Sąd Najwyższy zdecyduje, gdzie rozpocznie się proces ws. budowy tzw. zamku w Stobnicy - dowiedziała się PAP. Akt oskarżenia w tej sprawie skierowano w grudniu ub. roku, jednak sąd w Obornikach (woj. wielkopolskie) uznał, że nie jest właściwym do jego rozpoznania.

Budowa tzw. zamku w Stobnicy (pow. obornicki, woj. wielkopolskie) jest zlokalizowana na obszarze Natura 2000. Inwestorem jest poznańska spółka D.J.T. O inwestycji zrobiło się głośno latem 2018 roku. Wówczas CBA rozpoczęło badanie prawidłowości wydanych decyzji w związku z jej realizacją. W sierpniu 2018 r. minister środowiska polecił Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska wszczęcie pilnej kontroli procesu wydania decyzji ws. budowy. Sprawa została też skierowana do prokuratury.

Pod koniec grudnia ub. roku Prokuratura Okręgowa w Poznaniu skierowała do sądu akt oskarżenia przeciwko sześciu osobom, związanym z budową tzw. zamku w Stobnicy - urzędnikom i przedstawicielom inwestora. Zarzucono im m.in. poświadczenie nieprawdy, niedopełnianie obowiązków oraz prowadzenie budowy zagrażającej środowisku i prowadzeniu jej wbrew przepisom ustawy o ochronie środowiska.

Rzecznik prasowy Sądu Okręgowego w Poznaniu sędzia Aleksander Brzozowski powiedział w poniedziałek PAP, że Sąd Rejonowy w Obornikach, który został wskazany w wyniku rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego jako właściwy do rozpoznania sprawy, wystąpił do Sądu Najwyższego o skierowanie jej do innego, równorzędnego sądu, "z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości".

Sędzia przyznał, że do momentu rozpoznania wniosku obornickiego sądu przez SN proces ws. tzw. zamku w Stobnicy nie może się rozpocząć. "Dopiero gdy Sąd Najwyższy zdecyduje, czy sprawa ma się jednak toczyć w Obornikach i tego wniosku nie uwzględni - wtedy sąd w Obornikach będzie musiał przystąpić do procedowania" - zaznaczył Brzozowski dodając, że SN może też wyznaczyć inny sąd.

"To już nie jest spór kompetencyjny, bo Sąd Okręgowy wskazał Sąd Rejonowy w Obornikach jako właściwy do rozpoznania sprawy. Ale sąd w Obornikach postanowił skorzystać z innej możliwości. Chwilowo nie może wszcząć kolejnego sporu kompetencyjnego, ponieważ nie pojawiły się żadne nowe okoliczności, które wskazywałyby na właściwość innego sądu niż sąd w Obornikach" - powiedział rzecznik.

Sędzia Brzozowski wyjaśnił, że akt oskarżenia ws. zamku w Stobnicy początkowo wpłynął do Sądu Rejonowego Poznań - Grunwald i Jeżyce w Poznaniu, który to sąd uznał, że jest niewłaściwym miejscowo do rozpoznania sprawy i w styczniu przekazał sprawę do sądu w Obornikach.

"W tym postanowieniu wskazano, że właściwym jest Sąd Rejonowy w Obornikach, albowiem czyny objęte aktem oskarżenia zostały popełnione na obszarze dwóch sądów: Grunwald i Jeżyce w Poznaniu oraz SR w Obornikach. Generalnie właściwy jest sąd miejsca popełnienia przestępstwa, ale jeżeli popełniono je w okręgu kilku sądów, to właściwy jest sąd, w którym wszczęto jakieś czynności w ramach postępowania przygotowawczego" – wyjaśnił.

Dodał, że poznański sąd uznał, iż skoro zawiadomienie o przestępstwie wpłynęło do prokuratury w Obornikach, to tamtejszy sąd jest właściwym do rozpoznania sprawy. Jednak sąd w Obornikach w marcu wszczął w tej materii spór kompetencyjny wskazując, że obornicka prokuratura nie podjęła w sprawie Stobnicy żadnych czynności tylko przekazała zawiadomienie Prokuraturze Okręgowej w Poznaniu, a ta wszczęła postępowanie.

"Ten spór został rozstrzygnięty w kwietniu przez Sąd Okręgowy w Poznaniu, który jako właściwy wskazał Sąd Rejonowy Poznań Stare Miasto w Poznaniu" – powiedział Brzozowski. Wyjaśnił, że sąd okręgowy stanął na stanowisku, iż skoro prokuratura okręgowa, która wszczęła śledztwo ws. tzw. zamku, ma siedzibę na obszarze SR Stare Miasto, to ten sąd powinien rozpoznać sprawę.

