Wniosek o rentę wdowią. Wskazujemy najczęściej popełniane błędy przy jego wypełnianiu [dyżur DGP]

Najczęstszym błędem jest zaznaczenie „nie” w rubryce „Mam przyznane inne świadczenie”. Składający wniosek zaznaczają tak, bo sądzą, że chodzi o to, czy otrzymują inne świadczenie. Taka odpowiedź może spowodować wydanie decyzji odmawiającej.

Od 1 stycznia 2025 r. istnieje możliwość pobierania renty rodzinnej i innego, własnego świadczenia w ramach tzw. renty wdowiej. Tym innym świadczeniem mogą być: emerytura (w tym rolnicza, wojskowa lub policyjna), emerytura lub renta z ubezpieczenia społecznego rolników, zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne, emerytura pomostowa, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, renta z tytułu niezdolności do pracy (w tym szkoleniowa albo wojskowa lub policyjna renta inwalidzka).

O rentę wdowią może się ubiegać także osoba posiadająca ustalone prawo do specjalnej emerytury lub renty (przez prezesa Rady Ministrów) bądź do świadczenia honorowego przyznanego w związku z ukończeniem stu lat. Pierwszy dodatek wdowi dostaniemy nie wcześniej niż 1 lipca 2025 r.

Renta wdowia - od czego należy zacząć

Trzeba złożyć wniosek, np. na formularzu ERWD, i wskazać w nim, który wariant wypłaty renty wdowiej spośród dwóch opcji wybieramy:

• 100 proc. renty rodzinnej i 15 proc. własnego świadczenia albo
• 100 proc. własnego świadczenia i 15 proc. renty rodzinnej.

Jeżeli nie potrafimy sami ustalić korzystniejszej opcji, powinniśmy we wniosku zaznaczyć pole ,,wyższe świadczenie”. Aby ułatwić wybór, ZUS na stronie www.zus.pl udostępnił kalkulator (https://www.zus.pl/swiadczenia/renty/kalkulator-renty-wdowiej). Jest tam również ankieta, po wypełnieniu której można sprawdzić, czy przysługują nam połączone świadczenia.

Rentę rodzinną ustalają i wypłacają nie tylko ZUS, lecz także Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Wojskowe Biuro Emerytalne, Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Biuro Emerytalne Służby Więziennej. Wniosek o rentę wdowią można więc złożyć do ZUS, ale też do wymienionych instytucji. Uprawniony musi jednak pamiętać, że należy go skierować tylko do jednego spośród organów rentowych – tego, w którym mamy ustalone prawo do świadczenia.

Suma świadczeń wypłacanych w ramach renty wdowiej (łącznie z rentą rodzinną) nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Do limitu wliczamy też świadczenia wypłacane przez instytucje zagraniczne oraz inne niż jednorazowe świadczenia i dodatki wypłacane na podstawie ustawy lub odrębnych przepisów wraz ze wskazanymi w ustawie świadczeniami. Jeśli po zsumowaniu świadczenia przewyższą pułap, dokonuje się pomniejszenia o kwotę przekroczenia, o czym zostaniemy powiadomieni w decyzji.

Wniosek o rentę wdowią (ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną) do ZUS można składać:

• elektronicznie – przez eZUS (PUE) link: https://www.zus.pl/ezus/logowanie – wniosek ERWD;
• osobiście w każdej placówce ZUS;
• listownie.

Wnioski o rentę wdowią, ustalaną przez ZUS, znajdują się na stronie internetowej www.zus.pl oraz w każdej jednostce ZUS. Wnioski do innych organów emerytalno-rentowych są udostępniane na ich stronach internetowych oraz w ich placówkach. Wniosek można wysłać pocztą lub złożyć w każdym organie emerytalnym lub rentowym, w którym zostało ustalone prawo do renty rodzinnej lub innego świadczenia emerytalno-rentowego (które można łączyć z rentą rodzinną).

