17 października w Mazurskim Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej „KUMAK” w Urwitałcie koło Mikołajek odbyła się Ogólnopolska Konferencja Ekspercka „W krajobrazie Mazur”. Wydarzenie zgromadziło ekspertów z dziedzin architektury krajobrazu, planowania przestrzennego, ekologii oraz prawa, którzy wspólnie omówili wpływ działalności człowieka na krajobraz Mazur.

Antropopresja i ochrona dziedzictwa

Głównym tematem konferencji była antropopresja, koncentrująca się na zagrożeniach wynikających z urbanizacji oraz potrzebie ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionu. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać prezentacji dotyczących planowania przestrzennego, audytów krajobrazowych oraz inspirujących projektów, które mogą przyczynić się do zrównoważonego rozwoju Mazur.

Mazury jako obszar cenny przyrodniczo

Wyniki badania zaprezentowane przez Michała Kowalczyka, dyrektora ds. badań w Instytucie Badań Rynkowych i Społecznych (IBRiS), wykazały, że Mazury są postrzegane jako jeden z najcenniejszych regionów przyrodniczych w Polsce, wymagających szczególnej ochrony. Aż 70% mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego oraz 49% respondentów w próbie ogólnopolskiej wskazuje na Mazury jako kluczowy obszar przyrodniczy. Kowalczyk zaznaczył, że „respondenci opowiadają się za zachowaniem naturalnego charakteru regionu oraz promowaniem ekoturystyki”. W badaniu poruszono również temat budowy drogi ekspresowej S16, która miałaby przebiegać przez Krainę Wielkich Jezior Mazurskich. Opinie na ten temat są podzielone – 41% mieszkańców regionu popiera inwestycję, widząc w niej szansę na lepszy dojazd i rozwój gospodarczy. Jednak większość Polaków (75%) podchodzi do projektu z ostrożnością, obawiając się negatywnego wpływu na obszar przyrodniczy.

Zagrożenia związane z urbanizacją

Eksperci z firmy InPlus, Łukasz Złakowski i Szymon Truszczyński, przedstawili alarmujące wyniki dotyczące liczby decyzji o warunkach zabudowy na terenie gmin zrzeszonych w Stowarzyszeniu Wielkie Jeziora Mazurskie 2020. Rocznie wydaje się około 1500 takich decyzji, co może prowadzić do powstania ponad 9 tys. nowych budynków i wzrostu liczby mieszkańców lub czasowych rezydentów o około 30 tysięcy osób. Truszczyński podkreślił, że obecnie tylko 20% linii brzegowych Mazur jest objętych planami zagospodarowania przestrzennego, a jedynie 7,5% całej powierzchni regionu jest chronione przez takie plany. Zwrócił tym samym uwagę na konieczność lepszej współpracy samorządów w zakresie zintegrowanego planowania.

Przyszłość krajobrazu Mazur

Podczas konferencji Agnieszka Mrozek, członkini zespołu odpowiedzialnego za audyt krajobrazowy województwa warmińsko-mazurskiego, omówiła znaczenie tego narzędzia w ochronie krajobrazu i w zarządzaniu przestrzenią. Panel dyskusyjny „Widok na przyszłość”, w którym wzięli udział prelegenci tacy jak Dariusz Malinowski, Iwona Liżewska, Marta Marczuk i Mateusz Galica, pozwolił na wymianę doświadczeń oraz prezentację nowych trendów i rozwiązań, które mogą zostać wdrożone na Mazurach.

Konferencja „W krajobrazie Mazur” podkreśliła rosnącą presję urbanizacyjną w regionie oraz konieczność zrównoważonego rozwoju. Zwieńczeniem wydarzenia był koncert zespołu Vibracje. Uczestnicy wyrazili chęć dalszej współpracy na rzecz zrównoważonego zarządzania przestrzenią oraz ochrony wyjątkowego krajobrazu Mazur.

Głównym organizatorem wydarzenia była Fundacja „W krajobrazie”.