Rządową pomoc dla kredytobiorców czekają znaczące poprawki, a tymczasem raty kredytów hipotecznych rosną w zastraszającym tempie. Wraz z wysoką inflacją mogą okazać się niebezpieczną mieszanką.
W imię walki z galopującą inflacją RPP systematycznie podnosi stopy procentowe. Jednocześnie mamy do czynienia z najwyższym cenami towarów i usług konsumpcyjnych od 21 lat. GUS zapowiada, że to nie koniec, a inflacja może sięgnąć w połowie roku do 12-13 procent. Czy to oznacza kolejne podwyżki stóp? Jeśli tak, to kredytobiorców czekają poważne kłopoty. Już dziś wysokość raty jest wyższa o kilkadziesiąt procent w stosunku do października 2021 roku. Potrzebne są pilne działania rządu, aby z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców mogło korzystać więcej osób.
Inflacyjny klincz - między pandemią a wojną
Wysoka inflacja przed 24 lutego wynikała zdaniem ekspertów i rządu przede wszystkim z kryzysu postapandemicznego, jaki dotknął niemal cały świat. To właśnie w październiku 2021 roku Rada Polityki Pieniężnej postanowiła nieznacznie po kilku miesiącach be zmian, podnieść stopy procentowe z 0,1 proc. do 0,5 punktu proc. Najbardziej dotkliwe okazały się jednak kolejne podwyżki z listopada, grudnia, stycznia i lutego. W ramach podwyżki z 9 lutego 2022 roku stopa referencyjna wynosiła już 2,75 proc. Wszystkie te podwyżki były jak mówił prezes NBP spowodowane narastającą inflacją i próbami walki z nią. Niestety w lutym nastąpiła agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę co jak można było się spodziewać wpłynął destrukcyjnie na ceny w Polsce. Tym samym RPP od marca jeszcze dwukrotnie podniosłą stopy – odpowiednio o 0,75 pp w marcu i 1,1 pp w kwietniu. Efekt?
Rata wyższa o kilkadziesiąt procent
Wzrost stóp procentowych przekłada się bezpośrednio na wyższy WIBOR(R) 3M. TO właśnie Zmienne oprocentowanie złotowych kredytów hipotecznych jest uzależnione od tej wartości. Skoro zatem WIBOR (R) 3M rośnie, wzrastają też raty kredytów. O ile kredytobiorcy od razu mogli nie odczuć pierwszych, niewielkich podwyżek stóp to ostatnie cztery mocna zachwiały ich budżetem.
Spójrzmy na kredyt hipoteczny Pani Anny z Warszawy, która posiada zobowiązanie na kwotę 290 tysięcy złotych, zaciągnięte jeszcze w 2017 roku. Jej rata kredytu w styczniu 2022 roku wynosiła ok 1370 złotych. Natomiast od lutego tego roku, wysokość raty wzrosła do 1647 złotych. Harmonogram po zmianie oprocentowania przysłany do Pani Anny w kwietniu nie napawa optymizmem. Wzrost oprocentowania wynikający z kolejnych podwyżek stóp procentowych przełożył się na planowaną wysokość raty kredytu w maju na 1912 złotych. Łatwo zauważyć, że w przeciągu 5 miesięcy rata kredytu hipotecznego ze zmiennym oprocentowaniem wzrosłą o ponad 500 złotych. Oznacza to wzrost kosztów kredytu o ponad 36 procent. Niestety w tym czasie wysokość zarobków nie wzrosła znacząco. W takiej sytuacji są miliony Polaków którzy drżą na myśl o kolejnych podwyżkach stóp procentowych.
Fundusz na ratunek kredytobiorcom? Zmiany pilnie potrzebne
Jak zapowiada Mateusz Morawiecki planowane są różne działania w zakresie ochrony kredytobiorców. - Już zostało skonstruowanych kilka funduszy, w tym Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, który słabo działa - do tej pory niewiele osób mogło z niego skorzystać. Pracujemy z najważniejszymi ludźmi z rynku finansowego, z szefem KNF i prezesem NBP, nad zmianami w tym funduszu, nad tym, aby z tego funduszu można realnie skorzystać – stwierdził premier w jednym z wystąpień w mediach. Na razie jednak nie wiem czy obniżone zostaną progi wejścia do FWK, lub zmianie ulegnie dofinansowanie do raty kredytu.
Czym jest Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
Jak informuje rząd na swojej stronie internetowej osoby spłacające kredyty, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, mogą liczyć nawet na 2 tys. zł wsparcia miesięcznie, przez okres 3 lat. Wynika to z przepisów o. Fundusz Wsparcia Kredytobiorców.
To mechanizm zapewniający pomoc dla kredytobiorców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej i są zobowiązani do spłaty rat kredytu mieszkaniowego.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców - kto może wystąpić o wsparcie?
Wsparcie lub pożyczka na spłatę zadłużenia mogą być przyznane, w przypadku wystąpienia jednej z przesłanek:
- w dniu złożenia wniosku co najmniej jeden z kredytobiorców posiada status osoby bezrobotnej;
- kredytobiorca ponosi miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego w wysokości przekraczającej 50 proc. dochodów osiąganych miesięcznie przez jego gospodarstwo domowe;
- miesięczny dochód jego gospodarstwa domowego, pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego, nie przekracza:
w przypadku gospodarstwa jednoosobowego – dwukrotności zwaloryzowanej zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej kwoty wskazanej w art. 8 ust. 1 pkt 1 tej ustawy (od 1 stycznia 2022 r. dwukrotność kwoty 776,00 zł - 552,00 zł);
w przypadku gospodarstwa wieloosobowego – iloczynu dwukrotności kwoty wskazanej w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, zwaloryzowanej zgodnie z przepisami tej ustawy i liczby członków gospodarstwa domowego (od 1 stycznia 2022 r. dwukrotność kwoty 600,00 zł - 1.200,00 zł na osobę).
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców - kiedy należy zwrócić pieniądze?
Zwrot wsparcia lub pożyczki rozpoczyna się po upływie 2 lat od wypłaty ostatniej raty wsparcia lub pożyczki. Spłata udzielonego wsparcia dokonywana jest w 144 równych i nieoprocentowanych ratach. W przypadku gdy kredytobiorca bez opóźnienia spłaci 100 rat, pozostała część rat zwrotu wsparcia lub pożyczki na spłatę zadłużenia zostanie umorzona.
Więcej na temat FWK i przykłady wsparcia dla kredytobiorcy można poznać na stronie o FWK. https://www.gov.pl/web/finanse/fundusz-wsparcia-kredytobiorcow--pomoc-dla-osob-splacajacych-kredyty