Kolejny raz wzrosła liczba emerytur niższych niż minimalna, wynika z najnowszego raportu ZUS. W grudniu ub.r. wypłacono ich 365,3 tys. To o ponad 8 proc. więcej niż rok wcześniej.
Tego typu świadczenie to efekt zmiany systemu emerytalnego w 1999 r. Wynika ono z zasady, że emerytura jest wyliczana z uzbieranej w ZUS składki ubezpieczonego, nawet jeśli była to jedna składka.
Najniższe tego typu świadczenie w grudniu 2022 r. wyniosło 1 gr. Emeryt, który ją otrzymał, miał na koncie składkę za jeden dzień pracy na umowie zlecenia.
Najwięcej takich świadczeń mieści się w przedziale między 500 zł a minimalną emeryturą. Ich średnia wysokość wyniosła w grudniu 2022 r. 882 zł. Pobierający tego typu świadczenia nie kwalifikują się do minimalnej emerytury, bo brakuje im minimalnego stażu pracy. Wynosi on 25 lat dla mężczyzn i 20 dla kobiet.
Było jasne, że liczba tego typu świadczeń będzie rosła w miarę, jak na emeryturę będą przechodziły kolejne roczniki objęte nowym systemem. Ostatnie lata pozwalają zauważyć pewne prawidłowości:
• Duży udział w nowych świadczeniach. Emerytury niższe od minimalnej stanowią obecnie niespełna 10 proc. przyznanych do tej pory w nowym systemie. Ale już wśród takich świadczeń przyznanych w zeszłym roku to blisko 15 proc. W rekordowych latach 2017–2019 było to nawet ponad 16 proc. Wtedy ZUS wiązał to z obniżeniem ustawowego wieku emerytalnego.
• Świadczenie głównie dla kobiet. 80 proc. tego typu świadczeń jest wypłacane kobietom i są one przeciętnie wyższe niż w przypadku mężczyzn w tej grupie. Widać to po przeciętnej ogólnej kwocie składek, z której została wyliczona emerytura: dla kobiet wynosi ona 183,7 tys. zł, a dla mężczyzn 147,6 tys. zł.
• Duża liczba emerytów bez żadnej składki. Dla osób, które pracowały przed 1999 r., wyliczony jest kapitał początkowy, który ma odwzorować składkę, jaką mogły wypracować wcześniej, gdyby obowiązywały obecne zasady. Jak wynika ze statystyk ZUS, blisko połowa ubezpieczonych (47,4 proc.) ma emeryturę wyliczoną tylko z kapitału, czyli nie odprowadziła żadnej składki po 1999 r. ©℗