Podrzucone śmieci sporym problemem mieszkańców osiedli. Będą mandaty?

Nowe przepisy miałyby ograniczać proceder podrzucania odpadów komunalnych do wiat śmietnikowych i pomóc innym mieszkańcom obciążanym kosztami za odbiór śmieci, których nie wyprodukowali. Dziś jest to utrudnione.

Każdy może podrzucić śmieci?

6 listopada 2024 r. sejmowa komisja zajęła się dwiema petycjami dotyczącymi problemu podrzucania odpadów do cudzych wiat śmietnikowych. Komisja zdecydowała o skierowaniu w tej sprawie dezyderatu do Prezesa Rady Ministrów.

W jednej z petycji proponuje się dodanie nowego przepisu w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. „Kto pozostawia odpady komunalne i budowlane w wiatach śmietnikowych lub w ich obrębie, a które przypisane są pod inny adres niż sprawca czynu zamieszkuje lub ma zarejestrowaną własną działalność gospodarczą podlega karze grzywny od 1000 do 10000 tysięcy złotych.” – to postulowana treść nowej normy. Z kolei autorzy drugiej z petycji chcą możliwość nakładania kary grzywny za podrzucanie odpadów komunalnych do wiat śmietnikowych oraz w ich obrębie dopisać do Kodeksu wykroczeń.

„Rozszerzenie uprawnień Straży Miejskiej oraz Policji w zakresie nakładania kary grzywny na osobę fizyczną lub prawną za pozostawienie odpadów komunalnych lub budowlanych w wiatach śmietnikowych lub w ich obrębie, które nie zamieszkują bądź nie mają zarejestrowanej działalności gospodarczej, do której przypisana jest dana wiata śmietnikowa, doprowadzi do ograniczenia nielegalnego podrzucania i pozostawiania odpadów komunalnych, a w efekcie ograniczy obciążanie innych mieszkańców, kosztami za odbiór odpadów, których sami nie wyprodukowali” – czytamy w petycji.

„Przedmiot petycji doniosły społecznie”

Zdaniem Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji ustawa o utrzymaniu czystości i porządku gminach nie jest dobrym miejscem na tego typu zmiany legislacyjne, lepszym jest art. 145 Kodeksu wykroczeń. Ponadto biuro proponuje objęcie nowego wykroczenia obowiązkiem przywrócenia do stanu poprzedniego. W sejmowej opinii podkreślono, iż przedmiot petycji jest doniosły społecznie. Wprowadzenie takiej zmiany pozwoliłoby Policji na wszczynanie postępowań, w tym nakładanie mandatów za wyrzucanie śmieci do cudzych wiat śmietnikowych. Jeśli chodzi o strażników miejskich, to konieczna będzie dodatkowo zmiana odpowiedniego rozporządzenia (w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego).

Czy podrzucanie śmieci do cudzego śmietnika jest wykroczeniem?

Zgodnie ze wspomnianym, wcześniej art. 145 Kodeksu wykroczeń osoba, która zanieczyszcza lub zaśmieca obszar kolejowy lub miejsca dostępne dla publiczności, a w szczególności drogę, ulicę, plac, ogród, trawnik lub zieleniec, podlega karze grzywny nie niższej niż 500 złotych. Karalne są również usiłowanie, podżeganie oraz pomocnictwo przy popełnieniu takiego czynu.

Często podkreśla się jednak, iż przepis ten nie obejmuje swoim zakresem podrzucania odpadów do wiat śmietnikowych, które znajdują się np. na terenie osiedla mieszkaniowego, czyli do miejsc prywatnych. Ponadto trudno mówić w tym przypadku o zaśmiecaniu, jeżeli ktoś śmieci składuje w miejscu do tego przeznaczonym.

„Stąd też należy rozważyć wprowadzenie odrębnego typu czynu zabronionego, który swoim zakresem normowania objąłby wyrzucanie odpadów lub innych nieczystości do wiat śmietnikowych lub pozostawiania w ich obrębie, z których to urządzeń sprawca nie może korzystać” – czytamy w sejmowej opinii do petycji.