Uczniowie uchodźcy z Ukrainy w polskich szkołach, wprowadzenie przedmiotu historia i teraźniejszość, a także elementów strzelectwa do zajęć z edukacji dla bezpieczeństwa i nowego stopnia awansu zawodowego nauczycieli – to najważniejsze wydarzenia w 2022 r. w edukacji.
STYCZEŃ
10.01 – Uczniowie wrócili do nauki stacjonarnej. Szkoły przeszły na naukę zdalną 20 grudnia.
13.01 – Sejm uchwalił nowelizację ustawy Prawo oświatowe wzmacniającą rolę kuratora oświaty i zmieniającą zasady funkcjonowania organizacji pozarządowych w szkołach i placówkach oświatowych.
15.01 – Rozpoczęły się dwutygodniowe ferie zimowe w pięciu pierwszych województwach. W pozostałych zaczęły się tydzień, dwa tygodnie lub za cztery tygodnie później.
27.01 – Wprowadzono naukę zdalną do 27 lutego dla uczniów klas V-VIII szkół podstawowych i dla uczniów wszystkich klas szkół ponadpodstawowych.
LUTY
4.02 – Senat w głosowaniu opowiedział się za odrzuceniem w całości nowelizacji ustawy Prawo oświatowe, wzmacniającej rolę kuratorów oświaty i zmieniające zasady funkcjonowania organizacji pozarządowych w szkołach. Nowelizacja wróciła do Sejmu.
9.02 – Sejm odrzucił uchwałę Senatu o odrzuceniu nowelizacji ustawy Prawo oświatowe. Nowelizacja trafiła do prezydenta.
9.02 – W Sejmie odbyło się pierwsze czytanie obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy Karta Nauczyciela, który zakłada powiązanie wysokości wynagrodzeń nauczycieli z wysokością przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Projekt, wniesiony do Sejmu przez Związek Nauczycielstwa Polskiego, trafił do dalszych prac w sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.
21.02 – Uczniowie klas V-VIII szkół podstawowych i uczniowie wszystkich klas szkół ponadpodstawowych wrócili do nauki stacjonarnej. Zniesiona została nauka zdalna dla nich.
28.02 – Skończyły się ferie zimowe. Uczniowie z ostatnich pięciu województw, w których były ferie, wrócili do nauki.
MARZEC
2.03 – Prezydent Andrzej Duda zawetował nowelizację ustawy Prawo oświatowe.
8.03 – Minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek podpisał rozporządzenia o wprowadzeniu od 1 września 2022 r. w szkołach ponadpodstawowych nowego obowiązkowego przedmiotu historia i teraźniejszość.
12.03 – Sejm uchwalił ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Znalazły się w niej m.in. zapisy dotyczące edukacji. Zgodnie z nimi na stanowisku pomocy nauczyciela może być zatrudniona osoba niemająca obywatelstwa polskiego, jeżeli zna język polski w mowie i piśmie w stopniu umożliwiającym pomoc uczniowi, który nie zna polskiego albo zna go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki. Możliwe jest zatrudnienie na stanowisku pomocy nauczyciela lub nauczyciela w oddziale dla uczniów z Ukrainy nauczyciela pobierającego świadczenie kompensacyjne bez utraty tego świadczenia. Minister edukacji i nauki został upoważniony do wydania rozporządzenia określającego organizację kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy.
17.03 – Odbyło się pierwsze posiedzenie 20-osobowej Rady ds. Edukacji Uchodźców, powołanej przez ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka. W jej skład wchodzą m.in byli ministrowie edukacji, parlamentarzyści, kuratorzy oświaty, samorządowcy i dyrektorzy szkół.
21.03 – Minister edukacji i nauki podpisał nowelizację rozporządzenie w sprawie organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli i rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży, będących obywatelami Ukrainy. Dotyczyły one m.in. możliwości przyjęcia do przedszkola i klas I-III, do oddziałów specjalnych i integracyjnych większej liczby dzieci ze względu na dzieci uchodźców z Ukrainy i możliwości organizacji oddziałów przygotowawczych poza infrastruktura szkolną.
23.03 – Ośrodek Rozwoju Edukacji rozpoczął nabór dla nauczycieli i osób związanych z oświatą, pochodzących z Ukrainy, na bezpłatny intensywny kurs języka polskiego. Kurs online rozpoczął się 28 marca.
24.03 – Sejm uchwalił nowelizację ustawy Karta nauczyciela, podnoszącą średnie wynagrodzenie nauczycieli od 1 maja o 4,4 proc.
24.03 – Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikowała informacje na temat dostosowań dla uczniów z Ukrainy na egzaminie ósmoklasisty i na maturze.
