Katalog spraw pilnych, czyli takich, które mogą być rozpatrywane w sądach poza kolejnością, ulegnie rozszerzeniu. Ministerstwo Sprawiedliwości chce dodać do tej listy sprawy o wpisanie hipoteki umownej oraz inne sprawy wieczystoksięgowe, jeśli ich rozpoznanie jest niezbędne do wpisania hipoteki.

Opublikowany przez Rządowe Centrum Legislacji projekt zakłada zmianę Regulaminu urzędowania sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 2046). Dokument ten m.in. określa, w jakiej kolejności sądy mają rozpatrywać wpływające do nich sprawy. Zasadą jest zajmowanie się nimi przez sędziów w kolejności wpływu. Wyjątek dotyczy spraw uznanych za pilne. Obecnie należą do nich np. sprawy aresztowe, niektóre spory z zakresu prawa pracy czy sprawy o naruszenie posiadania. Łącznie katalog obejmuje 19 pozycji, a teraz ma wzbogacić się o dwie kolejne, dotyczące wpisywania hipotek.
Ministerstwo chce w ten sposób skrócić czas oczekiwania na wpisy, a co za tym idzie – ulżyć kredytobiorcom. Banki, udzielając kredytów hipotecznych, powszechnie wymagają bowiem od klientów ponoszenia dodatkowych kosztów do czasu wpisania hipoteki. Chcąc zabezpieczyć się, zanim dojdzie do wpisu, kredytodawcy oczekują opłacania przez kredytobiorców ubezpieczenia pomostowego. Im dłuższy czas oczekiwania na wpis w księdze wieczystej, tym większe opłaty spadają na klientów banków. Sklasyfikowanie spraw o wpis hipoteki jako pilnych pozwoli rozpatrywać je szybciej, skracając okres ponoszenia kosztów ubezpieczenia.
Autorzy projektu zakładają dodanie do wykazu spraw pilnych także tych wynikających z wcześniejszych wniosków innego rodzaju, których rozpoznanie jest niezbędne do wpisania hipoteki. Do takich spraw będzie należeć również rozpoznanie wniosku o założenie księgi wieczystej, w której ma zostać wpisane obciążenie.
Projektowana zmiana to kolejny krok będący odpowiedzią na problem kosztów przedłużającego się oczekiwania na wpisanie hipoteki. Wcześniej rząd zaproponował, by dodatkowe koszty ponoszone do czasu uzyskania wpisu były po jego dokonaniu zwracane kredytobiorcy lub zaliczane na poczet spłaty zobowiązania. Ustawa wprowadzająca takie rozwiązanie została już przyjęta przez Sejm, a w tym tygodniu mają się nią zająć senatorowie.
Według danych MS średni czas trwania postępowania wieczystoksięgowego wynosił w I kw. tego roku 3,8 miesiąca. W niektórych sądach na wpis można było jednak w ostatnich latach czekać zdecydowanie ponad pół roku, a nawet dłużej niż rok.©℗
Etap legislacyjny
Projekt skierowany do konsultacji