Subskrybuj nas na Youtube
Przyporządkowanie konkretnego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach. Nie można bowiem w sposób dowolny rozszerzać uprawnień do wcześniejszej emerytury – uznał SN.
Powodem zajęcia się sprawą było odwołanie ubezpieczonego od negatywnej dla siebie decyzji ZUS, który odmówił mu prawa do wcześniejszej emerytury. Zainteresowany był zatrudniony od 5 listopada 1974 r. do 24 maja 1983 r. na stanowisku tokarza-frezera, na którym obrabiał żeliwne detale do pomp olejowych. Zdaniem skarżącego miejsce pracy odpowiadało czynnościom wykonywanym w odlewniach staliwa, żeliwa i metali nieżelaznych wymienionym w zarządzeniu nr 3 ministra hutnictwa i przemysłu maszynowego z 30 marcu 1985 r. Osoby tam zatrudnione zyskiwały możliwość wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej z racji rodzaju wykonywanej pracy. Sąd I instancji, do którego trafiła sprawa – przyznał zainteresowanemu prawo do wcześniejszej emerytury. ZUS jednak złożył apelację od tego wyroku, wykazując, że zainteresowany nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach.
Organ wskazał, że stanowisko tokarza-frezera nie zostało wymienione w wykazie A, załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. nr 8, poz. 43 ze zm.). Ubezpieczony bowiem nie pracował przy odlewaniu staliwa, żeliwa, metali nieżelaznych i rur, a tylko takie prace są wymienione w rozporządzeniu. Uznanie zaś czynności tokarza-frezera maszynowo obrabiającego detale do pomp olejowych do prac wykonywanych w szczególnych warunkach stanowi tak naprawdę rozszerzanie katalogu stanowisk wymienionych w wykazach rozporządzenia. Tym samym zainteresowany, zdaniem ZUS, nie ma prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 184 ust. 1 w związku z art. 32 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 887). Sąd apelacyjny przychylił się do stanowiska organu rentowego, oddalając apelację zainteresowanego.
Ubezpieczony złożył kasację do SN, który także ją oddalił. Sędziowie bowiem uznali, że niedopuszczalne jest tworzenie wykładni umożliwiającej zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach czynności znajdujących się poza ustalonym wykazem tylko ze względu na podobieństwo czynności. Tym samym właściwa jest jedynie taka interpretacja, że wykonywanie pracy uprawniających do wcześniejszej emerytury jest możliwe wyłącznie na podstawie wykazów stanowiących załączniki do utrzymanego w mocy rozporządzenia z 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach.
ORZECZNICTWO
Wyrok SN z 6 lipca 2016 r., sygn. akt II UK 296/15.