KWIECIEŃ
7.04 – Sejm uchwalił nowelizację ustawy o systemie oświaty. Zgodnie z nią w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 egzamin ósmoklasisty i matura zostaną przeprowadzone na podstawie wymagań egzaminacyjnych, a nie na podstawie wymagań podstawy programowej. Zdecydowano także o bezterminowym odstąpieniu od wprowadzenia na egzaminie ósmoklasisty czwartego przedmiotu – egzaminu z przedmiotu do wyboru. Nowelizacja wprowadziła też od 1 września 2022 r. standardy zatrudnienia psychologów i pedagogów w szkołach.
MAJ
4.05 – Rozpoczęły się matury. Sesja główna majowa trwała do 23 maja. Do egzaminów przystąpił ostatni rocznik absolwentów trzyletniego liceum ogólnokształcącego. Egzamin maturalny – podobnie jak w 2021 r. – był przeprowadzony na podstawie wymagań egzaminacyjnych ogłoszonych w grudniu 2020 r., a nie na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej. Do polskich egzaminów maturalnych przystąpiło 34 obywateli Ukrainy na mocy ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
24.05 – Rozpoczął się trzydniowy egzamin ósmoklasisty. Był przeprowadzony na podstawie wymagań egzaminacyjnych, a nie na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej. Do polskiego egzaminu ósmoklasisty przystąpiło ok. 6,1 tys. uczniów, obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego br. Centralna Komisja Egzaminacyjna wprowadziła dla nich pewne ułatwienia na egzaminach, m.in. tłumaczenie arkusza z zadaniami z matematyki.
CZERWIEC
10.06 – Minister edukacji i nauki podpisał rozporządzenie w sprawie wymagań egzaminacyjnych dla egzaminu maturalnego przeprowadzanego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024 dla absolwentów 4-letniego liceum ogólnokształcącego i 5-letniego technikum.
23.06 – Sejm uchwalił nowelizację Karty nauczyciela, m.in. zmniejszającą liczbę stopni awansu zawodowego nauczycieli poprzez wprowadzenie nauczyciela początkującego w miejsce nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego. Nowelizacja wprowadziła też w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy nauczycieli tzw. godzinę dostępności dla uczniów i rodziców oraz podniosła wynagrodzenia nauczycieli w pierwszych latach pracy o 20 proc. lub 9 proc.
24.06 – Zakończył się dla uczniów rok szkolny 2021/2022.
LIPIEC
1.07 – MEiN opublikowało informację o dopuszczeniu do użytku szkolnego pierwszego podręcznika do nowego przedmiotu historia i teraźniejszość. Jest to "Historia i teraźniejszość. Podręcznik dla liceów i techników. Klasa 1. 1945-1979" prof. Wojciecha Roszkowskiego.
SIERPIEŃ
1.08 – Minister edukacji i nauki podpisał rozporządzenie w sprawie wymagań egzaminacyjnych dla egzaminu maturalnego przeprowadzanego w roku szkolnym 2022/2023 i 2023/2024, które będą obowiązywały na egzaminie maturalnym w 2023 i 2024 r. dla absolwentów 3-letniego liceum ogólnokształcącego i 4-letniego technikum.
1.08 – Minister edukacji i nauki podpisał nowelizacje rozporządzeń w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego, wprowadzające zmiany w przedmiocie edukacja dla bezpieczeństwa, w tym m.in. elementy edukacji strzeleckiej.
24.08 – Prezydium Zarządu Głównego ZNP podjęło uchwałę, w której postanowiło ogłosić pogotowie protestacyjne we wszystkich ogniwach związku, m.in. przez oflagowanie placówek, a także zorganizować i przeprowadzić ogólnopolską akcję informacyjną o narastających problemach systemu edukacji.
WRZESIEŃ
1.09 – Rozpoczął się nowy rok szkolny 2022/2023. W szkołach ponadpodstawowych nauczany jest nowy przedmiot szkolny – historia i teraźniejszość. Od 1 września wprowadzany w klasie I liceum ogólnokształcącego, technikum i branżowej szkoły I stopnia. Docelowo HiT nauczany będzie w liceum ogólnokształcącym w klasie I i II, w technikum w klasie I, II i III, a w branżowej szkole I stopnia w klasie I. Wprowadzony został w miejsce przedmiotu wiedza o społeczeństwie.
