną cenę prądu. Dla gospodarstw domowych ma być to 693 zł za 1 MWh. Wkrótce przepisami ma się zająć Sejm.
Przed wysokimi cenami energii chroni nie tylko zamrożenie taryf – inne rozwiązania to m.in. upust 10% za oszczędzanie prądu oraz dodatek elektryczny dla gospodarstw domowych, w których domach lub mieszkaniach głównie źródło ciepła jest zasilane prądem. Dodatek wyniesie 1000 zł, a w przypadku zużycia prądu ponad poziom 5 MWh rocznie – 1500 zł. O tych i innych instrumentach przeczytasz więcej w artykule: „Ulga na prąd”. Jak działa ochrona przed podwyżkami cen energii elektrycznej.