Bez pośpiechu, w razie potrzeby można skorzystać z pomocy konsultantów

Nie trzeba spieszyć się ze złożeniem wniosku o rentę wdowią. Uprawnieni mają na to czas do końca lipca 2025 r. Ustalenie i wypłata zbiegu świadczeń z rentą rodzinną nastąpi dopiero od lipca 2025 r. Bez względu na to, czy wniosek zostanie zgłoszony w styczniu, kwietniu, czy w lipcu, zostanie tak samo rozpatrzony, wysokość ustalonego zbiegu świadczeń będzie dokładnie taka sama, a wypłata nastąpi najwcześniej od lipca br. Oczywiście po tej dacie też można ubiegać się o rentę wdowią, tylko wówczas świadczenie będzie przyznane nie wcześniej niż od miesiąca, w którym wniosek zostanie złożony.

Jeśli potrzebujemy pomocy przy wypełnieniu wniosku, można ją uzyskać w Centrum Kontaktu Klientów ZUS pod numerem telefonu 22 560 16 00. Konsultanci infolinii są dostępni w dni robocze, od poniedziałku do piątku, w godz. 7–18.

Osoby starające się o rentę wdowią w ZUS wypełniają wniosek na formularzu ERWD. Najpierw trzeba się zaznajomić z instrukcjami zamieszczonymi na początku wniosku. Pierwsza informuje o warunkach, jakie trzeba spełnić w celu uzyskania połączonych świadczeń. Druga poucza zainteresowanego, że jeśli będą potrzebne dane z innego organu, to ZUS pozyska je we własnym zakresie, a po ustaleniu zbiegu świadczeń każdy organ będzie wypłacał odrębnie swoje świadczenie.

Według trzeciej instrukcji, jeśli uprawniony podaje we wniosku inne dane adresowe lub inny sposób wypłaty świadczenia przyznanego przez ZUS niż ostatnio zgłoszone w ZUS, dane z wniosku zostaną przyjęte jako obowiązujące, a ich wskazanie – jako wniosek o ich zmianę. Aby zmienić dane adresowe i/lub dotyczące sposobu wypłaty w innym organie rentowym, należy przekazać stosowny wniosek do tego innego organu.

Warto dokładnie zapoznać się z instrukcjami, a także ze wszystkimi sekcjami i punktami wniosku, by zaznaczyć prawidłowe odpowiedzi i nie pominąć żadnego z pytań. Niepoprawne wypełnienie formularza grozi wydaniem przez ZUS decyzji odmawiającej prawa do zbiegu świadczeń z rentą rodzinną albo znacznym wydłużeniem postępowania.

Tylko osoby, które już mają ustalone prawo do renty po zmarłym współmałżonku, mogą liczyć na wypłatę renty wdowiej od lipca 2025 r. Dlatego wdowa lub wdowiec, którzy dotychczas nie wystąpili o rentę rodzinną, powinni to zrobić teraz i dopiero po jej przyznaniu złożyć wniosek o rentę wdowią. To samo dotyczy uprawnionych, którzy aktualnie mają przyznaną wyłącznie rentę rodzinną, a nie ubiegali się dotychczas o swoje świadczenie, np. emeryturę. W pierwszej kolejności powinni wystąpić o przyznanie takiego świadczenia i dopiero wówczas złożyć wniosek o ustalenie zbiegu świadczeń w ramach renty wdowiej.

Częste błędy przy wypełnianiu wniosku o rentę wdowią

Najczęściej popełnianym błędem jest niewłaściwe wypełnienie rubryk na str. 3 wniosku, w części „Oświadczenie wnioskodawcy”, a zwłaszcza pkt 2 „Mam przyznane inne świadczenie lub mam złożony wniosek o inne świadczenie i oczekuję na decyzję w tej sprawie”. Wiele osób nieprawidłowo zaznacza odpowiedź „nie”. Zapominają, że mają już przyznane swoje świadczenie, np. emeryturę, która uległa zawieszeniu z powodu wyboru przez nich korzystniejszej renty rodzinnej po zmarłym małżonku.

Taka błędna odpowiedź może spowodować wydanie decyzji odmawiającej przyznania renty wdowiej, ponieważ podstawowym warunkiem jej nabycia jest posiadanie prawa do co najmniej dwóch świadczeń. Dlatego w punkcie tym trzeba poinformować, czy przysługuje nam świadczenie inne niż renta rodzinna, np. emerytura, świadczenie przedemerytalne, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne czy renta z tytułu niezdolności do pracy.