Od 1 września weszły w życie zmiany w podstawie programowej przedmiotu edukacja dla bezpieczeństwa. Wprowadzone zostały nowe treści nauczania, dotyczące m.in. reagowania w sytuacji zagrożenia działaniami wojennymi, zasad pierwszej pomocy w sytuacji wystąpienia zagrożenia z użyciem broni konwencjonalnej oraz edukacji obronnej, w tym szkolenia strzeleckiego. W przypadku szkolenia strzeleckiego na poziomie szkoły podstawowej jest to wyłącznie teoria bezpiecznego obchodzenia się z bronią. W szkołach ponadpodstawowych szkolenie strzeleckie obejmuje podstawy strzelania z częścią praktyczną prowadzoną z wykorzystaniem bezpiecznych narządzi do ćwiczeń strzeleckich takich, jak np. broń kulowa, pneumatyczna, repliki broni strzeleckiej, strzelnice wirtualne albo laserowe.
Weszły w życie przepisy zmniejszające tygodniowy wymiar nauki języka niemieckiego, jako języka mniejszości narodowej z trzech godzin do godziny.
Weszła w życie nowelizacja Karty nauczyciela. Zgodnie z nią zlikwidowano dwa stopnie awansu zawodowego nauczycieli: nauczyciel stażysta i nauczyciel kontraktowy. W ich miejsce pojawił się nauczyciel początkujący (niemający stopnia awansu zawodowego). Średnie wynagrodzenie nauczyciela początkującego określono na 120 proc. kwoty bazowej określanej dla nauczycieli corocznie w ustawie budżetowej. Tym samym wprowadzono podwyżkę dla nauczycieli w pierwszych latach pracy w zawodzie.
W nowelizacji zapisano też, że w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy, nauczyciel zobowiązany jest do "dostępności w szkole w wymiarze godziny tygodniowo", w której trakcie "odpowiednio do potrzeb prowadzi konsultacje dla uczniów lub wychowanków lub ich rodziców".
Weszły w życie standardy zatrudnienia w szkołach nauczycieli specjalistów: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów lub terapeutów pedagogicznych.
2.09 – MEiN opublikował informację o dopuszczeniu do użytku szkolnego drugiego podręcznika do nowego przedmiotu historia i teraźniejszość. To podręcznik Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych "Historia i teraźniejszość. Podręczniki. Liceum i technikum. Część 1.", którego autorami są Izabella Modzelewska-Rysak, Leszek Rysak, Karol Wilczyński i Adama Cisek.
9.09 – MEiN opublikował informację o dopuszczeniu do użytku szkolnego trzeciego podręcznika do nowego przedmiotu historia i teraźniejszość. To podręcznik SOP Oświatowiec Toruń "Historia i teraźniejszość. Podręcznik dla szkoły branżowej I stopnia" Joanny Niszcz i Stanisława Zająca.
15.09 – Związek Nauczycielstwa Polskiego i Wolny Związek Zawodowy "Forum-Oświata" podpisały porozumienie w sprawie powołania międzyzwiązkowego komitetu protestacyjnego.
28-30.09 – Przeprowadzono próbne egzaminy maturalne zorganizowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Test diagnostyczny obejmował tylko egzaminy pisemne na poziomie podstawowym (język polski, matematyka, język obcy). Udział szkół w próbnych egzaminach był dobrowolny.
PAŹDZIERNIK
8-14.10 – W pobliżu Ministerstwa Edukacji i Nauki, przy placu na Rozdrożu w Warszawie, działało całodobowe miasteczko edukacyjne zorganizowane przez Związek Nauczycielstwa Polskiego. Jego uczestnicy dyskutowali o problemach polskiej edukacji.
14.10 – Przed Ministerstwem Edukacji i Nauki odbyła się demonstracja ZNP.
LISTOPAD
4.11 – Sejm uchwalił nowelizację Prawa oświatowego, dotyczącą m.in. zasad działalności organizacji i stowarzyszeń w szkołach i przedszkolach, a także wprowadzającą zmiany w edukacji domowej.
30.11 – Senat odrzucił nowelizację Prawa oświatowego. Trafiła ona z powrotem do Sejmu.
GRUDZIEŃ
1.12 – Sejm odrzucił uchwałę Senatu o odrzuceniu nowelizacji ustawy Prawo oświatowe. Nowelizacja trafiła do prezydenta.
12-21.12 – Odbyły się próbne egzaminy maturalne organizowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Chodzi o egzaminy przeprowadzane w nowej formule. Test diagnostyczny obejmował wszystkie przedmioty egzaminacyjne na wszystkich poziomach. Udział szkół w próbnych egzaminach był dobrowolny.
15.12 – Prezydent Andrzej Duda poinformował, że nie podpisze nowelizacji ustawy Prawo oświatowe. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka
dsr/ joz/