Niepodejmowanie na rzecz spółki jawnej żadnych czynności nie oznacza automatycznie, że nie trzeba opłacać składki zdrowotnej – uznał prezes NFZ.

Sprawa dotyczyła wspólniczki spółki jawnej, wobec której sąd ogłosił upadłość. Kobieta zwróciła się do prezesa NFZ o wydanie interpretacji, czy w takiej sytuacji podlega ona obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu bycia wspólnikiem, czy też obowiązek ten wygasł z dniem ogłoszenia postanowienia o upadłości spółki. Uważała, że wobec faktycznego zaprzestania działalności w spółce i braku wpływu na podejmowane w niej decyzje, nie podlega już temu ubezpieczeniu.
Prezes NFZ uznał jej podejście za nieprawidłowe. Przypomniał, że zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1285 ze zm.) składki na ubezpieczenie zdrowotne muszą opłacać także osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym, które prowadzą działalność pozarolniczą. Zgodnie z art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 423 ze zm.) są nimi m.in. wspólnicy spółki jawnej.
Co jednak w sytuacji ogłoszenia upadłości? Prezes NFZ podkreślił, że o podleganiu ubezpieczeniom, w tym zdrowotnemu, decyduje samo posiadanie statusu wspólnika spółki jawnej, a nie prowadzenie jej spraw. Nie musi być z nim powiązane faktyczne prowadzenie działalności. Stanowi to różnicę w zasadach podlegania ubezpieczeniom osób fizycznych mających firmę i wspólników spółek prawa handlowego.
Co prawda kwestia ta budziła do tej pory wątpliwości interpretacyjne, ale rozwiała je nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1621), która z pewnymi wyjątkami weszła w życie 18 września 2021 r. Zgodnie z jej znowelizowanym art. 13 ust. 4b wspólnicy spółki jawnej podlegają ubezpieczeniom społecznym od dnia wpisana jej do Krajowego Rejestru Sądowego (albo od dnia wniesienia wkładów w spółce) do dnia jej wykreślenia z KRS (albo zbycia wkładów w spółce). W konsekwencji sam fakt niepodejmowania na rzecz spółki czynności lub ogłoszenie jej upadłości nie powoduje ustania tytułu ubezpieczeniowego.
W niniejszej sprawie w rejestrze nie ma informacji dotyczącej zawieszenia działalności spółki. Nie została ona z niego też wykreślona, a wnioskodawczyni nadal (zgodnie z KRS) legitymuje się statusem wspólnika. W związku z tym kobieta nadal podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tego tytułu.
Decyzjaprezesa NFZ (2/2021/BP) z 10 stycznia 2022 r.