Jak obliczyć podstawę wymiaru zasiłku, gdy zmiana etatu nastąpiła w trakcie miesiąca

Pracownik do 19 marca 2023 r. był zatrudniony na 4/5 etatu. Od 20 marca wymiar czasu pracy został podwyższony do 1/1. Nastąpiło też zwiększenie wynagrodzenia zasadniczego z 4800 do 6000 zł. Niezdolność do pracy powstała 31 marca i trwała do 10 kwietnia. Ponadto pracownik przebywał na urlopie wypoczynkowym od 1 do 17 marca. Jak ustalić podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego za cały okres choroby i wynagrodzenie za marzec?

odpowiedź

Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi wynagrodzenie za marzec w pełnej wysokości po podwyżce, w związku ze wzrostem etatu.

Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem okresu, to podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia.

Wynagrodzeniem jest kwota przychodu stanowiąca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe i chorobowe.

Jednakże w razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu nawiązującego stosunek pracy polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy, jeżeli zmiana wymiaru czasu pracy nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy albo w miesiącach poprzedzających.

W opisywanym przypadku zmiana wymiaru czasu pracy miała miejsce w trakcie miesiąca, a niezdolność do pracy pojawiła się pod koniec tego miesiąca, już w czasie zatrudnienia na nowych warunkach, czyli po zwiększeniu wielkości etatu. Dlatego do ustalenia podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego za marzec przyjmuje się, po uzupełnieniu, wynagrodzenie za marzec, przysługujące z tytułu pracy w nowym wymiarze czasu pracy. Ta sama podstawa będzie obowiązywała dla świadczenia za kwiecień, ponieważ mamy do czynienia z ciągłością niezdolności do pracy. [przykłady 1 i 2]

przykład 1

przykład 2

Wynagrodzenie chorobowe za marzec:

• podstawa wymiaru dla wyższego etatu 6000 zł – 13,71 proc. = 5177,40 zł
• 5177,40 zł : 30 = 172,58 zł
• 172,58 zł × 80 proc. = 138,06 zł
• 138,06 zł × 1 dzień marca = 138,06 zł

Wynagrodzenie chorobowe za kwiecień: 138,06 zł × 10 dni = 1380,60 zł

Jak ustalić wynagrodzenie

Przepisy prawa pracy nie określają sposobu obliczania wynagrodzenia za miesiąc, w którym ma miejsce zmiana wymiaru czasu pracy. Pomocne w tej kwestii jest pismo Głównego Inspektoratu Pracy, który swego czasu wydał w tej sprawie stanowisko (z 6 kwietnia 2009 r., GPP-471-4560-24/09/PE/RP). Jeśli pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w stałej stawce miesięcznej, to trzeba obliczyć oddzielnie wynagrodzenie za pracę wykonaną jeszcze w poprzednim wymiarze i wynagrodzenie za czas pracy po zmianie wielkości etatu. Aby to zrobić, miesięczną stawkę wynagrodzenia należy podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w miesiącu, wynikających z wymiaru etatu, na którym był zatrudniony pracownik, a następnie otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę godzin, jaką przepracował według dotychczasowego wymiaru czasu pracy. Następnie w ten sam sposób obliczyć wynagrodzenie za drugą część miesiąca, przepracowaną już w nowym wymiarze czasu pracy. Wynagrodzenie za cały miesiąc to suma obu kwot.

Pracownikowi zmieniono warunki pracy polegające na podwyższeniu wymiaru czasu pracy oraz wynikające z tego warunki płacy. Wynagrodzenie uległo zwiększeniu do 6000 zł.

W okresie od 1 do 17 marca pracownik przebywał na urlopie wypoczynkowym. Za czas tego urlopu zachowuje prawo do wynagrodzenia, jakie by uzyskał, gdyby w tym czasie pracował. Urlopu udziela się na dni, które są dla pracownika dniami pracy. Dlatego przy wynagrodzeniu w stałej miesięcznej stawce traktujemy okres urlopu jak czas przepracowany, nie wyodrębniając wynagrodzenia urlopowego.

Ustalenie wynagrodzenia za marzec, biorąc pod uwagę, że nominalny czas pracy w marcu dla 4/5 etatu to 147,20 godzin, natomiast dla 1/1 etatu to 184 godziny:

▶ Krok 1. Obliczenie pensji za okres od 1 do 19 marca:

4800 zł : 147,20 godz. = 32,61 zł (stawka godzinowa dla poprzedniej wielkości etatu)

32,61 zł × 83,20 godz. = 2713,15 zł

▶ Krok 2. Obliczenie pensji za okres od 20 do 31 marca:

6000 zł : 184 godz. = 32,61 zł (stawka godzinowa dla 1/1 etatu)

32,61 zł × 80 godz. = 2608,80 zł

▶ Krok 3. Zsumowanie obu pensji za części miesiąca:

2713,15 zł + 2608,80 zł = 5321,95 zł

Za marzec, w którym pracownik przeszedł z 4/5 etatu na pełen wymiar, przysługuje wynagrodzenie w wysokości 5321,95 zł. Następnie należy je pomniejszyć o jeden dzień zwolnienia chorobowego.

W celu obliczenia wynagrodzenia ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik za pozostałą część tego miesiąca otrzymał wynagrodzenie chorobowe na podstawie kodeksu pracy lub przysługiwał mu zasiłek z ubezpieczenia społecznego, miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez 30 i otrzymaną kwotę mnoży przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim (lub przez liczbę dni, za którą przysługiwał zasiłek, np. opiekuńczy czy macierzyński). Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.

Zmiana pensji

Jednak ten schemat należy odpowiednio przekształcić, ponieważ w trakcie miesiąca doszło do zmiany wysokości wynagrodzenia spowodowanej modyfikacją umowy o pracę i w tym miesiącu pracownik również chorował. Skoro pracownik zachorował po zmianie etatu, należy obliczyć kwotę zmniejszenia za okres chorobowy, biorąc jako podstawę wysokość wynagrodzenia obowiązującą w tym czasie.

Wynagrodzenie za marzec z uwzględnieniem jedynie zmiany etatu wyniosło 5321,95 zł. Natomiast wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca wynosi:

6000 zł : 30 = 200 zł × 1 dzień = 200 zł (zmniejszenie wynagrodzenia po zmianie, z tytułu choroby)

5321,95 zł ‒ 200 zł = 5121,95 zł

Za marzec pracownikowi przysługuje: wynagrodzenie za pracę i urlop w wysokości 5121,95 zł oraz wynagrodzenie chorobowe 138,06 zł. ©℗