Ustawa o Centralnej Informacji Emerytalnej podpisana. Sprawdzimy świadczenia na starość

System ten będzie zbierał oraz udostępniał dane z ZUS, KRUS i podmiotów oferujących oszczędzanie w pozostałych filarach. Osoby, które zarejestrują się do niego, będą mogły m.in. przeprowadzić symulację wysokości swoich emerytur.

Kilka dni temu prezydent podpisał ustawę z 7 lipca 2023 r. o Centralnej Informacji Emerytalnej, która wejdzie w życie 14 dni po jej ogłoszeniu. Ustawa ta nakłada na jedną ze spółek Polskiego Funduszu Rozwoju obowiązek prowadzenia systemu, który pozwoli zainteresowanym osobom sprawdzić w każdej chwili, na jakie świadczenia emerytalne mogą liczyć i jaki jest stan ich oszczędności w pozostałych filarach.

Zdaniem autorów projektu ustawy obecny system dostarczania informacji na ten temat (np. oferowany przez ZUS w zakresie emerytury powszechnej) jest niewystarczający, bo nie ma jednego miejsca, gdzie osoby pracujące mogą sprawdzić wszystkie swoje przyszłe świadczenia. Projektodawcy wskazują na to, że jest to wiedza rozproszona, wymagająca posiadania i pamiętania kilku loginów i haseł dostępowych. Ponadto informacje te są również prezentowane w różnej formie, a ich uzyskanie wymaga zwracania się do wielu instytucji. Taki brak wiedzy przekłada się na niskie zainteresowanie oszczędzaniem na starość, a nawet potencjalne ograniczone zaufanie do instytucji gromadzących oszczędności. Można się domyślać, że autorzy projektu mieli tu na myśli PPK, które w świadomości wielu osób funkcjonuje jako „drugie OFE”, a więc, w domyśle, narażone na doraźne decyzje polityków. W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że duża część Polaków nie wie, gdzie znajdują się środki, które uzyskano z umorzenia jednostek uczestnictwa w OFE.

Aby m.in. wzmocnić zaufanie do instytucji publicznych, przygotowano ustawę, której zadaniem jest m.in.

• umożliwienie symulacji wysokości przyszłych świadczeń emerytalnych;
• propagowanie wiedzy na temat systemu emerytalnego oraz możliwościach zwiększenia bezpieczeństwa emerytalnego;
• zapewnienie jednego, spójnego kanału informacyjnego, który ułatwi dostęp do informacji o produktach emerytalnych.

W tym celu ustawa tworzy CIE, której głównym elementem będzie system teleinformatyczny zarządzany przez PFR Portal PPK sp. z o.o. W systemie tym będą gromadzone informacje z różnych źródeł (ZUS, KRUS, fundusze emerytalne). Osoba, która założy sobie profil w CIE, będzie mogła sprawdzić nie tylko, ile obecnie posiada środków na koncie ZUS i jaką w związku z tym będzie miała emeryturę, lecz także jaki jest stan jej oszczędności w systemie prywatnym (IKE, IKZE, PPE, PPK). Będzie możliwe także sprawdzenie swoich potencjalnych uprawnień w KRUS. Przy czym CIE nie obejmie świadczeń w systemach mundurowych i związanych z przejściem w stan spoczynku przez sędziów i prokuratorów, co jest związane z innym sposobem obliczania świadczenia (nie jest możliwe przewidzenie ich wysokości z wyprzedzeniem). Ustawa o CIE nie wymienia także informacji na temat środków zgromadzonych na subkoncie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego wprowadzanego nieobowiązującą jeszcze ustawą z 7 lipca 2023 r. o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym.

Zgodnie z ustawą o CIE zainteresowany uzyska w systemie CIE dostęp wyłącznie do informacji emerytalnych, które go dotyczą. Dodatkowo w CIE znajdą się ogólne materiały, tj. np. informacje i materiały edukacyjne dotyczące zasad gromadzenia środków emerytalnych i zarządzania tymi środkami.

Ponadto PFR Portal poinformuje osoby:

• uprawnione do otrzymania środków po śmierci członka OFE zgromadzonych na rachunku zmarłego;
• uprawnione do otrzymania środków z IKE lub IKZE w przypadku śmierci oszczędzającego lub osób uprawnionych do otrzymania sumy ubezpieczenia;
• uprawnione, które otrzymają środki z PPE w przypadku śmierci uczestnika programu;
• uprawnione, które w przypadku śmierci uczestnika PPK otrzymają środki zgromadzone na rachunku PPK

– o tym, że mają właśnie taki status. ©℗