Od 1 stycznia 2022 r. można ubiegać się o świadczenie wyrównawcze dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi, wymagającymi stałej opieki. Osoby pobierające emerytury EWK - czyli wcześniejsze emerytury z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki, będą mogły złożyć wniosek o przyznanie świadczenia wyrównawczego - o ile ich emerytury są niższe niż świadczenie pielęgnacyjne.

Wcześniejsza emerytura EWK

Zgodnie z ustawą z 29 października 2021 r. o świadczeniu wyrównawczym dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki, podpisaną 10 grudnia przez prezydenta - świadczenie wyrównawcze przyznawane będzie na wniosek osoby uprawnionej do emerytury lub renty EWK, który należy złożyć do ZUS lub innego organu, który wypłaca to świadczenie. Wniosek złożony do 28 lutego 2022 r. podlega rozpatrzeniu do 31 marca 2022 r.

W razie złożenia wniosku w terminie świadczenie wyrównawcze przysługuje od 1 stycznia 2022 r. i jest wypłacane po dokonaniu rocznej waloryzacji wraz ze świadczeniem emerytalno-rentowym.

Świadczenie wyrównawcze ma przysługiwać miesięcznie w kwocie stanowiącej różnicę między kwotą świadczenia pielęgnacyjnego a kwotą pobieranego świadczenia emerytalno-rentowego. Wypłata świadczenia wyrównawczego będzie następować wraz z emeryturą EWK.

Warunki do otrzymania świadczenia wyrównawczego

Świadczenie wyrównawcze można otrzymać jeżeli osoba:

  • jest uprawniona do wcześniejszej emerytury na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 1989 r. w sprawie uprawnień do wcześniejszej emerytury pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki, w kwocie niższej niż wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych,
  • w dalszym ciągu sprawuje opiekę nad dzieckiem, z tytułu której nabyła prawo do wcześniejszej emerytury,
  • aktualnie pobiera świadczenie emerytalno-rentowe w kwocie niższej niż wysokość świadczenia pielęgnacyjnego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych.
  • musi mieszkać w Polsce oraz mieć:

a) polskie obywatelstwo lub prawo stałego pobytu w Polsce - jeżeli jest obywatelem jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) albo Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, lub Konfederacji Szwajcarskiej,

b) zalegalizowany pobyt w Polsce - jeśli jest obywatelem państw spoza UE albo EFTA albo Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

Wniosek o świadczenie wyrównawcze

Aby otrzymać świadczenie wyrównawcze, należy złożyć w ZUS wniosek (ESWK). Można go pobrać ze strony ZUS albo w placówce.

Prawidłowo wypełniony wniosek musi zawierać:

  • dane osobowe: imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL,
  • adres zamieszkania,
  • adres do korespondencji,
  • dane osobowe dziecka, z tytułu opieki nad którym nabyto prawo do wcześniejszej emerytury i w dalszym ciągu sprawowana jest nad nim opieka: imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL, adres zamieszkania,
  • oświadczenie o sprawowaniu, opieki nad dzieckiem (na dzień złożenia wniosku), z tytułu której nabyto prawo do wcześniejszej emerytury,
  • oświadczenie, że osoba nie ma przyznanego świadczenia przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych – jeśli jest takie świadczenie do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający prawo i wysokość przyznanych świadczeń przez zagraniczne instytucje, wystawiony przez właściwą zagraniczną instytucję.

Jak ZUS ustala wysokość świadczenia wyrównawczego

ZUS wysokość świadczenia wyrównawczego wylicza jako różnicę między kwotą świadczenia pielęgnacyjnego, a kwotą pobieranego świadczenia emerytalno-rentowego.

Świadczenie emerytalno-rentowe jest uwzględniane w wysokości brutto, łącznie z dodatkami (z wyłączeniem dodatku pielęgnacyjnego) i innymi świadczeniami. ZUS uwzględnia także kwotę świadczeń przyznanych przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych oraz kwotę innych dodatków i świadczeń, wypłacanych wraz z tymi świadczeniami na podstawie odrębnych przepisów (z wyłączeniem dodatku pielęgnacyjnego).

Kiedy wypłata świadczenia wyrównawczego. Termin

Świadczenie wyrównawcze wypłacane jest ze świadczeniem emerytalno-rentowym po jego waloryzacji.

Ważne. Aby nabyć prawo do świadczenia wyrównawczego od 1 stycznia 2022 r., należy złóż wniosek do 28 lutego 2022 r.

Jakie obowiązki informacyjne przy otrzymywaniu świadczenia wyrównawczego

Beneficjent świadczenia powinien powiadomić ZUS o wszelkich okolicznościach, które mają wpływ na prawo do świadczenia wyrównawczego lub na jego wysokość. Szczególnie dotyczy to takich sytuacji:

  • gdy osoba przestanie sprawować opiekę nad dzieckiem,
  • gdy osoba jest tymczasowo aresztowany lub odbywasz karę pozbawienia wolności, z wyjątkiem kiedy karę pozbawienia wolności odbywasz w systemie dozoru elektronicznego,
  • gdy osoba ma przyznane, ustało lub zostało ponownie przeliczone świadczenie przyznane przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych.