Jeden z naszych pracowników miał w lipcu wypadek przy pracy. Jego niezdolność do pracy trwała do połowy sierpnia i z tego tytułu miał zwolnienie lekarskie, pobierając zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego. We wrześniu pracownik dostarczył zwolnienie lekarskie z powodu innej choroby, niezwiązanej z wypadkiem. Czy w związku z tym, że w tym roku pracownik był już niezdolny do pracy z powodu wypadku przez ponad 33 dni, to powinien on otrzymać zasiłek chorobowy z ZUS? Nie jesteśmy płatnikiem zasiłków.

odpowiedź

Nie. Za okres nowej choroby powstałej po okresie przebywania na zwolnieniu lekarskim z powodu wypadku przy pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe na podstawie kodeksu pracy (dalej: k.p.). Okresu pobierania zasiłku z ubezpieczenia wypadkowego nie wlicza się bowiem do limitowanego okresu choroby opłacanej w ciągu roku kalendarzowego ze środków pracodawcy na podstawie art. 92 k.p.
33 albo 14 dni
Za czas niezdolności do pracy wskutek wypadku przy pracy (lub choroby zawodowej) pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia chorobowego. Od pierwszego dnia choroby spowodowanej wypadkiem przy pracy pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, pod warunkiem że nie zachowuje on prawa do wynagrodzenia za cały okres niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów (np. regulaminu wynagradzania lub układu zbiorowego pracy). Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje nawet wtedy, gdy w danym roku kalendarzowym nie został wykorzystany okres wypłaty wynagrodzenia chorobowego. Co ważne, okresu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, za który pracownik otrzymał zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, nie wlicza się do okresu, za który przysługuje wynagrodzenie chorobowe. W praktyce oznacza to, że jeżeli przed wypadkiem przy pracy w danym roku kalendarzowym pracownik w ogóle nie chorował lub chorował, ale łącznie przez okres krótszy niż 33 dni (14 dni dla pracownika, który ukończył 50 lat), to za okres innej choroby powstałej po okresie pobierania zasiłku wypadkowego pracownikowi przysługuje wynagrodzenie chorobowe aż do jego wyczerpania. Począwszy od 34. (15.) dnia choroby przysługuje zasiłek z ubezpieczenia chorobowego. [przykład]

przykład

Gdy powód jest inny
Pracownik w wieku 38 lat uległ wypadkowi przy pracy 12 lipca i aż do 15 sierpnia był niezdolny do pracy z powodu tego zdarzenia. Zanim doszło do wypadku przy pracy, pracownik chorował w 2021 r. łącznie 10 dni i za te okresy pracodawca wypłacił mu wynagrodzenie chorobowe. Mimo że pracownik pobierał wynagrodzenie przez okres krótszy niż 33 dni, otrzymał zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego od 12 lipca, tj. od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, do 15 sierpnia. Okresu orzeczonej niezdolności do pracy z powodu wypadku przy pracy nie wlicza się do puli 33 dni. Za okres ewentualnej kolejnej choroby w 2021 r., niezwiązanej z wypadkiem przy pracy, pracownikowi będzie przysługiwało wynagrodzenie chorobowe jeszcze za łącznie 23 dni. ©℗
Dla przypomnienia, okres 33 (14) dni ustala się, sumując wszystkie okresy niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, nawet jeśli występują przerwy między nimi i jeśli pracownik w danym roku kalendarzowym był zatrudniony u więcej niż jednego pracodawcy. Do okresu 33 (14) dni wlicza się okresy niezdolności do pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie ze środków pracodawcy, oraz okresy, za które pracownik nie ma prawa do wynagrodzenia (oraz zasiłku) na podstawie art. 14 do 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa), tj. m.in. z następujących przyczyn:
  • niezdolność powstała w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego ubezpieczonego,
  • niezdolność pracy powstała w wyniku nadużycia alkoholu – wynagrodzenie/zasiłek nie przysługuje za okres pierwszych pięciu dni niezdolności,
  • ubezpieczony podjął pracę zarobkową w okresie trwania zwolnienia lekarskiego lub wykorzystywał to zwolnienie w sposób niezgodny z jego celem.
Zasiłek chorobowy przysługuje pracownikowi, który stał się niezdolny do pracy na skutek wypadku przy pracy albo choroby zawodowej w czasie trwania ubezpieczenia wypadkowego, przy czym nie ma znaczenia, jak długi był okres podlegania temu ubezpieczeniu. Nie trzeba więc zaliczać tzw. okresu wyczekiwania tak jak w przypadku nabywania prawa do wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego.
Pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, ponownie niezdolnemu do pracy z powodu następstw zaistniałych w stanie zdrowia w związku z wcześniejszym wypadkiem przy pracy, przysługuje za okres tej niezdolności zasiłek z ubezpieczenia wypadkowego, od pierwszego dnia choroby. Jednak związek tej niezdolności do pracy z wypadkiem przy pracy powinien zostać stwierdzony przez lekarza zaświadczeniem lekarskim. Wysokość zasiłku wypadkowego wynosi 100 proc. podstawy wymiaru i wypłaca go płatnik zasiłków (ZUS lub pracodawca) na podstawie dokumentów potwierdzających przyczyny wypadku – protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy.
Podstawa nieprzeliczana
Pracownikowi, który po zakończeniu pobierania zasiłku wypadkowego, tj. w sierpniu, zachorował ponownie we wrześniu i choroba nie ma związku z uprzednim wypadkiem przy pracy, przysługuje wynagrodzenie chorobowe, którego podstawy wymiaru nie należy ponownie przeliczać. Będzie ją stanowiła podstawa zasiłku wypadkowego, tj. średnie miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od lipca 2020 r. do czerwca 2021 r. Do ustalania podstawy wymiaru zasiłku wypadkowego stosuje się bowiem te same zasady co do wynagrodzenia bądź zasiłku z ubezpieczenia chorobowego (rozdział 8 ustawy zasiłkowej). Ustawa zasiłkowa mówi, że podstawy wymiaru danego świadczenia nie ustala się na nowo, jeżeli między okresami pobierania tego bądź innego rodzaju świadczenia (zasiłku lub wynagrodzenia chorobowego) nie było przerwy albo przerwa była krótsza niż trzy miesiące kalendarzowe. Ta sama zasada ma zastosowanie, gdy był pobierany zasiłek wypadkowy, a potem wynagrodzenie chorobowe/zwykły zasiłek lub odwrotnie. W tym przypadku między pobieraniem zasiłku wypadkowego a wynagrodzenia chorobowego nie było nawet jednomiesięcznej przerwy.
Podstawa prawna
•art. 7–9 ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1205)
•art. 9, art. 12, art. 14‒17, art. 36 ust. 1, art. 43 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1133)