Pracodawcy prowadzący PPE mają obowiązek sprawdzić liczbę pracowników i uczestników PPE według stanu na 1 lipca oraz do końca lipca przekazać te informacje Polskiemu Funduszowi Rozwoju. Pracodawca, który nie wdrożył PPK z uwagi na prowadzenie PPE, będzie musiał uruchomić PPK, jeżeli partycypacja w PPE na 1 lipca będzie niższa niż 25% osób zatrudnionych.
W przepisach przejściowych ustawy o pracowniczych planach kapitałowych przewidziano wdrożenie programu PPK etapami. Przykładowo, podmioty zatrudniające, które zatrudniały co najmniej 250 osób zatrudnionych według stanu na 31 grudnia 2018 r., zostały objęte przepisami ustawy o PPK od 1 lipca 2019 r., a podmioty zatrudniające, które zatrudniały co najmniej 50 osób zatrudnionych według stanu na 30 czerwca 2019 r. - od 1 stycznia 2020 r. W art. 133 ustawy o PPK zawarto rozwiązanie umożliwiające podmiotom, które w dniu objęcia ich przepisami ustawy o PPK prowadziły pracowniczy program emerytalny (PPE), podjęcie decyzji o nieuruchomieniu PPK. Było to możliwe w sytuacji, gdy podmiot zatrudniający - w dniu, od którego miały do niego zastosowanie przepisy ustawy o PPK - prowadził PPE, w którym uczestniczyło co najmniej 25% osób zatrudnionych, oraz naliczał i odprowadzał składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia. Jest to wyłączenie od zasady, zgodnie z którą każdy podmiot zatrudniający ma obowiązek uruchomić PPK. Uprawnienie to nie przysługuje nowym podmiotom zatrudniającym, uruchamiającym PPK na zasadach ogólnych, a nie zgodnie z przepisami przejściowymi.
Przykład
Spółka A zatrudni pierwsze osoby zatrudnione w lipcu br. Nie może ona zdecydować, że zamiast PPK wdroży PPE (oczywiście nie ma przeszkód, aby prowadziła oba te programy). Jeżeli spółka uruchomi najpierw PPK, a następnie PPE, będzie mogła ew. skorzystać z uprawnienia do niefinansowania wpłat do PPK za osoby, które przystąpiły do PPE, ale tylko po spełnieniu wymagań określonych w art. 13 ust. 2 ustawy o PPK. Zgodnie z tym przepisem, podmiot zatrudniający, który zawarł umowę o zarządzanie PPK oraz umowy o prowadzenie PPK, a następnie utworzył PPE i odprowadza składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia, może - w porozumieniu z zakładową organizacją związkową działającą w tym podmiocie - nie finansować, od miesiąca następującego po miesiącu, w którym PPE został zarejestrowany przez KNF, wpłat podstawowych i wpłat dodatkowych do PPK za osoby zatrudnione, które przystąpiły do PPE. Jeżeli w spółce nie działa zakładowa organizacja związkowa, spółka nie będzie mogła skorzystać z tego rozwiązania.
Przykład
Spółka B, objęta przepisami ustawy o PPK w terminie określonym w przepisach przejściowych tej ustawy, skorzystała z przysługującego jej uprawienia do niewdrożenia PPK z uwagi na prowadzenie PPE. Później zmieniła zdanie i uruchomiła także PPK. Po wdrożeniu PPK, nie może już zrezygnować z tego programu.
Utrata uprawnienia
Uprawnienie do niewdrożenia PPK z uwagi na prowadzenie PPE nie jest bezterminowe. Do podmiotu zatrudniającego, który skorzystał z tego prawa, przepisy ustawy o PPK stosuje się, począwszy od dnia:
• zawieszenia naliczania i odprowadzania składek podstawowych do PPE w okresie przekraczającym 90 dni,
• ograniczenia wysokości odprowadzanych składek podstawowych do PPE poniżej 3,5% wynagrodzenia,
• likwidacji PPE,
• opóźnienia w odprowadzaniu składek podstawowych do PPE przekraczającego 90 dni, które wynikło z celowego działania tego podmiotu,
• następującego po dniu 1 stycznia albo 1 lipca danego roku, jeżeli według stanu na ten dzień w PPE uczestniczy mniej niż 25% osób zatrudnionych w tym podmiocie.
Spadek partycypacji w PPE, według stanu na 1 lipca, poniżej 25% osób zatrudnionych spowoduje zatem obowiązek uruchomienia PPK.
Przykład
Spółka C nie wdrożyła PPK z uwagi na prowadzenie PPE. Ostatnio spadł jednak stan partycypacji w PPE. Jeżeli według stanu na 1 lipca w PPE będzie uczestniczyć mniej niż 25% osób zatrudnionych w spółce, to do spółki - od dnia następującego po tym dniu (czyli od 2 lipca) - będą miały zastosowanie przepisy ustawy o PPK. Licząc od tej daty, spółka będzie miała obowiązek - w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy (90 dni) - zawrzeć w imieniu i na rzecz osób zatrudnionych umowę o prowadzenie PPK oraz nie później niż na 10 roboczych przed upływem tego terminu umowę o zarządzanie PPK. Jeżeli spółka utraci uprawnienie do niestosowania przepisów ustawy o PPK 2 lipca br., będzie miała czas na zawarcie umowy o prowadzenie PPK do 10 października, a umowy o zarządzanie PPK do 26 września br.
Oświadczenia składane PFR
Pracodawcy prowadzący PPE mają obowiązek, dwa razy w roku - do 31 stycznia oraz do 31 lipca, przekazać Polskiemu Funduszowi Rozwoju S.A. oświadczenie o liczbie pracowników i uczestników PPE zatrudnionych u danego pracodawcy. W oświadczeniu tym należy wskazać liczbę pracowników i uczestników PPE według stanu na 1 stycznia albo na 1 lipca w danym roku kalendarzowym. Wynika to z art. 23a ustawy o PPE.
Więcej na temat PPK na mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj: https://www.mojeppk.pl/szkolenia.html.
Podstawa prawna:
ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 427),
ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 556).
Ekspert PFR Portal PPK