Na początek warto wyjaśnić, że zmniejszenie lub zawieszenie emerytury nie dotyczy osób, które mają już ustalone prawo do emerytury oraz ukończyły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Takie osoby mogą dorabiać bez ograniczeń a ich emerytury nie zostaną w żaden sposób ani zmniejszone ani zawieszone.
Od tej generalnej zasady istnieje jeden wyjątek. Dotyczy on osób, które kontynuują zatrudnienie (stosunek pracy z dotychczasowym pracodawcą nie uległ rozwiązaniu) pomimo uzyskania prawa do emerytury. Świeżo upieczony emeryt kontynuujący pracę zarobkową u dotychczasowego pracodawcy otrzyma z ZUS-u decyzję o zawieszeniu wypłaty świadczenia do czasu rozwiązania dotychczasowego stosunku pracy. Takie zawieszenie następuje bez względu na wysokość osiąganych zarobków. W takim przypadku wypłata emerytury nastąpi dopiero po rozwiązaniu stosunku pracy i złożeniu w ZUS wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia emerytalnego.
Kwestia zawieszenia lub zmniejszenia emerytury dotyczy świadczeń wcześniejszych, czyli emerytur wypłacanych osobom, które jeszcze nie osiągnęły powszechnego wieku emerytalnego. Do kręgu świadczeń ZUS-owskich, które również podlegają zawieszeniu lub zmniejszeniu należą m.in. także: nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, renta z tytułu niezdolności do pracy, renta inwalidy wojskowego oraz renta rodzinna.
Ile można dorobić do wcześniejszej emerytury?
Osoba pobierająca wcześniejszą emeryturę oraz osiągająca przychód w wysokości do 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - otrzymuje świadczenie emerytalne w pełnej wysokości (ZUS ani nie obniży ani nie zawiesi jej świadczenia). Skąd wiadomo ile aktualnie wynosi 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia? Kwotę taką ogłasza co kwartał prezes Głównego Urzędu Statystycznego.
W okresie od 1 września 2019 roku do 30 listopada 2019 roku 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wynosi 3387,50 zł. Zatem do takiej właśnie kwoty emeryt pobierający wcześniejsze świadczenie z ZUS może dorabiać bez ryzyka zmniejszenia jego emerytury.
Kiedy wcześniejsza emerytura jest zmniejszana?
W sytuacji, gdy osoba pobiera wcześniejszą emeryturę i jednocześnie zarobkuje osiągając przychód, który przekracza 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (ale nie więcej niż 130% tej kwoty) - wówczas ZUS zdecyduje o zmniejszeniu wypłacanego świadczenia. Kwota zmniejszenia jest wyliczana przez ZUS w decyzji. Maksymalna kwota zmniejszenia wypłacanego świadczenia wynosi od 1 marca 2019 roku:
- 599,04 zł – wcześniejsza emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- 449,31 zł – renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
- 509,22 zł – renta rodzinna dla jednej osoby.
Przy wyliczaniu kwoty zmniejszenia obowiązuje generalna zasada mówiąca, że kwota zmniejszenia to różnica między kwotą uzyskanego przychodu a dopuszczalną kwotą przychodu (70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia).
Kiedy wcześniejsza emerytura jest zawieszana?
W sytuacji, gdy osoba pobiera wcześniejszą emeryturę i jednocześnie zarobkuje osiągając przychód, który przekracza 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia - wówczas ZUS zdecyduje o zawieszeniu wypłacanego świadczenia.
Skąd wiadomo ile aktualnie wynosi 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia? Kwotę taką również ogłasza co kwartał prezes Głównego Urzędu Statystycznego.
W okresie od 1 września 2019 roku do 30 listopada 2019 roku 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wynosi 6291,10 zł. Osoba pobierająca wcześniejszą emeryturę i zarabiająca miesięcznie powyżej tej kwoty musi liczyć się z tym, że ZUS wypłatę świadczenia wstrzyma (zawiesi).