Elektrośmieci z Polski są nielegalnie wywożone z naszego kraju i zatruwają środowisko w różnych miejscach na świecie – alarmuje WWF Polska. Tylko w tym roku, służbom celnym udało się udaremnić nielegalny wywóz ponad 62 ton zużytego sprzętu elektronicznego i elektrycznego. Odzyskujmy zużyty przez nas sprzęt w Polsce – apelują ekolodzy w ramach prowadzonej kampanii „SOS dla świata”.
1 Przemieszczanie niebezpiecznych odpadów reguluje unijne rozporządzenie numer 1013/2006, które m.in. zakazuje wywozu odpadów niebezpiecznych do krajów, które nie należą do OECD. Recykling w specjalnych zakładach przetwarzania jest jednakże kosztowny, dlatego w wielu krajach rozwijających się cenne materiały odzyskiwane są metodami amatorskimi,
Bloomberg / Antonio Heredia
2 Zatrzymane przez służbę celną w 2010 i w bieżącym roku elektrośmieci z Polski miały być nielegalnie wywiezione do krajów rozwijających się m.in. do Tanzanii, Gabonu, Pakistanu, Chin.W ostatnim czasie próbę wywozu elektroodpadów udaremniły służby celne w gdyńskim porcie. Polska firma zadeklarowała wywóz 2300 używanych obudów komputerów z wymontowanym dyskiem twardym i nagrywarką, tymczasem w wyniku rewizji stwierdzono, że były to kompletne używane komputery. Łączna masa zatrzymanego ładunku wyniosła prawie 18 ton.
ShutterStock
3 Elektrośmieci wywożone są nielegalnie z UE najczęściej do Afryki i Azji. Tam trafiają do amatorskiego demontażu cennych części (m.in. miedzi, srebra, złota, aluminium), powodując jednocześnie choroby ludzi i zatrucie środowiska. Z niezabezpieczonych elektrośmieci w czasie ich nieprawidłowoego składowania lub demontażu do środowiska trafiają bowiem metale ciężkie m.in. kadm, nikiel, ołów, czy też rtęć a także rakotwórcze dioksyny i furany.
ShutterStock
4 Ważne jest zwrócenie uwagi na los generowanych przez nas elektrośmieci, między innymi dlatego że można odzyskać z nich wiele cennych metali, takich jak złoto, srebro, miedź, aluminium. W ten sposób zużyty sprzęt ma szansę na drugie życie. Odzyskać możemy wszystko od szklanych drzwiczek pralki po świetlówkę - aż 90% zużytej świetlówki można wykorzystać do produkcji nowej.Do wyprodukowania 1 kg aluminium w procesie recyklingu potrzeba zaledwie 10% energii, którą pochłonęłoby wydobycie tego metalu z naturalnych złóż
ShutterStock
5 Wraz ze wzrostem popytu i często dokonywaną wymianą sprzętu na nowszy model, do śmietnika trafiają niebezpieczne dla zdrowia i środowiska elektryczne i elektroniczne odpady – mówi Średziński. – Część z nich trafia wprost do zwykłych koszy na śmieci, inne do lasu lub na dzikie wysypiska, chociaż jest to zabronione i grozi za to kara grzywny do 5 tysięcy złotych. Zawierają one szkodliwe substancje, takie jak rtęć, kadm czy ołów, których związki przenikają do wód, gleby i powietrza a następnie akumulują się w roślinach i organizmach zwierząt. Później trafiają do żywności, narażając ludzi na szereg groźnych chorób od bezpłodności po nowotwory.
ShutterStock
6 1,6 euro kosztuje transport monitora z Europy do Ghany albo Chin. Należyta utylizacja ekranu w Europie jest dwa razy droższa. Właśnie dlatego do Azji i Afryki płynie nieprzebrany strumień zużytego sprzętu. Większość takich urządzeń wysyła się nielegalnie przez porty w Rotterdamie i Antwerpii, ale coraz częściej również przez Hamburg, gdzie lokalny Urząd Celny według aktualnych statystyk nie prześwietla nawet jednej setnej kontenerów. W efekcie rosnące w Akrze, Bangalurze i Lagosie hałdy złomu zatruwają ziemię, a przez nią mieszkających tam ludzi.
ShutterStock