Polskie uczelnie pomogą ukraińskim w kontaktach z zachodnim światem szkolnictwa wyższego. Posłuży temu wsparcie przygotowane w konsorcjach funkcjonujących w ramach Uniwersytetów Europejskich. To kolejna odsłona programu „Solidarni z Ukrainą”
Ambasadorami uczelni na arenie międzynarodowej będzie 18 polskich uczelni, nadzorowanych przez ministra edukacji i nauki, które wchodzą w skład sojuszu Uniwersytety Europejskie, czyli międzynarodowych partnerstw uczelni, mających być w założeniach uniwersytetami przyszłości. Taką sieć muszą stworzyć minimum trzy instytucje szkolnictwa wyższego z co najmniej trzech krajów członkowskich UE lub innych krajów programu. Mają one m.in. umożliwiać studentom uzyskiwanie stopni poprzez łączenie studiów w kilku krajach UE i przyczyniać się do rozwoju międzynarodowej konkurencyjności uczelni europejskich, a także promować wymianę doświadczeń między najlepszymi placówkami w obszarze studiów wyższych na kontynencie oraz proponować innowacyjne rozwiązania w tym zakresie.
Na działania, kolejny krok w programie ,,Solidarni z Ukrainą”, uczelnie otrzymają do dyspozycji w sumie 18 mln zł przekazane przez MEiN. Każda z placówek ma możliwość otrzymania dofinansowanie do 1 mln zł. Warto zaznaczyć, że 80 proc. środków trafi do nich jeszcze w tym roku. Uczelnie powinny ruszyć z realizacją zaplanowanych zadań już na początku 2023. Rozliczanie efektów jest przewidziane na 2024 r.
Zakres możliwości jest dość szeroki. To, które pomysły na zacieśnianie współpracy między uczelniami ukraińskimi a członkami europejskiego sojuszu będą realizowane, zależy od polskich jednostek. Celem jest kontynuacja wsparcia dla przedstawicieli ukraińskiej społeczności akademickiej poprzez wsparcie finansowe wskazanych i nadzorowanych przez ministra uczelni, które zostały wyłonione w ramach konkursów ogłoszonych przez Komisję Europejską i wpisane w skład sojuszy Uniwersytetów Europejskich oraz współpracują z partnerską uczelnią lub uczelniami z Ukrainy.
Pieniądze mogą zostać przeznaczone na następujące działania:
1. organizacja wymiany studentów, doktorantów i pracowników instytucji,
2. udział w wizytach studyjnych, stażach, szkołach letnich/szkołach zimowych, seminariach, warsztatach, szkoleniach lub intensywnych kursach,
3. aktywny udział w konferencjach,
4. opracowanie nowoczesnych materiałów dydaktycznych,
5. rozwój lub przygotowanie nowych i innowacyjnych narzędzi i metod kształcenia,
6. rozwój systemu zarządzania jakością w zakresie podniesienia jakości kształcenia i badań,
7. prowadzenie wspólnych prac badawczo-rozwojowych,
8. przygotowanie wspólnych publikacji naukowych,
9. sieciowanie i nawiązywanie współpracy pomiędzy uczelniami ukraińskimi a członkami sojuszy.
Przykład działań: SGGW
Projekt „Wsparcie współpracy SGGW z uczelniami ukraińskimi w ramach sojuszu Uniwersytetu Europejskiego UNIgreen – UA” stanowi znaczącą, kompleksową pomoc dla środowiska naukowego w Ukrainie. Dzięki temu projektowi doktoranci i pracownicy ukraińskich uczelni partnerskich mogą się dalej rozwijać pomimo niesprzyjającej sytuacji ekonomicznej i społecznej związanej z prowadzoną na terenie ich ojczyzny wojną.
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego aktywnie współpracuje z kilkunastoma uczelniami z Ukrainy. Szczególnie przyjazne stosunki i trwała, stale rozwijająca się współpraca łączą SGGW z National University of Life and Environmental Sciences of Ukraine (NUBiP) w Kijowie oraz Podillia State University (PDATU) w Kamieńcu Podolskim, dlatego właśnie te uczelnie zostały wybrane przez polską uczelnię jako partnerzy w ramach projektu łączącego konsorcjum UNIgreen z Ukrainą.
