Subskrybuj nas na Youtube
Za trzy miesiące rodzice będą mogli wnioskować o przyznanie rodzinnego kapitału opiekuńczego (RKO). Wsparcie będzie przysługiwać na drugie i kolejne dziecko, które skończyło pierwszy rok życia.
Wprowadzenie nowego świadczenia dla osób wychowujących dzieci przewiduje ustawa o RKO, którą w piątek przyjął Sejm. Jego uzyskanie nie będzie uzależnione od kryterium dochodowego, ale nie oznacza to, że będzie przysługiwać bez żadnych warunków. Najważniejszy to wiek dziecka, bo pieniądze będą przyznawane, gdy będzie między 13. a 36. miesiącem życia. Pomoc finansowa będzie wypłacana na drugie i kolejne dziecko w rodzinie spełniające to kryterium wieku. Świadczenie będzie wynosić 12 tys. zł, ale rodzic będzie mógł zdecydować, czy będzie chciał je otrzymywać przez dwa lata w wysokości po 500 zł miesięcznie, czy przez rok w kwocie 1000 zł. Będzie też mógł raz zmienić swoją decyzję w tej sprawie. Analogicznie, jak ma to miejsce przy świadczeniu wychowawczym oraz świadczeniu 300+, w przypadku sprawowania opieki naprzemiennej nad dzieckiem kapitał będzie dzielony między matkę i ojca na pół.
Przyjmowanie wniosków o RKO oraz prowadzenie postępowania w sprawie jego przyznania będzie zadaniem ZUS. O świadczenie będzie można ubiegać się tylko przez internet, a wypłata pieniędzy nastąpi wyłącznie na rachunek bankowy. Co ważne, wsparciem będą objęci rodzice, których drugie i kolejne dziecko będzie obchodziło pierwsze urodziny jeszcze przed wejściem w życie ustawy, czyli 1 stycznia 2022 r. Przy czym w takiej sytuacji prawo do RKO będzie im ustalone za okres od początku przyszłego roku do miesiąca, w którym dziecko skończy trzy lata. Jego łączna kwota będzie więc niższa niż 12 tys. zł.
W trakcie prac nad projektem ustawy w komisji polityki społecznej i rodziny oraz na etapie drugiego czytania posłowie opozycji zgłaszali liczne poprawki. Wśród nich były takie, które rozszerzały uprawnienie do RKO na dzieci umieszczone w pieczy zastępczej, a także na pierwsze dziecko, w sytuacji gdy jest ono niepełnosprawne (dodatkowo w wyższej, bo wynoszącej 18 tys. zł, kwocie). Inna z poprawek dawała możliwość składania wniosków w formie papierowej. Jednak zostały one odrzucone. Przyjęto głównie te redakcyjno-legislacyjne oraz jedną poprawkę posłów PiS o charakterze merytorycznym, choć ona akurat dotyczy przepisów ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Zakłada, że minister rodziny będzie mógł w drodze konkursu powierzyć wybranym w nim organizacjom pozarządowym prowadzenie działań promującym rodzinne formy pieczy zastępczej oraz adopcję.
W uchwalonej ustawie są również przepisy mówiące o dofinansowaniu na obniżenie opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna. Ta forma wsparcia będzie należeć się na pierwsze lub jedyne dziecko w rodzinie oraz na drugie i kolejne, o ile nie będzie na nie wypłacany RKO. Dofinansowanie będzie wynosić 400 zł miesięcznie, choć nie będzie mogło być wyższe od kwoty opłaty obowiązującej w danym miejscu opieki. W praktyce może się okazać, że część rodziców – w zależności od tego, ile płacą za żłobek – będzie ponosić tylko koszty wyżywienia malucha, bo dofinansowanie pokryje całą opłatę. Tak jak RKO, będzie ono przyznawane na wniosek złożony do ZUS, ale pieniądze nie trafią bezpośrednio do rodzica, bo zakład będzie je przekazywał podmiotowi prowadzącemu placówkę.
Etap legislacyjny
Ustawa skierowana do Senatu
