Pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy zachorował w trakcie toczącego się postępowania powypadkowego. Być może niezdolność do pracy się przedłuży. Czy podczas zwolnienia lekarskiego może podpisywać dokumentację powypadkową?
Podpisywanie dokumentacji powypadkowej w trakcie zwolnienia lekarskiego świadczy o jego wykorzystywaniu niezgodnie z przeznaczeniem i może skutkować pozbawieniem prawa do zasiłku chorobowego. Taki wniosek można wysnuć z obowiązujących przepisów oraz orzecznictwa.
Stosownie do postanowień par. 3 pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy dowodem usprawiedliwiającym nieobecność w pracy jest zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w art. 55 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa). Zaświadczenie lekarskie jest wystawiane zgodnie ze wzorem ustalonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego bezpłatnie przez ZUS, w formie dokumentu elektronicznego podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym, podpisem osobistym albo z wykorzystaniem sposobu potwierdzania pochodzenia oraz integralności danych dostępnego w systemie teleinformatycznym udostępnionym bezpłatnie przez ZUS.
Z tytułu przebywania na zwolnieniu lekarskim pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe i/lub zasiłek chorobowy.
WAŻNE Ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.
Pracownik mający zwolnienie lekarskie nie powinien zostać dopuszczony do pracy. Zgodnie bowiem z art. 17 ustawy zasiłkowej ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. W takim przypadku zamiast wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego pracownik powinien otrzymywać wynagrodzenie za pracę.
Podpisywanie dokumentów w trakcie zwolnienia lekarskiego świadczy o jego wykorzystywaniu niezgodnie z przeznaczeniem i może skutkować pozbawieniem prawa do zasiłku chorobowego. Można bowiem uznać, że pracownik w trakcie zwolnienia od pracy wykonuje swoje obowiązki pracownicze. Warto jednak przy tym zwrócić uwagę na orzecznictwo, które wskazuje na konieczność zbadania przez sąd wszystkich okoliczności sprawy w razie ewentualnego sporu sądowego z ZUS w sprawie prawa do zasiłku. Jak wskazuje Sąd Najwyższy, np. w postanowieniu z 12 lipca 2023 r., sygn. akt III USK 103/22, nie ma jednego prostego rozwiązania, jeśli chodzi o zastosowanie art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej, a ocena spełnienia przesłanki „wykonywania pracy zarobkowej” jest uzależniona od stanu faktycznego konkretnej sprawy. Nie należy więc oczekiwać kategorycznych wskazań ujednolicających, mających zastosowanie do każdego przypadku. To podstawy faktyczne danego rozstrzygnięcia będą decydowały o zakwalifikowaniu podejmowanych przez ubezpieczonych czynności jako „incydentalnych” bądź „wymuszonych okolicznościami”. ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
• par. 3 pkt 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1632)
• art. 17, art. 55 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2780)