ZUS odmówił mi przyznania emerytury, choć przepracowałam w warunkach szkodliwych 15 lat i 30 dni (w latach 1983–1998). Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał bowiem jedynie 14 lat, 11 miesięcy i 13 dni, odliczając 1 miesiąc i 14 dni zwolnienia chorobowego. Czy słusznie? – pyta pan Stanisław.
ZUS odmawiając przyznania wcześniejszej emerytury panu Stanisławowi, powołał się na zmiany przepisów, które nastąpiły w 2004 r.
Na ich podstawie przy ustalaniu okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się m.in. okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał po dniu 14 listopada 1991 r. wynagrodzenie lub świadczenia z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Taki sposób interpretowania przepisów jest jednak kwestionowany przez sądy. Orzecznictwo Sądu Najwyższego nie pozostawia wątpliwości, że do okresu pracy w szczególnych warunkach wlicza się również okresy pobierania zasiłku chorobowego. ZUS przy ustalaniu stażu prac powinien brać bowiem pod uwagę nie tylko art. 32 ustawy emerytalnej, ale interpretować go łącznie z art. 184 ust. 1. Oba stanowią całość określającą wymagane warunki do nabycia prawa do wcześniejszej emerytury. Zgodnie z art. 184 warunki stażowe muszą być spełnione na dzień wejścia w życie ustawy emerytalnej, tj. 1 stycznia 1999 r., z kolei warunek osiągnięcia wieku niższego od powszechnego wieku emerytalnego i określonego w art. 32 może być spełniony później.
Pan Stanisław spełnił warunki stażowe w 1998 r., więc nastąpiło to przed wejściem w życie ustawy emerytalnej. Zachowuje zatem prawo do wcześniejszej emerytury.
Uwaga! Wykonywanie pracy w szczególnych warunkach uprawnia do skorzystania z możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę osoby, które przepracowały w nich 15 lat, a łączny staż pracy do 31 grudnia 1998 r. wyniósł 25 lat dla mężczyzn i 20 lat dla kobiet. Nie oszczędzały przy tym w OFE lub swoje środki przekazały do budżetu państwa.
Zasada ma zastosowanie do osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r.
Podstawa prawna
Art. 32 ust. 1a pkt 1 oraz art. 184 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2009 r. nr 153, poz. 1227 z późn. zm.)