Od rekompensaty za odprawę emerytalną nie trzeba odprowadzać składek

Zamierzamy rozwiązać z niektórymi zatrudnionymi umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników. Niektórzy otrzymają rekompensatę za odprawę emerytalną. Czy od takich wypłat należy odprowadzić składki?

Zasady oskładkowania zawarto w art. 18 ust. 1‒2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej: ustawa systemowa). Zgodnie z tymi przepisami podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z wyłączeniem:

• przychodów wymienionych w par. 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (dalej: rozporządzenie);
• wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychód ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W opisywanym przypadku trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na par. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia. Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru składek nie stanowią odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Powstaje zatem pytanie, czy określony wyżej wyjątek od zasady powszechnego oskładkowania przychodów ze stosunku pracy obejmuje również rekompensatę za odprawę emerytalną. Na to pytanie odpowiadał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 6 listopada 2019 r., sygn. akt III AUa 1536/17. Sąd stwierdził, że nie ma podstaw do uznania, że wspomniany par. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia nie obejmuje rekompensaty za odprawę emerytalną, która miałaby zostać wypłacona tylko ze względu na rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. SA podkreślił, że chodzi o wszelkie rekompensaty, które mają być wypłacone pracownikowi z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, w tym również rekompensatę odprawy emerytalnej wypłacanej w związku z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Warunkiem koniecznym i jedynym, aby rekompensatę zaliczyć do katalogu świadczeń wymienionych w par. 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia, jest bezpośredni związek podstawy jej wypłaty z rozwiązaniem stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Zatem w opisywanym przypadku płatnik nie będzie zobowiązany do odprowadzenia składek od tego rodzaju wypłat. ©℗