2024 r. to dobry czas dla seniorów. Wkrótce druga waloryzacja emerytur oraz 13. i 14. Natomiast ci seniorzy, którzy chcą dopiero przejść na emeryturę, muszą dobrze przemyśleć swoją decyzję. Ważny jest miesiąc, kiedy złożyć wniosek emerytalny do ZUS. Taki krok będzie miał wpływ na podstawę przyszłej emerytury.
Komu i kiedy ZUS przyznaje emeryturę?
Od 2017 r. wiek emerytalny w Polsce wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. ZUS przyznaje seniorowi emeryturę na wniosek, jeżeli urodził się po 31 grudnia 1948 r. i ma ukończone powszechny wiek emerytalny, ma opłacone składki z tytułu ubezpieczenia społecznego lub ubezpieczenia emerytalnego i rentowych przynajmniej za 1 dzień, np. jako pracownik czy też osoba prowadząca działalność pozarolniczą oraz nie ma emerytury przyznanej z powodu ukończenia podwyższonego wieku emerytalnego.
ZUS przyzna emeryturę od miesiąca, w którym senior złoży wniosek, jednak nie wcześniej niż od dnia, w którym ukończy powszechny wiek emerytalny.
Jak ZUS ustala wysokość emerytury?
Warto pamiętać, że ZUS najpierw ustali, ile składek senior zgromadził w czasie aktywności zawodowej. To da podstawę do obliczenia emerytury, czyli sumę kwot na którą składają się kapitał początkowy, składki na ubezpieczenie emerytalne zapisane na indywidualnym koncie ubezpieczonego ZUS i środki zapisane na subkoncie w ZUS.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wylicza wysokość emerytury poprzez podzielenie zebranych składek oraz kapitału przez prognozowany czas trwania życia wyrażony w miesiącach. Taki czas publikowany jest okresowo przez Główny Urząd Statystyczny w postaci tablic. Obecne tablice obowiązują od 1 kwietnia 2024 roku i wskazują na wydłużający się czas życia Polaków, co implikuje niższe świadczenia emerytalne. Przy przyznawaniu emerytury ZUS zawsze rozważa, czy korzystniejsze jest uwzględnienie danych z tablicy trwania życia obowiązującej w momencie złożenia wniosku o emeryturę czy w dniu osiągnięcia wieku emerytalnego. Dla osób, które osiągną wiek emerytalny po 1 kwietnia 2024 roku, ZUS uwzględni już nowe tablice.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych stosuje równanie do obliczenia wysokości emerytury, które polega na podzieleniu sumy zgromadzonych środków na przyszłą emeryturę przez liczbę lat, jakie statystycznie pozostają emerytom do przeżycia.
Waloryzacja emerytury. Kiedy najkorzystniej przejść na emeryturę?
Środki zgromadzone na koncie, subkoncie oraz kapitał początkowy podlegają regularnym waloryzacjom, obejmującym zarówno waloryzację roczną, jak i kwartalną. Oznacza to, że raz oszczędzone środki są systematycznie zwiększane poprzez odpowiednie wskaźniki waloryzacji, zapewniając, że nie tracą one na wartości.
Waloryzacja emerytur przyznanych przez ZUS dokonywana jest 1 marca każdego roku. Tak stanowią przepisy. Wskaźnik waloryzacji w 2024 roku wyniósł 12,3 proc., ustalany corocznie na podstawie m.in. inflacji emeryckiej. Wskutek wzrostu, emerytury seniorów również zwiększyły się o tę samą wartość procentową. Z tego powodu korzystniej dla emerytów było składać wnioski o emeryturę w lutym, aby świadczenie zostało uwzględnione już od marca.
Dodatkowo, 1 czerwca ZUS dokonuje waloryzacji rocznej kapitału. Wzrost ten dotyczy środków zgromadzonych do 31 stycznia poprzedniego roku, uwzględniając kwoty z tytułu wcześniejszych waloryzacji. W 2023 r. inflacja była wysoka, bo aż 11,4 proc. Roczny wskaźnik waloryzacji konta emerytalnego może sięgnąć nawet 14 proc., Dlatego też lipiec może być najbardziej korzystnym miesiącem do złożenia wniosku o emeryturę.
Jeśli senior osiągnie wiek emerytalny w kwietniu 2024 r. lub w kolejnych dwóch miesiącach i wtedy złoży wniosek o emeryturę do ZUS - może sporo stracić. Trzeba jednak pamiętać, że wysokość świadczenia emerytalnego to zawsze sprawa indywidualna. Warto skorzystać z porady doradcy lub dopytać ZUS o warunki swojej przyszłej emerytury.