Podczas poniedziałkowej konferencji prasowej Dorożała przekazał, że na początku lipca międzyresortowy zespół przyjął rekomendacje do „Strategii ochrony obszarów wodno-błotnych”. Resort klimatu i środowiska chce, by dokument trafił do konsultacji jesienią, a jego celem ma być m.in. skuteczna ochrona mokradeł i zasobów wodnych.
Strategia ochrony mokradeł
Wiceminister przypomniał, że dokument ten został poprzednio wypracowany w 2021 r., ale „został (...) wrzucony do szuflady”. – My ten dokument odświeżamy, nadajemy nowy kierunek. Jednym z istotnych aspektów tej zmiany, w ogóle w myśleniu o bezpieczeństwie i też polityce wodnej państwa jest również wykorzystanie naturalnych zasobów, naturalnych terenów wodno-błotnych w terenie przygranicznym – powiedział.
Zwrócił uwagę, że wykorzystanie mokradeł w obronności może wiązać się z oszczędnościami, gdyż takie inwestycję mogą wymagać jedynie wykorzystania już dostępnej przestrzeni „przez lekką zmianę”, a nie długich i kosztownych prac. Wyjaśnił, że chodzi o m.in. tworzenie naturalnych rozlewisk, które są miejscami trudnymi do przekroczenia, ale też ważnymi z punktu widzenia bezpieczeństwa klimatycznego, środowiskowego i militarnego. Dorożała dodał, że mokradła mogą być istotne również z perspektywy rolnictwa zwłaszcza w kwestii zapewnienia odpowiednich zasobów wodnych potrzebnych do produkcji.
Przedstawiciel MKiŚ przekazał, że jedną z przyjętych rekomendacji jest kwestia pierwszeństwa alokacji pieniędzy na tworzenie i przywracanie obszarów zalewowych w pasie przygranicznym. Ponadto - jak dodał - resort klimatu przy wsparciu ministerstwa obrony chce uzyskać finansowanie krajowe i europejskie na projekty tzw. podwójnego zastosowania, czyli dotyczących obronności, jak i kwestii środowiskowych, zaopatrzenia w wodę. - Po trzecie (...) realizacja rozbudowy infrastruktury transportowej, ona też ma się odbywać przy poszanowaniu tych zasad tej strategii – wskazał minister. Przyjęte na początku lipca rekomendacje odnoszą się również do realizacji strategicznych inwestycji jakie mogłyby powstawać na obszarach wodno-błotnych.
Obszary wodno-błotne w Polsce
Intencją resortu klimatu jest to, nowa strategia była spójna z innymi dokumentami takimi jak np. średniookresowa strategia rozwoju kraju. Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska podczas posiedzenia jednej z sejmowych komisji w lutym tego roku poinformowała, że jej resort ma zamiar wdrożyć strategię dotyczącą mokradeł. Przypomniała, że projekt tej strategii został przygotowany przez poprzednią ekipę i mimo iż była "bardzo dobra, to trafiła do szuflady i wymaga aktualizacji". Strategia - według Hennig-Kloski - ma pomóc w poprawie jakości stanu wody, przyczynić się do ograniczenia emisji CO2 oraz przynieść 10 mld zł rocznych oszczędności.
Na początku lutego Lasy Państwowe informowały, że powierzchnia mokradeł w Polsce przekracza 40 tys. kilometrów kwadratowych, z czego ok. 10 tys. jest w zarządzie państwowego gospodarstwa leśnego. Są to m.in. bagna i torfowiska. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska prowadzi monitoring siedlisk przyrodniczych, w tym siedlisk torfowiskowych i źródliskowych. Inspektorat informował, że ubiegłoroczne wyniki monitoringu wskazują, iż „wiele siedlisk mokradłowych w Polsce znajduje się w złym stanie ochrony”. GIOŚ informował, że monitoring czterech typów siedlisk torfowiskowych na 369 stanowiskach wykazał, że na 53 proc. stanowisk stan siedlisk określono jako zły. Inspektorat zauważył też, że 40 proc. znanych gatunków roślin i zwierząt żyje lub rozmnaża się na terenach podmokłych. W grupie tej jest „wiele gatunków zagrożonych, endemicznych i kluczowych dla zachowania równowagi ekosystemów”.