Jeżeli osoba uprawniona do renty rodzinnej podejmuje działalność zarobkową, która podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego - na przykład podpisuje umowę o pracę, umowę zlecenia czy prowadzeni działalność gospodarczą - to zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z FUS obowiązują ją pewne określone progi zarobkowe, których przekroczenie powoduje zmniejszenie lub nawet zawieszenie świadczenia.
Jakie składki musi zapłacić pracodawca, zatrudniając emeryta lub rencistę>>
Ustalając przychód danej osoby ZUS bierze przy tym pod uwagę:
- dochód, jak stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
- wynagrodzenie wypłacane pracownikowi za czas niezdolności do pracy (na podstawie przepisów Kodeksu pracy),
- kwoty pobranych przez pracownika zasiłków - chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego,
- kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.
Ile można dorobić
Jeżeli dochody z tytułu umów podlegających obowiązkowi ubezpieczenia społecznego osoby uprawnionej do renty rodzinnej nie przekraczają więc 70 proc. kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ogłoszonego przez prezesa GUS - w drugim kwartale 2014 r. wyniosło 3739,97 zł - to świadczenie przysługuje w dotychczas pobieranej wysokości.
W przypadku, gdy osiągany przychód przekroczy 130 proc. tego przeciętnego wynagrodzenia, następuje zawieszenie renty.
Natomiast, jeśli przychód przekroczy wspomniany próg, ale będzie niższy niż 130 proc. przeciętnego wynagrodzenia renta rodzinna ulegnie zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia (ustalaną przy kolejnych waloryzacjach), czyli od 1 marca 2014 roku dla jednej osoby jest to 474,25 zł.
Dlatego osoba, która podjęła działalność zarobkową powinna niezwłocznie powiadomić o tym ZUS - nie musi jednak podawać konkretnej wysokości dochodu, ale tylko zaznaczyć, że przekroczy on jeden ze wspomnianych progów zarobkowych.
Kiedy renta przysługuje kilku osobom
W sytuacji, gdy jedna renta rodzinna przysługuje kilku członkom rodziny (pobierają oni ją wtedy w równych częściach), przychód osiągany przez jedną z osób uprawnionych wpływa na zawieszenie lub zmniejszenie tylko tej części renty, do której jest ona uprawniona. Świadczenia wypłacane innym członkom rodziny nie ulegają zmianie, chyba że także osiągają oni przychód w wysokości przekraczającej jeden z progów.
Wszystko o rencie rodzinnej: komu przysługuje i ile wynosi>>
Ponadto kwota maksymalnego zmniejszenia świadczenia ustalana jest proporcjonalnie do liczby osób, którym przysługuje jedna renta. Jednak takiemu proporcjonalnemu ustaleniu nie podlegają progi zarobkowe, które obowiązują w pełnej wysokości w stosunku do każdej osoby uprawnionej do świadczenia.
Kto może dorabiać bez ograniczeń
Natomiast są grupy osób, których świadczenie nie ulega zmniejszeniu ani zawieszeniu bez względu na wysokość osiąganego przychodu. Chodzi o:
- osoby, które mają ustalone prawo do emerytury i ukończyły powszechny wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn - mogą mieć bowiem ustalone także prawo do innego świadczenia (np. do renty rodzinnej) i pobierać je jako korzystniejsze lub wybrane przez siebie;
- osoby uprawnione do renty po inwalidzie wojennym i inwalidzie wojskowym, których niezdolność do pracy była związana ze służbą wojskową.
Podstawa prawna
Ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.)
Ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 ze zm.)