Do końca marca uczelnie, instytuty badawcze lub Polskiej Akademii Nauk mogą zgłaszać kandydatów do nagród za osiągnięcia naukowe albo naukowo-dydaktyczne. Od tego roku nie będą lepiej punktowane wnioski w sprawie profesorów np. nauk ścisłych.
Czy każdy może otrzymać nagrodę ministra
Pracuję w szkole wyższej i mam sukcesy zawodowe. Czy sam mogę zgłosić wniosek o nagrodę z wykazem moich osiągnięć do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego?
NIE
Wyróżnienia są przyznawane w dwóch kategoriach – za osiągnięcia naukowe oraz osiągnięcia w opiece naukowo-dydaktycznej. Do składania wniosków w tej sprawie są uprawnione jedynie wskazane jednostki, m.in. uczelnie, instytuty badawcze lub placówki Polskiej Akademii Nauk. W przypadku nagród za osiągnięcia naukowe taką możliwość mają również wydziały lub komisje Polskiej Akademii Umiejętności oraz stowarzyszenia naukowe i naukowo-techniczne. Nie dostaje ich jednak każdy kandydat, którego zgłosi odpowiednia placówka. Nagrody za wybitne osiągnięcia naukowe przyznaje się za mające światowe znaczenie osiągnięcia uwzględnione w postępowaniu o nadanie tytułu naukowego profesora. Natomiast nagrodę za osiągnięcia w opiece naukowej i dydaktycznej przyznaje się za aktywność w dziedzinie kształcenia kadr naukowych, związaną z pełnieniem funkcji promotora przełomowych prac doktorskich, a także za wkład w rozwój i poprawę jakości nauczania.
Podstawa prawna
Par. 2, par. 9 rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 15 stycznia 2013 r. w sprawie nagród za wybitne osiągnięcia naukowe oraz za osiągnięcia w opiece naukowej i dydaktycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 101 ze zm.).
Czy nauki ścisłe są uprzywilejowane
Często laureatami nagród ministra nauki zostają osoby, które specjalizują się w naukach ścisłych i technicznych. Czy resort nauki, wyłaniając zwycięzców, jest zobowiązany do lepszej oceny wniosków, które dotyczą konkretnych obszarów?
NIE
A raczej już nie. Ostatnia nowelizacja rozporządzenia zniosła preferencje. Jeszcze w ubiegłym roku nagrody naukowe przyznawane były za mające światowe znaczenie osiągnięcia prowadzące do nadania tytułu profesora, uzyskane w szczególności w obszarach wiedzy obejmujących nauki ścisłe, techniczne, społeczne i humanistyczne. Ta preferencja budziła jednak sprzeciw części środowiska naukowego i akademickiego. Dlatego Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego zrezygnowało z niej. Zatem od tego roku równe szanse będą miały osoby, które zajmują się również takimi obszarami jak nauki m.in. przyrodnicze lub rolnicze.
Podstawa prawna
Premier chce większego wpływu na nagrody dla naukowców
Premier chce większego wpływu na nagrody dla naukowców

Zobacz również
Par. 2 rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 15 stycznia 2013 r. w sprawie nagród za wybitne osiągnięcia naukowe oraz za osiągnięcia w opiece naukowej i dydaktycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 101 ze zm.).
Czy nagrody są zawsze przydzielane
Dowiedziałem się, że w tym roku uczelnia zgłosiła mnie do nagrody ministra nauki. Czy resort co roku musi je przyznać?
NIE
W danym roku nagrody mogą nie zostać przyznane albo być przyznane w mniejszej liczbie. Jednak zazwyczaj co roku są przydzielane. Ich laureaci otrzymują nie tylko wyróżnienie, ale również gratyfikację finansową. W przypadku nagród za wybitne osiągnięcia naukowe wynoszą one 100 tys. zł każda, a za dokonania w opiece naukowej i dydaktycznej po – 40 tys. zł. O tym, kto zostanie nagrodzony, decyduje minister, ale propozycje przedstawia specjalny zespół, który ocenia wnioski złożone przez placówki. Postanowienia w tej sprawie zapadają do końca października.
Jeżeli w danym roku liczba nagród zaproponowanych przez zespół w jednej kategorii jest mniejsza niż możliwa do przyznania, minister, na wniosek zespołu, może przydzielić większą ich liczbę w drugiej kategorii, w wysokości ustalonej dla niej – w ramach środków przeznaczonych na nagrody w danym roku.
Podstawa prawna
Par. 3, par. 13 rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 15 stycznia 2013 r. w sprawie nagród za wybitne osiągnięcia naukowe oraz za osiągnięcia w opiece naukowej i dydaktycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 101 ze zm.).