SR Stare Miasto uznał jednak, że nie jest właściwym do przeprowadzenia procesu ws. Stobnicy, bowiem na obszarze jego działania nie popełniono żadnego przestępstwa ujętego w akcie oskarżenia i sprawę powinien rozpoznać sąd w Obornikach.

"Sąd w Obornikach wszczął kolejny spór kompetencyjny, tym razem z SR Stare Miasto w Poznaniu i ten spór ostatecznie w październiku przegrał. SR w Obornikach został wskazany przez sąd okręgowy jako właściwy do rozpoznania sprawy" – podkreślił sędzia Brzozowski.

Rzecznik sądu okręgowego powiedział PAP, że tego typu spory kompetencyjne zdarzają się, podobnie jak wystąpienia do Sądu Najwyższego o przeniesienie sprawy do innej jednostki z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości. "To nie jest instytucja, której się nie używa" – zaznaczył.

Sędzia Brzozowski nie potrafił ocenić, ile czasu zajmie Sądowi Najwyższemu rozpatrzenie wniosku obornickiego sądu. Decyzja SN będzie ostateczna i nie można się od niej odwołać.

Budowa tzw. zamku w Stobnicy to inwestycja poznańskiej spółki D.J.T. prowadzona na obszarze Natura 2000. Powstający na skraju Puszczy Noteckiej obiekt ma liczyć 14 nadziemnych kondygnacji i mieć kilkudziesięciometrową wieżę. W sierpniu 2018 r. minister środowiska polecił Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska wszczęcie pilnej kontroli procesu wydania decyzji dotyczących budowy. Sprawa została skierowana do prokuratury, zaczęło też ją badać CBA.

Pod koniec kwietnia 2019 roku Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Poznaniu poinformowała, że uchyliła decyzję z maja 2015 r. określającą warunki prowadzenia robót dla przedsięwzięcia polegającego na budowie tzw. zamku w Stobnicy i wniosła sprzeciw wobec jej realizacji. W 2015 r. RDOŚ uznała, że inwestycja nie będzie miała negatywnego wpływu na środowisko.

Powodem wznowienia postępowania i uchylenia poprzedniej decyzji oraz wniesienia sprzeciwu wobec realizacji przedsięwzięcia, było ujawnienie w trakcie realizacji inwestycji okoliczności dotyczących powierzchni przekształconej na potrzeby przedsięwzięcia, odbiegającej od deklarowanej wcześniej przez inwestora powierzchni ok. 1,7 ha. Według RDOŚ faktyczna powierzchnia inwestycji przekroczyła 2 ha.

Regionalna Dyrekcja podkreśliła, że ma to wpływ na klasyfikację przedsięwzięcia jako "mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla którego wymagana jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, której inwestor nie przedłożył w toku postępowania pierwotnego".

GDOŚ 31 lipca 2019 r. utrzymał w mocy decyzję RDOŚ w Poznaniu. Inwestor odwołał się w tej sprawie do sądu. Wskutek zaskarżenia decyzji GDOŚ przez inwestora, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 11 marca ub. r. uchylił tę decyzję. 30 czerwca 2020 r. GDOŚ złożył skargę kasacyjną od wyroku WSA do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W połowie lipca ub.r. w związku z inwestycją zatrzymano i przedstawiono zarzuty siedmiu osobom - urzędnikom i przedstawicielom firmy budującej tzw. zamek w Stobnicy. Według poznańskiej prokuratury, pozwolenie na budowę zostało wydane pomimo niezgodności projektu budowlanego z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, z przepisami techniczno-budowlanymi, a także pomimo braku wymaganych prawem budowlanym opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń.

Pod koniec grudnia ub. roku Prokuratura Okręgowa w Poznaniu skierowała do sądu akt oskarżenia przeciwko sześciu osobom, związanym z budową tzw. zamku w Stobnicy. Zarzuty dot. m.in. poświadczenia nieprawdy, niedopełniania obowiązków oraz prowadzenia budowy zagrażającej środowisku i prowadzeniu jej wbrew przepisom ustawy o ochronie środowiska. Oskarżeni, urzędnicy i przedstawiciele firmy budującej w Stobnicy, nie przyznali się do popełnienia zarzucanych im przestępstw.

W sierpniu po rozpatrzeniu odwołań Prokuratury Okręgowej w Poznaniu i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Poznaniu oraz inwestora Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego unieważnił pozwolenie na budowę wydane w 2015 r. przez starostę obornickiego i uchylił zaskarżoną w tej sprawie decyzję wojewody wielkopolskiego z 2020 r. Prace przy budowie tzw. zamku zostały wstrzymane. Inwestor odwołał się od decyzji GINB do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.(PAP)

Autor: Szymon Kiepel