Program przewiduje pobyt ukraińskich doktorantów w uczelniach zrzeszonych w UNIgreen w ramach stażu, który umożliwi im zwiększenie kompetencji językowych, międzykulturowych oraz interpersonalnych. Dodatkową korzyścią wynikającą z tego typu wymiany będzie nabycie przez nich umiejętności ściśle związanych z ich działalnością naukowo-badawczą, takich jak obsługa nowoczesnej aparatury badawczej, pisanie abstraktów i publikacji naukowych oraz prezentowania najnowszych wyników badań w określonych dziedzinach nauki pod okiem opiekunów z uczelni sojuszu.
– Uczestnictwo pracowników uczelni partnerskich z Ukrainy w wizytach studyjnych w uczelniach należących do konsorcjum UNIgreen pozwoli im zapoznać się ze specyfiką pracy związaną z rolą pełnioną przez te uczelnie w ramach sojuszu, co w znaczący sposób przyczyni się do nawiązania międzynarodowych kontaktów zawodowych, wymiany wiedzy i umiejętności – mówi Katarzyna Specjalska, kierownik biura współpracy międzynarodowej SGGW.
Dodaje, że najmocniejszym punktem projektu jest stwarzanie uczelniom ukraińskim możliwości czerpania z najlepszych wzorców funkcjonujących w krajach sojuszu, dotyczących prowadzenia badań, dydaktyki, zarządzania i zrównoważonego rozwoju poprzez różnego rodzaju formy współpracy.
– Bardzo ciekawą pozycję na liście działań przewidzianych w ramach projektu stanowi networking, ponieważ stwarza on szansę na to, że współpraca naukowców ukraińskich i kadry akademickiej uczelni partnerskich zrzeszonych w ramach UNIgreen nie będzie jednorazowa, związana z tym konkretnym projektem, ale długofalowa i zaowocuje wieloma wspólnymi inicjatywami w przyszłości – wskazuje Katarzyna Specjalska.
Program w perspektywie długoterminowej może doprowadzić do zwiększenia osiągnieć badawczych i dorobku intelektualnego ukraińskich uczelni partnerskich. Stanowi on również ważny krok do integracji Ukrainy z Europą. Dzięki niemu – poprzez wymianę myśli naukowej, integrację na płaszczyźnie naukowej i dydaktycznej, a także wdrożenie dobrych praktyk związanych z zarządzaniem, jakością i zrównoważonym rozwojem – ukraińskie uczelnie partnerskie mają szansę rozwijać się w podobny sposób co osiem uniwersytetów zrzeszonych w ramach projektu Uniwersytetu Europejskiego UNIgreen.
Integracja ta będzie się również realizować poprzez uczestnictwo kadry akademickiej uczelni ukraińskich w pracach mających na celu zdefiniowanie przez państwa członkowskie UNIgreen wspólnych ram nauczania i uczenia się. Na płaszczyźnie badań, rozwoju i innowacji jej wyrazem będzie zwiększenie przez uczelnie partnerskie z Ukrainy doskonałości w badaniach naukowych i rozwoju technologicznym w kluczowych dziedzinach sojuszu UNIgreen oraz nawiązanie przez ich kadrę trwałej współpracy naukowo-badawczej z uczelniami konsorcjum, opartej na wymianie wiedzy i umiejętności.
W sferze mobilności długofalowym skutkiem współpracy z państwami UNIgreen będzie stworzenie w ramach Erasmus+ nowych form wymiany międzynarodowej, opartych na innowacyjnych metodach komunikacji i interakcji.
– Szansa na włączenie Ukrainy w europejski obszar badawczy jest duża, ponieważ ukraińskie środowisko naukowe jest generalnie na taką integrację otwarte, a także z uwagi na to, że w przypadku części uczelni europejskich (tak jak w przypadku SGGW) współpraca ta jest na dziś dobrze rozwinięta. Wiele jednak zależy od rozwoju wydarzeń politycznych na Ukrainie – zaznacza Katarzyna Specjalska.