Czy niektórzy kandydaci mogą zostać wykluczeni
Mój kolega jest cudzoziemcem, a uczelnia planuje zgłosić go do nagrody za wybitne osiągnięcia naukowe. Czy laureatami tego wyróżnienia mogą być osoby obcego pochodzenia?
TAK
Kandydatami do nagrody mogą być osoby posiadające obywatelstwo polskie, w tym pracujące za granicą, oraz cudzoziemcy, którzy w okresie pobytu w Polsce uzyskali osiągnięcia, uwzględnione w postępowaniu o nadanie tytułu profesora lub w kształceniu kadr naukowcy, a także za wkład w rozwój i poprawę jakości nauczania. Zatem pochodzenie nie stanowi przeszkody w uzyskaniu tego wyróżnienia. Natomiast laureatami nagrody nie mogą być osoby:
● karane dyscyplinarnie za naruszenie praw autorskich, fałszowanie wyników badań lub inne oszustwo naukowe,
● skazane prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Podstawa prawna
Par. 10 rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 15 stycznia 2013 r. w sprawie nagród za wybitne osiągnięcia naukowe oraz za osiągnięcia w opiece naukowej i dydaktycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 101 ze zm.).
Czy potrzebne są dodatkowe dane
Uczelnia poinformowała, że zamierza zgłosić mnie do nagrody. Czy będzie musiała na mój temat podać dodatkowe informacje?
TAK
Uczelnia będzie musiała złożyć wniosek w formie dokumentu elektronicznego. Poda w nim takie informacje, jak:
● imię i nazwisko, tytuł zawodowy, stopień lub tytuł naukowy,
● nazwę zatrudniającej jednostki i jej adres,
● uzasadnienie.
W przypadków kandydatów do nagrody za osiągnięcia naukowe dołącza się do wniosku także:
● publikacje związane z osiągnięciami, których on dotyczy,
● trzy rekomendacje.
Natomiast w przypadku nagród za opiekę naukową i dydaktyczną:
● opis osiągnięć objętych wnioskiem,
● trzy rekomendacje,
● ocenę kandydata do nagrody przedstawianą przez właściwe organy samorządu doktorantów.
Do rozpatrzenia są kierowane wyłącznie wnioski spełniające wymagania formalne. Jeśli wniosek ich nie spełnia, wnioskodawcę wzywa się do poprawienia go lub uzupełnienia jego braków w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Wniosek, który nie zostanie poprawiony w wyznaczonym czasie, nie będzie rozpoznany.
Podstawa prawna
Par. 11 rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 15 stycznia 2013 r. w sprawie nagród za wybitne osiągnięcia naukowe oraz za osiągnięcia w opiece naukowej i dydaktycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 101 ze zm.).
Czy każdy może być recenzentem
Uczelnia zamierza zgłosić mnie do nagrody ministra. Do wniosku muszą zostać dołączone recenzje. Czy mogą je sporządzić dowolni nauczyciele akademiccy?
NIE
Recenzentem wniosku o przyznanie nagrody mogą być osoby posiadające stopień naukowy doktora habilitowanego lub tytuł profesora. W przypadku nagród za osiągnięcia naukowe trzeba dołączyć trzy recenzje, które nie mogą być sporządzone przez osoby zatrudnione w tej samej jednostce. Natomiast odnośnie do nagród za osiągnięcia w opiece naukowo-dydaktycznej jedna z nich powinna być sporządzona przez osobę zatrudnioną w podmiocie, w którym pracuje również kandydat do tego wyróżnienia.
Podstawa prawna
Par. 11 rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 15 stycznia 2013 r. w sprawie nagród za wybitne osiągnięcia naukowe oraz za osiągnięcia w opiece naukowej i dydaktycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 101 ze zm.).
Czy za udział w pracach zespołu przysługuje pensja
Wniosek złożony przez uczelnię zostanie oceniony przez specjalistyczny zespół. Czy osoby, które go sprawdzają, otrzymują za to gratyfikacje?
TAK
Kadencja zespołu trwa od 1 kwietnia do 31 października. Do jego zadań należą ocena wniosków o przyznanie nagród oraz przedstawianie ministrowi propozycji dotyczących przyznania nagród wraz z uzasadnieniem. Za udział w posiedzeniu zespołu przysługuje wynagrodzenie w wysokości:
● dla przewodniczącego – 650 zł;
● dla pozostałych członków – 520 zł.
Ponadto zamiejscowi członkowie otrzymają zwrot kosztów podróży. Natomiast ekspertowi przygotowującemu recenzję na zlecenie zespołu przysługuje wynagrodzenie w wysokości 380 zł.
Podstawa prawna
Par. 5–7 rozporządzenia ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 15 stycznia 2013 r. w sprawie nagród za wybitne osiągnięcia naukowe oraz za osiągnięcia w opiece naukowej i dydaktycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 101 ze zm.).