Jeśli mamy już przyznaną emeryturę, rentę lub inne świadczenie z ZUS, to trzeba zaznaczyć „tak” bez względu na to, czy je otrzymujemy, czy też jego wypłata została zawieszona. Gdy mamy już ustalone prawo np. do swojej emerytury oraz do renty rodzinnej, ale jedno z nich zostało zawieszone, również należy zaznaczyć „tak”. Taką samą odpowiedź (tj. „tak”) należy również wskazać, gdy niedawno złożyliśmy wniosek o przyznanie swojego świadczenia i nie jest on jeszcze rozpatrzony.

Szczególną uwagę należy zwrócić na rubryki dotyczące świadczeń z zagranicznej instytucji do spraw emerytalno-rentowych. Na str. 3 wniosku, w sekcji „Oświadczenie wnioskodawcy”, w dalszej części punktu nr 2, do wyboru są dwie możliwości:

• „nie mam ustalonego prawa do żadnego świadczenia z zagranicznej instytucji właściwej do spraw emerytalno-rentowych” oraz
• „mam ustalone prawo do świadczenia z zagranicznej instytucji właściwej do spraw emerytalno-rentowych”.

Klienci często pomijają odpowiedź na to pytanie, pozostawiając oba pola puste, a to błąd. Taki sposób wypełnienia formularza ERWD może skutkować koniecznością przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego, co wydłuży czas rozpatrywania wniosku.

Problemy sprawia także wskazanie, które świadczenie ma być wypłacane w wysokości 100 proc. Na str. 4 wniosku w części „Zakres wniosku” w pkt 2 do wyboru są trzy możliwości: renta rodzinna, inne własne świadczenie emerytalno-rentowe albo świadczenie wyższe. Jak już wcześniej pisaliśmy, najkorzystniejszy dla nas wariant można wybrać za pomocą kalkulatora łączenia świadczeń z rentą rodzinną. Jeżeli jednak osoba składająca wniosek nie jest pewna, co zaznaczyć, najlepszym rozwiązaniem będzie wybór trzeciej opcji, czyli: „wyższego świadczenia”. W takim przypadku to ZUS wyliczy, jaki wariant wypłaty będzie najkorzystniejszy dla świadczeniobiorcy.

Wysyłka elektroniczna - jak to zrobić i na co uważać

Osoby wybierające cyfrową metodę przekazania wniosku po zalogowaniu do profilu PUE/eZUS powinny (w menu znajdującym się po lewej stronie) wybrać „usługi”, a następnie kliknąć w znajdującą się na dole opcję ,,katalog usług”. Pojawi się wtedy lista usług zawierająca wnioski dostępne na PUE/eZUS.

Żeby szybko wyszukać wniosek w wyszukiwarce, należy wpisać symbol wniosku ERWD i nacisnąć „filtruj”. Zostanie wtedy wyszczególniony wniosek, do którego przechodzimy, naciskając „przejdź do usługi”. Wniosek ERWD składa się z pięciu stron i należy go wypełnić w całości.

Następnie warto skorzystać z opcji „sprawdź”. Wówczas w uwagach i błędach zostaną pokazane pola, które należy poprawić. Nieprawidłowo zaznaczone pola zostaną podświetlone na czerwono.

W trakcie sporządzania wniosek można zapisać i wrócić do jego wypełniania później. Będzie dostępny w dokumentach roboczych. Po prawidłowym wypełnieniu wniosku ERWD należy go zapisać i zamknąć. Pojawi się wówczas możliwość dodania załącznika. Po jego dodaniu wniosek trzeba wysłać (opcja „Wyślij”). W kolejnym kroku można wybrać sposób dostarczenia decyzji oraz podpisania dokumentu, np. profilem PUE/eZUS. Wniosek elektroniczny ma prawo zgłosić również za osobę aplikującą jej pełnomocnik, który posiada umocowanie do załatwienia spraw za pomocą PUE/eZUS. Pełnomocnik powinien elektronicznie przesłać wniosek po zalogowaniu do swojego profilu i wybraniu konta mocodawcy.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać rentę wdowią, pisaliśmy 30 grudnia 2024 r. („Bez złożenia wniosku nie otrzymasz renty wdowiej” DGP 251). ©℗

• gdzie i jak złożyć wniosek o wdowi dodatek,
• co oznacza wspólność małżeńska,
• jakich błędów unikać przy wypełnianiu wniosku.