Przykład działań: Uniwersytet Opolski
Uniwersytet Opolski od wielu lat współpracuje z uczelniami ukraińskimi. Najszerszą współpracę nawiązał z takimi uczelniami jak:
– Narodowy Uniwersytet Lwowski im. Iwana Franki
– Uniwersytet Narodowy Politechnika Lwowska
– Iwano-Frankiwski Narodowy Uniwersytet Medyczny
– Połtawska Rolnicza Państwowa Akademia
– Mikołajowski Narodowy Uniwersytet Rolniczy
– Narodowy Uniwersytet Farmaceutyczny w Charkowie
– Kijowski Narodowy Uniwersytet Medyczny im. Ołeksandra Bohomołcia
To jeden z powodów, dla których uczelnia zdecydowała się na udział w kolejnej odsłonie programu „Solidarni z Ukrainą”.
– Ciekawym punktem projektu jest włączenie zarówno studentów, jak i pracowników uczelni w podejmowane działania. Dzielenie się dobrymi praktykami, rozwój zawodowy kadry akademickiej zapewniają doskonałość w nauczaniu i uczeniu się. Podejmowane działania umożliwią ukraińskiej społeczności akademickiej podniesienie ich kompetencji oraz rozwinięcie relacji międzynarodowych. Liczymy, że również dla partnerów sojuszu współpraca ze stroną ukraińską pozwoli na poszerzenie horyzontów oraz udział w przyszłych projektach z wykorzystaniem wiedzy i doświadczenia zarówno przedstawicieli strony ukraińskiej, jak i uczelni Sojuszu FORTHEM – tłumaczy Jarosław Kubiak, dyrektor biura nauki i obsługi projektów Uniwersytetu Opolskiego.
Dodaje, że założenia projektu są bardzo ważne w obecnej sytuacji politycznej i wpisują się w założenia oraz działania sojuszu, który promuje mobilności edukacyjne, zaangażowanie studentów, idee multidyscyplinarności, międzykulturowości i wielojęzyczności. Zaproszenie do współpracy studentów i pracowników uczelni z Ukrainy jest jego zdaniem wyrazem solidarności europejskiego środowiska naukowego z narodem ukraińskim w tym trudnym okresie.
– Ponadto nawiązanie i rozszerzenie współpracy pomiędzy uczelniami sojuszu a wskazanymi partnerami z Ukrainy umożliwi studentom i kadrze zapoznanie się z różnymi regionami Europy oraz rozwijanie tożsamości europejskiej i nawiązywanie trwałych sieci współpracy – mówi Jarosław Kubiak.
Celem długofalowym jest wzmocnienie i rozszerzenie współpracy międzynarodowej pomiędzy uczelniami ukraińskimi a europejskimi. W perspektywie długofalowej będzie to miało przełożenie na tworzenie nowatorskich projektów badawczych oraz stworzy możliwości atrakcyjnych praktyk i staży zagranicznych dla studentów i pracowników ukraińskich uczelni partnerskich.
– Biorąc pod uwagę pilotażowy charakter naszych działań w projekcie, obejmującym swoim zasięgiem rok 2023, liczymy na dalszy rozwój programu współpracy z uczelniami ukraińskimi zaproponowany przez Narodową Agencję. Pozwoli to na współpracę, która w wielu przypadkach wymaga dłuższego czasu. Są to np. konkretne projekty badawcze czy wspólne publikacje – dodaje Jarosław Kubiak.
Uczestnicy z Polski
Polskie uczelnie pozostające w sieciach Uniwersytety Europejskie zaangażowane w projekt:
1. Uniwersytet Warszawski
2. Uniwersytet Jagielloński
3. Uniwersytet Gdański
4. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
5. Uniwersytet Opolski
6. Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
7. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
8. Politechnika Poznańska (to jedyna polska uczelnia, która jest liderem jednego z konsorcjum Uniwersytety Europejskie – Europejski Uniwersytet EUNICE)
9. Politechnika Śląska
10. Politechnika Warszawska
11. Uniwersytet Śląski w Katowicach
12. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
13. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
14. Politechnika Łódzka
15. Politechnika Koszalińska
16. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
17. Uniwersytet Wrocławski
18. Politechnika Wrocławska
/>