Senatorowie chcą umożliwić łączenie pobierania wsparcia z ZUS z dodatkiem na opiekę nad niepełnosprawnym.
Takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2220 ze zm.), który został przygotowany jako inicjatywa ustawodawcza Senatu w odpowiedzi na petycję złożoną przez grupę matek. Zakłada on zmianę zasad przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, które przysługuje niepracującym osobom, zajmującym się niepełnosprawnym członkiem rodziny. Zgodnie z obowiązującym brzmieniem art. 17 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy pomoc finansowa nie należy się, jeśli opiekun ma ustalone prawo m.in. do emerytury, renty, renty rodzinnej czy zasiłku przedemerytalnego.
Senatorowie zaproponowali, aby wspomniany przepis nie miał zastosowania do osób uprawnionych do pieniędzy z ZUS na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 15 maja 1989 r. w sprawie wcześniejszych emerytur pracowników opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki (Dz.U. poz. 149 ze zm.), czyli matek pobierających emeryturę o symbolu EWK (emerytura wcześniejsza kobiet). Jest ich ok. 30 tys. i podobnie jak rodzice na świadczeniu pielęgnacyjnym, one również zajmują się niepełnosprawnymi dziećmi – dziś już dorosłymi. Problem w tym, że należna im emerytura jest często o wiele niższa od wsparcia wypłacanego przez ośrodki pomocy społecznej, które od początku bieżącego roku wynosi 1583 zł miesięcznie. Dlatego w senackim projekcie znalazła się zmiana wskazująca, że świadczenie pielęgnacyjne będzie im przysługiwać, o ile ich emerytura jest od niego niższa, i będzie wypłacane w kwocie stanowiącej różnicę między nimi.
Dodatkowo podczas pierwszego czytania projektu, które odbyło się na posiedzeniu dwóch połączonych komisji: ustawodawczej oraz rodziny i polityki społecznej, do projektu wprowadzona została poprawka rozszerzająca zakres nowelizacji.
– Chcemy, aby z możliwości otrzymywania pomniejszonego świadczenia pielęgnacyjnego mogły skorzystać nie tylko matki na EWK, ale też osoby uprawnione do innych rent i emerytur – mówi Zbigniew Cichoń, senator PiS.
W efekcie senatorowie przyjęli rozwiązanie, które jest zgodne z wykładnią przepisów zastosowaną przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku (sygn. akt II SA/Go 833/18), który opisywaliśmy na łamach DGP.
Co istotne, obydwie komisje zdecydowały się poprzeć projekt, który teraz trafi do drugiego czytania na plenarnym posiedzeniu Senatu, chociaż negatywne stanowisko co do jego kształtu wyraziło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Resort sprzeciwia się nowelizacji z uwagi na dodatkowe skutki finansowe dla budżetu państwa oraz to, że przed zmianami w zakresie prawa do świadczeń powinna być przeprowadzona reforma systemu orzekania o niepełnosprawności.
Etap legislacyjny
Projekt po pierwszym czytaniu w Senacie